Του Παναγιώτη Γεραμάνη,
Αν κάποιος κάνει τα πρώτα του βήματα στον τομέα των επιχειρήσεων, είναι υψίστης σημασίας να επιλέξει εκείνον τον εταιρικό τύπο που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τα θέλω του. Δυστυχώς, το επιχειρείν συναντά πολλά εμπόδια στις μέρες μας, όπως τις πολλαπλές διατυπώσεις και τη γραφειοκρατία για την ίδρυση εταιρίας, τη δυνατότητα ευελιξίας της στην αγορά αλλά και την υψηλή φορολογία.
Όποιος προσπαθεί να ξεφύγει από τις πολλές διατυπώσεις νόμου για την ίδρυση και λειτουργία μιας εταιρίας, εξασφαλίζοντας ισορροπία εσόδων και εξόδων, τότε μπορεί να ιδρύσει μια Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρία (ΙΚΕ για συντομία). Το καθεστώς της ΙΚΕ ρυθμίζεται στον ν. 4072/2012 και σκοπό έχει να δημιουργήσει μια ελκυστική εταιρική μορφή, απαλλαγμένη από πολλές διατυπώσεις ίδρυσης. Η ΙΚΕ παρέχει μεγάλη προσαρμοστικότητα και δίνει τη δυνατότητα στα μέλη της να τη διαμορφώσουν είτε ως αμιγώς κεφαλαιουχική, χωρίς ανάληψη ευθύνης για χρέη από πλευράς εταίρων, είτε να της προσδώσουν προσωπικά στοιχεία. Κυρίως, εξυπηρετεί τις ανάγκες των μικρών επιχειρήσεων, ιδίως παροχής υπηρεσιών.
Μια ΙΚΕ δύναται να συσταθεί και με μηδενικό κεφάλαιο, ενώ ένας εταίρος μπορεί να αναλάβει εγγυητική ευθύνη για τα χρέη της εταιρίας, ως εισφορά σε αυτήν. Σημαντικότερη διαφαίνεται η δυνατότητα παροχής τόσο χρηματικών όσο και εξωκεφαλαιακών εισφορών, μη αποτιμητών σε χρήμα, που δεν τυγχάνουν κεφαλαιακής εισφοράς. Παραδείγματα εξωκεφαλαιακών εισφορών συνιστούν η προσωπική εργασία/παροχή υπηρεσιών εταίρου προς την εταιρεία, η προσφορά προς εκμετάλλευση μιας νέας εφεύρεσης, η μεταφορά τεχνογνωσίας προς την εταιρεία, το δίκτυο γνωριμιών φυσικού προσώπου και γενικά οτιδήποτε μπορεί να υποβοηθήσει την υλοποίηση του εταιρικού σκοπού. Το ύψος της αξίας των εξωκεφαλαιακών εισφορών μίας ΙΚΕ είναι αντικείμενο συμφωνίας των εταίρων και προσδιορίζεται στο καταστατικό. Η δυνατότητα των εξωκεφαλαιακών εισφορών στην ΙΚΕ είναι μια σημαντική εξυπηρέτηση για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και εταιρίες start-up, ώστε η αρχική έλλειψη κεφαλαίων να μην αποτελεί εμπόδιο για τη λειτουργία τους.
