Του Γιώργου Βλαχάκη,
1873: Ιδρύεται η πρώτη καθημερινή εφημερίδα στον ελλαδικό χώρο, με τίτλο Η «Εφημερίς». Η ιδέα αυτή ήταν μέχρι τότε άγνωστη στη μικρή γωνία της Ευρώπης. Ο «εγκέφαλος» πίσω από αυτό το δημιούργημα ήταν ο Δημήτριος Κορομηλάς (1850-1898), φιλόλογος, συγγραφέας θεατρικών παραστάσεων και γιός του εκδότη Ανδρέα Κορομηλά. Μετά τις σπουδές του στη Γαλλία, εργάστηκε στην επιχείρηση του πατέρα του, δουλεύοντας παράλληλα ως δημοσιογράφος. Η εφημερίδα ιδρύθηκε από αυτόν και ήταν υπό τη διεύθυνσή του για 7 χρόνια. Σε αυτήν εκφράζονταν ιδέες σύμφωνες με τα προοδευτικά κινήματα της εποχής. Ωστόσο, δεν αποτέλεσε φερέφωνο κάποιου κόμματος, αν και στήριζε τον Τρικούπη. Αρχισυντάκτης της ήταν ο Ιωάννης Καμπούρογλου και πολλές εξέχουσες προσωπικότητες του πνεύματος συνεργάζονταν με την εφημερίδα, όπως ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ο Κωστής Παλαμάς και άλλοι. Έξι πρωθυπουργοί και έντεκα υπουργοί, πριν εκλεγούν, αποτέλεσαν συντάκτες και συνεργάτες της. Η «Εφημερίς» σταμάτησε να κυκλοφορεί το 1901 και επανήλθε το 1912, με μικρότερη απήχηση, αυτό οδήγησε και στη διακοπή της κυκλοφορίας της.
1936: Το έτος 1936, σύννεφα πολέμου αιωρούνταν πάνω από την πολιτικά διχασμένη Ισπανία. Τον Ιούλιο του ίδιου έτους, εμφύλιος ξεσπάει μεταξύ των δύο πλευρών, των Εθνικιστών και των Δημοκρατικών-Σοσιαλιστών. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ένας φιλόδοξος στρατηγός βρίσκει την ευκαιρία να πάρει τα ηνία της εξουσίας στην εθνικιστική παράταξη. Ο στρατηγός αυτός ήταν ο Φρανθίσκο Φράνκο, γεννημένος το 1892, συνέχισε τη στρατιωτική παράδοση της οικογένειάς του. Λίγους μήνες μετά το ξέσπασμα του εμφυλίου στην Ισπανία, ο Φράνκο καταφέρνει να αναρριχηθεί στην ιεραρχία της παράταξής του και την 1η Οκτωβρίου 1936 ορίζεται ηγέτης της. Κατάφερε γρήγορα να εξασφαλίσει την υποστήριξη της Καθολικής Εκκλησίας και να ενώσει τα μοναρχικά και φασιστικά κόμματα. Μετά από τρία χρόνια αιματηρού πολέμου, οι Εθνικιστές κατάφεραν να νικήσουν με τη βοήθεια της Ναζιστικής Γερμανίας και της Φασιστικής Ιταλίας. Ο Φράνκο ονομάστηκε ηγέτης της Ισπανίας και επέβαλε ένα φασιστικό καθεστώς, που κράτησε την εξουσία μέχρι τον θάνατό του, το 1975. Η κυβέρνηση που προέκυψε μετά το πέρας του εμφυλίου, άσκησε διώξεις στους αριστερούς, τους διανοούμενους και τους δημοκράτες.
1963: Η πρώτη Οκτωβρίου ορίζεται ως Επέτειος της Ανεξαρτησίας της Κύπρου. Η ημερομηνία, ωστόσο, είναι συμβολική, καθώς τα γεγονότα τα οποία οδήγησαν στην ανεξαρτησία της έγιναν χρόνια πριν, μέχρι και το καλοκαίρι του 1960. Οι αγώνες του ΕΟΚΑ κατά των Άγγλων έπαιξαν σημαντικό ρόλο για την απόκτηση της ελευθερίας από τον αγγλικό ζυγό. Οι πρώτες εκλογές στο νησί έγιναν τον Ιούλιο και επίσημα απέκτησε την ανεξαρτησία του στις 16 Αυγούστου. Ο βρετανός διοικητής Σερ Χιου Φουτ αποχώρησε από το νησί. Για πρώτη φορά στην ιστορία της, η Κύπρος ήταν εντελώς ανεξάρτητη. Ωστόσο, η μέρα δυσκόλευε τους πάντες και δε μπορούσε να οριστεί ως εθνική επέτειος, καθώς ήταν μια μέρα μετά τον Δεκαπενταύγουστο και εν μέσω περιόδου διακοπών. Οι ξένοι πρέσβεις δεν ήταν στο νησί εκείνη την περίοδο, για να εορταστεί η επέτειος. Στις 11 Ιουλίου του 1963, αποφασίζεται από Συμβούλιο Υπουργών η 1η Οκτωβρίου να γιορτάζεται ως Επέτειος Ανεξαρτησίας, καθώς ήταν μια πιο πρακτική ημερομηνία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Κορομηλάς Δημήτριος, Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, διαθέσιμο εδώ
- Η πρώτη εφημερίδα στην Ελλάδα, Infognomon Politics, διαθέσιμο εδώ
- Φρανσίσκο Φράνκο, History, διαθέσιμο εδώ
- Φρανσίσκο Φράνκο, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- Γιατί γιορτάζουμε την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας την 1η Οκτωβρίου αφού το Σύνταγμα τέθηκε σε εφαρμογή στις 16 Αυγούστου; Η αλήθεια και ο μύθος…, Mηχανή του Χρόνου, διαθέσιμο εδώ
- Η Κυπριακή Δημοκρατία, Britannica, διαθέσιμο εδώ
