Της Ροδάνθης Αλεξίου,
Η υπόθεση της Gabby Petito ήρθε στο φως της δημοσιότητας με έναν αναπάντεχο, πιο Gen Z τρόπο — μέσω του TikTok. Στη διάσημη κοινωνική πλατφόρμα, οι χρήστες άρχισαν να παρατηρούν ασυνήθιστες λεπτομέρειες στον Instagram λογαριασμό της 22χρονης influencer και μοιράζονταν τις θεωρίες τους με ολιγόλεπτα βίντεο. Λόγω της δημοσιότητας που έλαβε η υπόθεση εξαφάνισης της νεαρής γυναίκας, οι αρχές κινητοποιήθηκαν αστραπιαία για τον εντοπισμό της χρησιμοποιώντας όλα τα δυνατά μέσα (drones, ελικόπτερα, ειδικά εκπαιδευμένα σκυλιά κλπ.). Το τέλος των ερευνών ήταν άδοξο, δυστυχώς, όταν τελικά η 22χρονη βρέθηκε δολοφονημένη. Μέσω μιας πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης, τη διαπολιτειακή κάλυψη του συμβάντος από τα γνωστά Μ.Μ.Ε. και την άμεση κινητοποίηση χιλιάδων ανθρώπων, ο στενός κύκλος της Gabbie έλαβε τουλάχιστον μια απάντηση για την εξαφάνισή της και θα μπορούν πλέον να ζητήσουν δικαιοσύνη για τον χαμό της.
Η υπόθεση της Gabbie δεν είναι ένα από τα λίγα παραδείγματα εξαφάνισης. 89.000 άνθρωποι θεωρούνται αγνοούμενοι στις Η.Π.Α. Κι όμως, στην επικαιρότητα εμφανίζονται συνήθως αποκλειστικά υποθέσεις λευκών γυναικών — το λεγόμενο Missing White Woman Syndrome των ΜΜΕ. Δυστυχώς, όταν τα εξαφανισμένα άτομα δεν εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία (όπως υποθέσεις Αφροαμερικανών ή ιθαγενών), δεν υπάρχει η αντίστοιχη κάλυψη και κατά συνέπεια πίεση στις αρχές για άμεση εύρεσή τους. Αντιθέτως, οι συγγενείς των εξαφανισμένων χρειάζεται να αγωνιστούν για να φτιάξουν “search groups” για να τους αναζητήσουν, χωρίς φυσικά τη βοήθεια των τοπικών αρχών. Ένα παράδειγμα αυτού του ρατσιστικού φαινομένου είναι η ιστορία του David Robinson, ο οποίος ψάχνει τον γιο του, Daniel, τους τελευταίους τρεις μήνες. Ο Robinson νιώθει ότι η έλλειψη δημοσιότητας —που θα βοηθούσε στην κινητοποίηση των αρχών— οφείλεται κατά βάση στο γεγονός ότι ο γιος του είναι Αφροαμερικανός. «You wish you lived in a world where everything was equal but it’s really not equal», ανέφερε χαρακτηριστικά στο CNN. Τα Μ.Μ.Ε. συστηματικά διαλέγουν να καλύψουν υποθέσεις νεαρών λευκών γυναικών, φανερώνοντας βαθιά στερεότυπα για την αξία που δίνεται σε έγχρωμους ανθρώπους. Και δυστυχώς, τα Μ.Μ.Ε. πολλές φορές αντικατοπτρίζουν την παθογένεια μιας κοινωνίας.
Ενδιαφέρον έχει να παρατηρήσουμε τα κατάλληλα στατιστικά στοιχεία για να μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα αυτή την προβληματική επιλογή των Μ.Μ.Ε. Σύμφωνα με τα δεδομένα του FBI για το 2020, το 54% των εξαφανισμένων ατόμων είναι λευκοί, ενώ αποτελούν το 76% του πληθυσμού στις Η.Π.Α. Οι Αφροαμερικανοί, ενώ αποτελούν μόνο το 13% του πληθυσμού, κατέχουν το 35% των εξαφανίσεων. Συγκριτικά, μπορούμε να παρατηρήσουμε την άμεση ανάγκη για δράση και σε περιπτώσεις που ο εξαφανισμένος δεν είναι λευκός, ενώ η θεωρία πολλών Αφροαμερικανών οικογενειών είναι ότι οι αρχές θεωρούν λευκές γυναίκες ως θύματα προς προστασία, ενώ Αφροαμερικανοί στην ίδια ακριβώς θέση μπορεί να θεωρηθούν ως απλοί “runaways”.
Παρόμοια ρατσιστική συμπεριφορά δέχονται και ιθαγενείς, που οι υποθέσεις εξαφανίσεών τους αγνοούνται λόγω στερεοτύπων, όπως εκείνου του αλκοολισμού. Η Grey Bull, η ιδρύτρια της ΜΚΟ “Not Our Native Daughters”, που φέρνει στο φως της δημοσιότητας άλυτες υποθέσεις εξαφανίσεων ιθαγενών, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Not to take anything away from Gabby Petito’s case –I’m glad she was able to have all the search and rescue, the whole state involved– but we do not get the same treatment when it comes to one of ours, I think it is just America’s betrayal of a brown person or a Native American person, and we are always fighting these negative labels like we are all drug addicts».
Ένας από τους κύριους λόγους που τα Μ.Μ.Ε. παίζουν τόσο σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια που θα καταβάλουν οι τοπικές αρχές για την εύρεση ενός εξαφανισμένου ανθρώπου, είναι το γεγονός ότι πολλές φορές οι κατάλληλοι φορείς δεν έχουν τα κατάλληλα κονδύλια για να ερευνήσουν σε βάθος χρόνου όλες τις υποθέσεις. Έτσι, τα ρατσιστικά και σεξιστικά στερεότυπα, που επηρεάζουν τις υποθέσεις που θα επιλέξουν τα ΜΜΕ να καλύψουν, απογοητεύουν τις οικογένειες των εξαφανισμένων έγχρωμων ανθρώπων συνεχώς. Πρέπει, λοιπόν, να αναγνωρίσουμε την ύπαρξη του προβλήματος για να μπορούμε να ξεκινήσουμε τη συζήτηση γύρω από την πεποίθηση ότι μια υποθέση εξαφάνισης είναι κρίσιμη να αναφερθεί στα Μ.Μ.Ε. μόνο αν τηρείς κάποια κριτήρια: να είσαι νέα, λευκή γυναίκα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- When women of color disappear, who says their names?, The Guardian, Διαθέσιμο εδώ.
- These families of missing Black people are frustrated with the lack of response to their cases, CNN, Διαθέσιμο εδώ.