Για να ιδρυθεί μια ΙΚΕ, χρειάζεται ιδιωτικό έγγραφο, εκτός από τις περιπτώσεις που ο νόμος απαιτεί ρητά συμβολαιογραφικό έγγραφο. Η σύσταση μιας ΙΚΕ διενεργείται από τις Υπηρεσίες Μιας Στάσης (ΥΜΣ), μετά την αίτηση από τους εταίρους ή προς τούτο εξουσιοδοτημένο πρόσωπο. Ως ΥΜΣ λειτουργεί ένα ευρύ δίκτυο σημείων επαφής για τις επιχειρήσεις που περιλαμβάνει 59 Επιμελητήρια, 3.200 συμβολαιογραφικά γραφεία και στην επόμενη φάση 52 επιλεγμένα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών. Η ΥΜΣ πραγματώνει όλες τις απαιτούμενες ενέργειες για τη σύσταση της εταιρίας, όπως την κατάθεση της εταιρικής σύμβασης και την καταβολή γραμματίου ενιαίου κόστους σύστασης και τέλους υπέρ της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Η ΥΜΣ υποχρεούται, μετά από έλεγχο, να προβεί αυθημερόν ή την επομένη το αργότερο σε όλες τις προβλεπόμενες ενέργειες ώστε να καταχωρηθεί η αιτούσα εταιρία στο ΓΕΜΗ και να της χορηγηθούν αριθμοί ΓΕΜΗ και ΑΦΜ. Αν το καταστατικό της ΙΚΕ έχει καταρτισθεί με πρότυπο καταστατικό, στις ανωτέρω ενέργειες προβαίνει και η Ηλεκτρονική Υπηρεσία Μιας Στάσης, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας eyms.businessportal.gr, που εξυπηρετεί τόσο πολυπρόσωπες όσο και μονοπρόσωπες ΙΚΕ.
Η διαχείριση της ΙΚΕ γίνεται από τους εταίρους ή από καθορισμένο εξ αυτών διαχειριστή, ο οποίος μπορεί πάντως να ανακληθεί με πλειοψηφική απόφαση των εταίρων. Ως προς την ασφαλιστική κάλυψη των διοικητών ΙΚΕ, αυτή διέπεται από το άρθρο 39 Ν.4387/2016 και διαφοροποιείται ανάλογα με το αν έχουμε μονοπρόσωπη ή πολυπρόσωπη ΙΚΕ και αν ο διαχειριστής είναι ταυτόχρονα και εταίρος. Ο μοναδικός εταίρος μονοπρόσωπης Ι.Κ.Ε. είναι ταυτόχρονα και διαχειριστής και πρέπει να καταβάλει εισφορές επί του αθροίσματος των εισοδημάτων που προέρχονται από μέρισμα και αμοιβή διαχείρισης, ενώ εταίρος-διαχειριστής πολυπρόσωπης ΙΚΕ καταβάλει εισφορές μόνο για την αμοιβή διαχείρισης, όπως και όταν ο διαχειριστής δεν είναι μέλος της ΙΚΕ.
Οι γενικές συνελεύσεις μπορούν να συγκληθούν και κατόπιν πρόσκλησης με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, ενώ και τα εταιρικά μερίδια που αντιστοιχούν σε χρηματική εισφορά μπορούν να μεταβιβαστούν ελεύθερα ύστερα από την γνωστοποίηση στους λοιπούς εταίρους.
Καθίσταται εμφανές ότι η ΙΚΕ μπορεί να δώσει πολλαπλές λύσεις σε άτομα που διστάζουν να εμπλακούν σε οποιαδήποτε διαδικασία ίδρυσης εταιρίας λόγω φόβου ως προς την γραφειοκρατία ή και την ομαλή αποκομιδή κερδών. Ιδιαίτερα δε συνίσταται ο τύπος της ΙΚΕ για νέους επιχειρηματίες, κυρίως στα πλαίσια του μορφώματος των εταιριών start-up, που αποτελούν σημαντικό πυλώνα στήριξης και εξέλιξης της παγκόσμιας αγοράς και οικονομίας σε πολλά κράτη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Νικόλαος Κ. Ρόκας «Εμπορικές Εταιρίες», 9η έκδ. Εκδόσεις Σάκκουλα Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2019
- Β. Αντωνόπουλος «Η ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρία», 4η εκδ., Εκδόσεις Σάκκουλα Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2016
- Ευάγγελος Εμμ. Περάκης, «Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρία (ΙΚΕ), Η ΝΕΑ ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΜΟΡΦΗ» 2η εκδ, Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2013
