Της Καλλιόπης Τσιπλαντώνη,
Η νοσοκόμα Amira Souissi, μαζί με χιλιάδες άλλους απελπισμένους Τυνησίους, γιόρτασε όταν ο Πρόεδρος της Τυνησίας, Kais Saied, κατέλαβε σχεδόν την πλήρη εξουσία τον Ιούλιο υποσχόμενος να καταπολεμήσει τη διαφθορά, να περιορίσει την αύξηση των τιμών και να ενισχύσει τα κρατικά οικονομικά. Παρ’ όλα αυτά, η μητέρα τεσσάρων παιδιών χάνει τώρα την υπομονή της με αυτό που ορισμένοι Τυνήσιοι θεωρούν ως «έλλειψη οικονομικού σχεδίου», καθώς η αντιπολίτευση τονώνεται.
Η Souissi αναφέρει ότι ο μισθός της από 1.000 δηνάρια (350 δολάρια) τον μήνα δεν μπορεί πλέον να συμβαδίσει με το υψηλό κόστος ζωής, με τον πληθωρισμό να κυμαίνεται στο 6,2%. Είναι πλέον δύσκολο να εξασφαλιστεί ένα τραπεζικό δάνειο, λόγω της λιγοστής ρευστότητας.
Ο θυμός για την κατάσταση οικονομικής στασιμότητας που επικρατούσε, επιδεινώθηκε με την πανδημία, γεγονός που συνέβαλε στην ευρεία υποστήριξη των πολιτών για την παρέμβαση από τον Saied στις 25 Ιουλίου. Όμως, ο Saied δέχεται τώρα αυξανόμενη πίεση για την αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων της Τυνησίας, αφού η πολιτική κρίση έθεσε σε κίνδυνο τα δημοκρατικά κέρδη των Τυνησίων από την επανάσταση του 2011 που πυροδότησε τις διαδηλώσεις της Αραβικής Άνοιξης.
Η παρέμβαση του Saied σταμάτησε τις πολύ καθυστερημένες συνομιλίες με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για ένα πρόγραμμα δανείων που αναμένεται να ξεκλειδώσει περαιτέρω οικονομική βοήθεια και να αποτρέψει μια χειρότερη κρίση στα δημόσια οικονομικά. Μάλιστα, ο οικονομικός αναλυτής, Moez Joudi, αναφέρει ότι η κατάσταση είναι πολύ κρίσιμη για την οικονομία και κυρίως για τα δημόσια οικονομικά. Η χώρα, σύμφωνα με τον ίδιο, βρίσκεται εδώ και μήνες στα πρόθυρα της κατάρρευσης και η παρούσα πολιτική κρίση, σε συνδυασμό με την απουσία οποιουδήποτε προγράμματος και ενός σαφούς οικονομικού οράματος, δεν μπορεί παρά να επιταχύνει την πλήρη κατάρρευση.
Έτσι, φαίνεται πως η εστίαση του Saied στην πολιτική θα μπορούσε να μετατρέψει την Τυνησία σε έναν ακόμη Λίβανο, ο οποίος βρίσκεται σε περίοδο οικονομικής κρίσης, που η Παγκόσμια Τράπεζα έχει χαρακτηρίσει ως μια από τις «βαθύτερες υφέσεις» της σύγχρονης ιστορίας. Πράγματι, τα τρία τέταρτα του πληθυσμού του Λιβάνου έχουν υποστεί φτώχεια και το τοπικό του νόμισμα έχει χάσει το 90% της αξίας του μέσα στα τελευταία δύο χρόνια.
Ο Saied, ο οποίος απέλυσε τον Πρωθυπουργό, πάγωσε το Κοινοβούλιο και εξουσιοδοτήθηκε να κυβερνήσει με διάταγμα, δεν έχει ακόμη διορίσει νέα κυβέρνηση και δεν έχει εκφράσει οποιαδήποτε ολοκληρωμένη οικονομική πολιτική ή σχέδιο για να χρηματοδοτήσει το δημόσιο έλλειμμα και τις αποπληρωμές του χρέους.
Το γραφείο του Προέδρου δεν ήταν διαθέσιμο για σχόλια σχετικά με την κατάσταση της οικονομίας στη χώρα της Βόρειας Αφρικής, αλλά ούτε και οι οικονομικοί και χρηματοπιστωτικοί υπάλληλοι έκαναν κάποια δήλωση. Αναφορικά με την οικονομική κρίση, η Τυνησία πλήρωσε χρέος άνω του 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων αυτό το καλοκαίρι από τα αποθέματα σε ξένο νόμισμα, αλλά πρέπει να βρει επιπλέον περίπου 5 δισεκατομμύρια δολάρια για να χρηματοδοτήσει ένα προβλεπόμενο δημοσιονομικό έλλειμμα και τις αποπληρωμές δανείων.
Ο Saied εξακολουθεί να απολαμβάνει μερική υποστήριξη από ένα κοινό που έχει κουραστεί από τη διαφθορά, αλλά η πολιτική παράλυση πλήττει τις πιθανότητες ανάκαμψης της οικονομίας. Το Κρατικό Στατιστικό Ινστιτούτο δήλωσε ότι η ανεργία είναι στο 17,8% και ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα διευρύνθηκε σε πάνω από 11% το 2020. Η οικονομία συρρικνώθηκε 8,2% πέρυσι, ενώ το δημόσιο χρέος αυξήθηκε στο 87% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, σύμφωνα με το ΔΝΤ.
Τόσο το εργατικό συνδικάτο όσο και οι ξένοι δανειστές δε βλέπουν καμία άλλη επιλογή από το να συνεχίσουν τη διαδικασία του ΔΝΤ. Ενώ η Τυνησία χρειάζεται περίπου τέσσερα δισεκατομμύρια δηνάρια τον μήνα για να πληρώσει τους μισθούς και να εξοφλήσει τα χρέη, το δημόσιο ταμείο διαθέτει μόνο 544 εκατομμύρια δηνάρια, σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας που δημοσιεύθηκαν τη Δευτέρα.
Ο Πρόεδρος Saied εξακολουθεί να ισχυρίζεται ότι οι ενέργειές του είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση της πολιτικής παράλυσης, της οικονομικής στασιμότητας και της κακής απάντησης στην πανδημία. Υποσχέθηκε να υπερασπιστεί τα δικαιώματα και τη δημοκρατία. Δεν έχει θέσει κανένα χρονικό όριο στην κατάληψη της εξουσίας, αλλά δήλωσε ότι θα διορίσει μια επιτροπή με έργο την κατάρτιση τροπολογιών στο Σύνταγμα του 2014 και την εγκαθίδρυση «μιας πραγματικής δημοκρατίας, στην οποία οι άνθρωποι είναι πραγματικά κυρίαρχοι». Ωστόσο, χιλιάδες διαδηλωτές, κουρασμένοι από την τρέχουσα κατάσταση, συγκεντρώθηκαν στην Τύνιδα την Κυριακή για να διαμαρτυρηθούν για την εξουσία του Saied, καλώντας τον να παραιτηθεί, σε μια από τις μεγαλύτερες ενδείξεις οργής του κοινού. Παρόμοια στάση κρατά και η αντιπολίτευση, κι έτσι η βελτίωση της κατάστασης φαίνεται να αργεί πολύ ακόμα…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- What we know so far about Tunisia’s political crisis, Aljazeera, διαθέσιμο εδώ
- Tunisia’s political crisis threatens to deepen economic troubles, Financial Post, διαθέσιμο εδώ
- Tunisia: a political crisis fueled by economic woes, Deutsche Welle, διαθέσιμο εδώ
