Του Νικόλαου Τσελέντη,
Οι Φιλιππίνες συνιστούν μια ιδιόμορφη χώρα, καθώς αποτελούνται από ένα τεράστιο σύμπλεγμα νησιών (7.107 στον αριθμό), τα οποία κείνται στο τμήμα του δυτικού Ειρηνικού Ωκεανού. Ούσα μέρος της νοτιοανατολικής περιφέρειας της ασιατικής ηπείρου και ακολουθώντας την εκτενή «παράδοση» των κρατών που την απαρτίζουν, ο πληθυσμός της χώρας ανέρχεται σε 110 εκατομμύρια κατοίκους, με μεγαλύτερη πόλη την Κεζόν και πρωτεύουσα τη Μανίλα. Βέβαια, η ομοιότητα των Φιλιππίνων με τους γείτονές τους δεν τελειώνει εδώ, αλλά εξαπλώνεται σε κάθε τομέα της ζωής, επηρεάζοντας αναμφίβολα τη μέχρι τώρα πορεία τους. Έτσι, παρατηρούνται φαινόμενα πολιτικής διαφθοράς, οικονομικής δυσχέρειας και καταπάτησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πάντα υπό το πέπλο μιας αυταρχικής-προσωποπαγούς ηγεσίας. Στην προκειμένη περίπτωση, αυτή δηλαδή των Φιλιππίνων, πάσης φύσεως αδικήματα και κυβέρνηση είναι έννοιες αλληλένδετες και απαντώνται στην αμφιλεγόμενη προσωπικότητα του Προέδρου της χώρας, Rodrigo Duterte.
Αναλαμβάνοντας το πηδάλιο της ηγεσίας το 2016, ο Duterte φάνταζε ως ένας χαρισματικός πολιτικός, ο οποίος έχαιρε εκτίμησης του μεγαλύτερου μέρους των Φιλιππινέζων πολιτών. Ευθύς αμέσως, λοιπόν, ξεκίνησε τις δακρύβρεχτες -και πολλά υποσχόμενες- δηλώσεις του για τον τερματισμό της «ναρκοκουλτούρας» της χώρας του, που όχι μόνον υπάρχει σε σημαντικό βαθμό, αλλά πολύ περισσότερο, δημιουργεί μείζονα ζητήματα στη βάση της κοινωνικής ευμάρειας. Αν και η εξάλειψη των δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τη χρήση και το εμπόριο παράνομων ουσιών θεωρείται αναγκαία και θεμιτή, εντούτοις ο Duterte με την κήρυξη του «πολέμου κατά των ναρκωτικών» βρήκε την αφορμή για να επιστρατεύσει όλα τα σώματα ασφαλείας, τα οποία είχαν το ελεύθερο να χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο, προκειμένου να φέρουν εις πέρας την αποστολή τους. Η συχνότερη, μάλιστα, τακτική που εφάρμοσαν, ήταν η αυθαίρετη βία, ακολουθούμενη από συλλήψεις. Τα γεγονότα αυτά, αφού πρώτα θορύβησαν τη διεθνή γνώμη, οδήγησαν στην έναρξη ερευνών του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου προς τον Πρόεδρο Duterte, κατά τα έτη 2016-2019, για όσο διάστημα οι Φιλιππίνες ήταν ακόμη μέλος του Δικαστηρίου.
Περαιτέρω, η ανελέητη βία και η καταστολή των αντιφρονούντων αυξήθηκε δραματικά κατά την προεδρία του Duterte, με τις ομάδες δημοσιογράφων και ακτιβιστών να πλήττονται θανάσιμα· ο χαμός 182 ανθρώπων που υπερασπίζονταν τα ανθρώπινα δικαιώματα και 136 ακτιβιστών για το περιβάλλον επιβεβαιώνουν με τρόπο σκληρό τα ειρημένα. Όπως γίνεται αντιληπτό, η εμφάνιση της πανδημίας του κορωνοϊού προξένησε έξαρση των περιστατικών ξυλοδαρμού από τις αρχές προς τους πολίτες και τα μέτρα που ελήφθησαν περιόρισαν σχεδόν εξ ολοκλήρου τις ανθρώπινες ελευθερίες. Τα καθολικά lockdown, με τη σειρά τους, άφησαν την οικονομία στο έλεος της κυβερνήσεως, διότι η εγχώρια οικονομική ισχύς πηγάζει από επαγγέλματα όπως ο τουρισμός και οι τοπικές επιχειρήσεις, οι οποίες αναγκάστηκαν να αναστείλουν τη λειτουργία τους για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αν προσθέσει κανείς σε όλα αυτά και τις φυσικές καταστροφές (πλημμύρες, τυφώνες, σεισμοί) που «επισκέπτονται» συχνά την ευρύτερη περιοχή της Ασίας, τότε τα κομμάτια του παζλ ενώνονται με ευκολία και το αδιέξοδο καθίσταται φανερό.
