Της Κατερίνας Σακκούλα,
Το 1981, η UNESCO αποφασίζει να αναγνωρίσει τον Μεγάλο Κοραλλιογενή Ύφαλο –γνωστό και ως Μέγα Κοραλλιογενές Φράγμα– στην Αυστραλία ως Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς, ενώ, λίγο αργότερα, εντάχθηκε και στα επτά φυσικά θαύματα του κόσμου. Ο Ύφαλος αποτελεί έναν εντυπωσιακό προορισμό τόσο για επιστήμονες όσο και για τουρίστες.
Το Φράγμα εκτείνεται σχεδόν παράλληλα των ακτών του Queensland, από το Bundaberg μέχρι και το Cape York. Έχει μήκος περίπου τριών χιλιάδων χιλιομέτρων, ενώ η συνολική του έκταση προσομοιάζει αυτή της Ιαπωνίας και της Ιταλίας. Όπως υποδηλώνει και το όνομά του, το Φράγμα είναι το μεγαλύτερο σύστημα υφάλων παγκοσμίως, με περισσότερα από δύο χιλιάδες εκατό αυτόνομα συστήματα και οχτακόσια νησιά. Ακριβώς λόγω του εντυπωσιακού μεγέθους του, το Φράγμα είναι ορατό ακόμη και από το Διάστημα.
Ο Ύφαλος έχει ηλικία που εκτιμάται να είναι κοντά στα είκοσι χιλιάδες χρόνια, ενώ είναι κατασκευασμένος από δισεκατομμύρια μικροσκοπικούς οργανισμούς, τα υδροκοράλια και οι πολύποδες, που ανήκουν στην οικογένεια των κοραλλιών. Μάλιστα, τα συγκεκριμένα κοράλλια έχουν διαδραματίσει κύριο ρόλο στη τεράστια βιοποικιλότητα του Φράγματος. Σήμερα το Φράγμα φιλοξενεί τριάντα είδη φαλαινών, δελφινιών και άλλων θαλάσσιων θηλαστικών, έξι είδη θαλασσίων χελωνών, διακόσια δεκαπέντε είδη πτηνών, περισσότερα από τετρακόσια διαφορετικά είδη κοραλλιών, καθώς και το δέκα τοις εκατό των ειδών ψαριών. Τα περισσότερα από αυτά τα είδη είναι ενδημικά του Φράγματος και μερικά από αυτά είναι υπό εξαφάνιση.
Ο Μεγάλος Κοραλλιογενής Ύφαλος, εκτός από ένα φυσικό θαύμα λόγω του περιβάλλοντος που έχει δημιουργήσει, είναι ένας εξαιρετικός τουριστικός προορισμός, καθώς προσελκύει περισσότερους από δύο χιλιάδες τουρίστες ετησίως. Γι’ αυτόν το λόγο, άλλωστε, υπάρχει μια ποικιλία δραστηριοτήτων –ξεναγήσεις με σκάφη και καταδύσεις μέχρι sky diving– που προσφέρονται, προκειμένου οι επισκέπτες να έχουν την ευκαιρία να εξερευνήσουν με ασφάλεια τον Ύφαλο. Παράλληλα, έχει κατασκευαστεί μία σειρά καινούργιων καταλυμάτων, ούτως ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες της περιοχής. Ένα από αυτά είναι το “Reefsuites”, το πρώτο υποβρύχιο ξενοδοχείο της Αυστραλίας, το οποίο επιτρέπει στους θαμώνες του μια εξαιρετική θέα του Υφάλου και των κατοίκων του.
Παρ’ όλα αυτά, η ανθρώπινη δραστηριότητα, τόσο η τουριστική όσο και η μη, θέτουν σε κίνδυνο τον Ύφαλο. Το φαινόμενο του θερμοκηπίου ίσως και να αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για τον Ύφαλο μέχρι στιγμής. Στο πρόβλημα έρχονται να προστεθούν η αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών, η οποία προκαλεί προκαλεί τον αποχρωματισμό των κοραλλιών, και το φαινόμενο του ευτροφισμού, που μειώνει τις θρεπτικές ουσίες στο νερό λόγω περίσσειας αζώτου, φωσφόρου και καλίου, με αποτέλεσμα το θάνατο αρκετών ψαριών.
Προκειμένου να προστατευτεί το Φράγμα, το 2015 η κρατική και η τοπική κυβέρνηση σχεδίασαν ένα πλάνο για τον συγκεκριμένο σκοπό, με τίτλο “Reef 2050 Plan”. Το 35ετές πλάνο προβλέπει μέτρα για τη μείωση των μολύνσεων, της κλιματικής αλλαγής, καθώς και όποιου άλλου προβλήματος που απειλεί τη ζωή στο Φράγμα. Παρά τα μέτρα που λήφθηκαν, επειδή δεν προτάθηκαν πιθανές λύσεις για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, το οποίο βρίσκεται στη ρίζα των υπολοίπων προβλημάτων, λογικά –και δυστυχώς– αυτό δεν θα είναι το μοναδικό πλάνο για την προστασία του Μεγάλου Κοραλλιογενούς Φράγματος.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Great Barrier Reef, Australia’s great natural wonder, Great Barrier Reef, διαθέσιμο εδώ
- Great Barrier Reef, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- Great Barrier Reef scientists confirm largest die-off of corals recorded, The Guardian, διαθέσιμο εδώ