Της Αγγελικής Μιχαλοπούλου,
Η αγάπη είναι κορυφαία ηθική αξία. Είναι η αξία που υμνήθηκε και υμνείται από ποιητές και φιλοσόφους, που έχει τη δύναμη να μεταμορφώσει την ανθρώπινη ψυχή και αποτελεί τον συνδετικό κρίκο ανάμεσα στους ανθρώπους. Η αγάπη μάς ενώνει, μάς γαληνεύει και γεννά μέσα μας την ανάγκη για διαπροσωπική επαφή· μία ανάγκη ακόρεστη, αδήριτη για την επιβίωση του ανθρώπου. Ένας άνθρωπος που αγαπά, επιθυμεί διακαώς την εκδήλωση συναισθημάτων, αναζητά διαρκώς τη δια ζώσης επικοινωνία και λαχταρά έντονα την αγκαλιά, το χάδι.
Τι συμβαίνει, όμως, όταν ανάμεσα σε μία ανθρώπινη σχέση μπαίνει η απόσταση; Όταν δύο άνθρωποι που αγαπιούνται χωρίζονται λόγω σπουδών, επαγγελματικών υποχρεώσεων, στρατιωτικής θητείας, καραντίνας;
Μία τέτοια σχέση από απόσταση, φιλική, ερωτική ή συγγενική, αναμφισβήτητα δοκιμάζεται και οι άνθρωποι που βρίσκονται σε αυτήν έρχονται αντιμέτωποι με προκλήσεις. Συνήθως, κυρίαρχο είναι το αίσθημα της μοναξιάς. Η μοναξιά είναι αφύσικη, ανυπόφορη και παθολογική κατάσταση για τον άνθρωπο. Όχι μόνο σήμερα, αλλά ανέκαθεν. Ο άνθρωπος που αποχωρίζεται τη συντροφιά και την παρέα κάποιου, νιώθει μόνος και γεμίζει άγχος· άγχος για το αν θα αγαπηθεί περισσότερο ή θα ξεχαστεί, άγχος που πηγάζει από τη διάχυτη αίσθηση της ανασφάλειας και διαταράσσει την ανθρώπινη ψυχική ισορροπία.
Το άγχος αυτό αποτελεί μία αντίδραση απέναντι στον μεγάλο -και κάπως τρομακτικό- αριθμό των χιλιομέτρων. Ο χάρτης δείχνει τις αποστάσεις πιο μικρές από ό,τι είναι στην πραγματικότητα, και το γεγονός αυτό γεννά φόβο καθώς αλλάζει ριζικά τη ζωή δύο ανθρώπων. Φυσικό επακόλουθο της απόστασης είναι η επιβαλλόμενη έλλειψη συχνής επικοινωνίας και η βίαιη παύση της καθημερινής συμβίωσης. Οι κοινές δραστηριότητες σταματούν, τα προγράμματα είναι ετεροχρονισμένα και ο τρόπος επικοινωνίας υφίσταται μία αλλοίωση. Η ζωή των ανθρώπων αυτών δηλαδή, μετατρέπεται λόγω της απόστασης σε μία αντίστροφη μέτρηση· μετρούν για τη στιγμή που θα ανταμώσουν και στη συνέχεια για το πότε θα αποχωριστούν και, έτσι, ζουν κόντρα σε έναν χρόνο που τους αντιστέκεται πεισματικά.
Σύμμαχος σε μία σχέση από απόσταση είναι η τεχνολογία. Η τεχνολογία είναι γέννημα της ανάγκης του ανθρώπου να αναβαθμίσει τις συνθήκες διαβίωσής του και να αποδεσμευτεί από τη φυσική κυριαρχία. Τα σύγχρονα τεχνικά μέσα δίνουν στον άνθρωπο τη δυνατότητα να καθορίζει, ως ένα βαθμό, τη ζωή του ανεξάρτητα από περιορισμούς και εμπόδια, όπως είναι τα χιλιόμετρα. Μπορεί πλέον να μοιράζεται νέα δίχως καθυστέρηση χρόνου με τους αγαπημένους του σε όποιο σημείο της γης κι αν βρίσκονται, να τους βλέπει, να τους ακούει και με αυτό τον τρόπο να διατηρεί ζωντανή την επικοινωνία.
Καμία απόσταση, όμως, δεν καταδικάζει τις ανθρώπινες σχέσεις. Αντιθέτως, υπάρχει και γλυκιά πλευρά. Πιο συγκεκριμένα, οπλίζει μία ανθρώπινη σχέση με δύναμη, σθένος και αντοχές. Τα μέλη της είναι αποφασισμένα να διατηρήσουν την επαφή και γι’ αυτό παλεύουν καθημερινά ενάντια στην έλλειψη της καθημερινής τριβής, επινοούν νέους τρόπους προκειμένου να μοιραστούν το χρόνο τους και με αυτό τον τρόπο αναβαθμίζουν την ποιότητα της επικοινωνίας τους, εμβαθύνουν τις συζητήσεις τους και αποκτούν γερό συναισθηματικό δέσιμο. Οι άνθρωποι αυτοί είναι εφοδιασμένοι με μία μεγάλη αρετή· την υπομονή. Υπομένουν τις δυσκολίες, τις προκλήσεις, όλα όσα η απόσταση τους στερεί. Υπομένουν γιατί προσμένουν με ανυπομονησία να ξαναϊδωθούν. Αυτή η λαχτάρα που νιώθει κάποιος όταν πρόκειται να ξαναδεί ένα αγαπημένο του πρόσωπο γεμίζει τα αεροδρόμια, τα τρένα και τα ΚΤΕΛ με αγάπη, και είναι αυτή που προσδίδει στη σχέση περισσότερη αξία.
Η απόσταση δίνει την ευκαιρία σε κάποιον να καταλάβει αν ο άνθρωπος που έχει στη ζωή του αξίζει. Αν αξίζει την αναμονή, τα ταξίδια, την ανασφάλεια, τις διαδικτυακές συζητήσεις. Γι’ αυτό οι σχέσεις αυτές είναι ουσιαστικές, αληθινές και αντέχουν στο χρόνο. Δεν υπάρχει χώρος σε αυτές για ψέματα και ανούσιες συζητήσεις. Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε μία τέτοια σχέση εκδηλώνουν στο έπακρον τα συναισθήματά τους και έχουν μάθει να εκτιμούν τις στιγμές που τους «κλέβει» ο χρόνος. Αναμένουν, υπομένουν, προσπαθούν, λαχταρούν, αγαπούν και δε γνωρίζουν από σύνορα και αποστάσεις.
Ίσως λοιπόν το ρητό «μάτια που δεν βλέπονται, γρήγορα λησμονιούνται», που λέει ο σοφός λαός, να μην ισχύει τελικά, διότι ένα είναι σίγουρο: Ανάμεσα σε δύο ανθρώπους που αγαπιούνται, δε χωρούν υπολογισμοί και η απόσταση τελικά, αν το σκεφτούμε λιγάκι «ωμά», είναι μονάχα αριθμοί…