Μέσα σε αυτόν τον ορυμαγδό, το τέλος της θητείας του Προέδρου Duterte το 2022 θέτει μια πλειάδα ερωτηματικών αναφορικά με το τι μέλλει γενέσθαι στο νησιωτικό κράτος των Φιλιππίνων. Ο Duterte, βάσει του Συντάγματος της χώρας του, δεν μπορεί να διεκδικήσει εκ νέου το χρίσμα και κατά συνέπεια ανακύπτει ένα κενό στην εξουσία, με πολλούς, ωστόσο, υποψηφίους. Παρακάτω θα πραγματοποιηθεί μία παρουσίαση των πολιτικών που έχουν -μέχρι τη στιγμή που συντάσσεται το παρόν άρθρο- γνωστοποιήσει την υποψηφιότητά τους στις προεδρικές εκλογές του επόμενου έτους, ενώ θα συμπεριληφθούν και ενδεχόμενοι συνασπισμοί, οι οποίοι θα ανακατέψουν την «τράπουλα» του πολιτικού παιγνίου.
Francisco Domagoso
Ο Francisco Domagoso παρουσιάζεται ως ένα «παιδί του λαού», όντας μεγαλωμένος στις φτωχογειτονιές της χώρας του, αναγκασμένος να ψάχνει για τροφή στα σκουπίδια, σε μία προσπάθεια να βοηθήσει τους γονείς του, όταν ήταν σε νεαρή ηλικία. Μετέπειτα, η τύχη τού χαμογέλασε και καθιερώθηκε στην εθνική showbiz με το όνομα Isko Moreno, λαμβάνοντας μέρος σε δεκάδες ταινίες της δεκαετίας του ’90. Το 1998, ασχολήθηκε ενεργά με τα κοινά, ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου. Από το 2019, τελεί χρέη δημάρχου της Μανίλα, έχοντας διατελέσει και αντιδήμαρχος για τρεις θητείες.
Christopher Go
Ευρέως γνωστός ως “Bong Go”, ο Christopher Go είναι ο μακροχρόνιος βοηθός του Προέδρου Duterte, από τότε που ο δεύτερος είχε μόλις θέση βουλευτή. Κατέχει την προεδρία στις επιτροπές Υγείας και Αθλητισμού και παρευρίσκεται δίπλα στον Duterte σε κάθε επίσημη εκδήλωση που διεξάγεται στο προεδρικό μέγαρο των Φιλιππίνων. Χάρη στην εμπιστοσύνη που του δείχνει ο Duterte, ο Go θεωρείται ο πλέον ιδανικός υποψήφιος για τις επικείμενες εκλογές, έχοντας την αμέριστη υποστήριξη του κυβερνώντος κόμματος. Όμως, ο ίδιος -προς το παρόν τουλάχιστον- αρνείται κατηγορηματικά να συμμετάσχει στον εκλογικό μαραθώνιο, παρά την αρωγή που θα λάβει από τον νυν Πρόεδρο, ο οποίος επιδιώκει να παραμείνει στον κυβερνητικό σχηματισμό, υπό την ιδιότητα του Αντιπροέδρου.
Panfilo Lacson
Ο 73χρονος Lacson είναι γερουσιαστής και ο πρώτος που έθεσε υποψηφιότητα για τις εκλογές του 2022. Υπήρξε αρχηγός της αστυνομίας στο παρελθόν, με ειδίκευση στην επίλυση εγκλημάτων υψηλού κύρους. Το 2010, παραιτήθηκε από το αστυνομικό σώμα, λόγω των κατηγοριών ότι ήταν ο εγκέφαλος των δολοφονιών ενός δημοσιογράφου και του οδηγού του το 2000. Επί έναν χρόνο είχε στιγματιστεί ως φυγάς, μέχρι την αιφνίδια αθώωσή του από το Ανώτατο Δικαστήριο. Τέλος, είχε επικριθεί έντονα για την προώθηση ενός εξαιρετικά ακανθώδους τρομοκρατικού νόμου.
Sara Duterte-Carpio
«Το μήλο πέφτει κάτω από τη μηλιά», λέει η περίφημη λαϊκή ρήση. Η κόρη του Προέδρου των Φιλιππίνων, Sara Duterte-Carpio, ακολουθεί μία πορεία αντίστοιχη με εκείνη του πατέρα και προκατόχου της. Ειδικότερα, έχει αναλάβει το αξίωμα της δημάρχου στην πόλη Νταβάο, ακριβώς όπως ο πατέρας της πριν τη συμμετοχή του και εν τέλει επικράτησή του στις προεδρικές εκλογές του 2016, και πρόσφατα ανακοίνωσε τη θέλησή της να επανεκλεγεί στο πόστο αυτό. Παρά ταύτα, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις από την αρχή του έτους, η Sara Duterte φαντάζει ως ιδανική αντικαταστάτρια του πατέρα της και άρα τα προγνωστικά την κατατάσσουν στην πρώτη θέση. Μπορεί μεν να ανήκει σε διαφορετικό συνασπισμό από τον πατέρα της Rodrigo, ωστόσο η κατάληψη της ηγεσίας από μία μόνο οικογένεια είθισται να συμβαίνει στις Φιλιππίνες και ο Duterte αντιμετωπίζει θετικά αυτήν την πιθανότητα.
Ferdinand “Bongbong” Marcos
Μιλώντας για νεποτισμό, η οικογένεια Marcos δεν δύναται να εκλείψει από τη συγκεκριμένη λίστα. Ο Ferdinand Marcos ο νεότερος, κατά κόσμον Bongbong, είναι γόνος του επί σχεδόν μια εικοσαετία δικτάτορα των Φιλιππίνων Ferdinand Marcos, ο οποίος σπίλωσε τη μνήμη των προγόνων του μέσω του στρατιωτικού νόμου της δεκαετίας του ’70 αλλά και της υπεξαίρεσης δισεκατομμυρίων δολαρίων. Εστιάζοντας στον υιό, ο Bongbong υπηρέτησε ως κυβερνήτης, βουλευτής και γερουσιαστής, ενώ το 2016 έκανε το επόμενο βήμα και έθεσε υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές, όπου προφανώς ηττήθηκε. Τη δεδομένη στιγμή, το όνομα του Bongbong συνδέεται κατά τους αναλυτές με εκείνο της Sara Duterte, επειδή προέρχονται από οικογένειες με κύρος και μία μελλοντική σύμπραξή τους στις θέσεις της προεδρίας και αντιπροεδρίας λογίζεται ως κατάσταση “win-win”.
Emmanuel Pacquiao
Ο αγαπητός “Manny” είναι διακεκριμένος αθλητής της πυγμαχίας, οκτάκις παγκόσμιος πρωταθλητής σε ισάριθμες κατηγορίες. Με την αποχώρησή του από τα ρινγκ, το 2010, αποφάσισε να προσφέρει στη γενέτειρά του μέσω του κλάδου της πολιτικής. Γνωρίζοντας καλά από κακουχίες και έχοντας πλέον αποκομίσει μυθικά χρηματικά έπαθλα από τον αθλητισμό, ο Pacquiao αποτελεί σύμβολο του λαού και ταυτίζεται μαζί του. Εξάλλου, οι απλόχερες συνεισφορές του στην κοινωνία φανερώνουν πως δεν έχει ξεχάσει τις «ρίζες» του. Ως γερουσιαστής έχει συμφωνήσει με τον Πρόεδρο Duterte για τον «πόλεμο κατά των ναρκωτικών», χωρίς όμως να εγκρίνει τις μεθόδους των δυνάμεων ασφαλείας. Αυτή του η αντίρρηση όξυνε τις σχέσεις των δυο τους και τα πρόσφατα γεγονότα στη Νότια Σινική Θάλασσα κατέστησαν τον Pacquiao έναν από τους μεγαλύτερους επικριτές του Duterte, κατηγορώντας τον για συνέργεια με την Κίνα.
Καταλήγοντας, οι προεδρικές εκλογές στις Φιλιππίνες αναμένεται να απασχολήσουν στο εγγύς μέλλον τη διεθνή κοινότητα, τόσο για την ανακοίνωση των υπολοίπων υποψηφίων όσο και για τις κινήσεις των υπαρχόντων πολιτικών προσώπων. Ο Rodrigo Duterte εγκαταλείπει τα ηνία της χώρας και αγωνιά μήπως βρεθεί προ εκπλήξεως και πληρώσει για όλα τα εγκλήματα που κατηγορείται. Ωστόσο, όπως έχουν διαμορφωθεί τα πράγματα μέχρι τώρα, είτε σε ρόλο Αντιπροέδρου είτε με τη διεκδίκηση του χρίσματος από το μεγάλο φαβορί, τη Sara Duterte, η πολιτική σκηνή του ασιατικού κράτους θα διατηρήσει στους κόλπους της έναν ή μία με την ανωτέρω επωνυμία. Με άλλα λόγια, κρίνοντας (και) από το καθεστώς των Marcos, η ιστορία θα επαναληφθεί…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Boxer Manny Pacquiao to run for Philippine president in 2022, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Factbox: Politicians tipped for Philippines 2022 presidential race, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Boxer Manny Pacquiao to run for Philippine president in 2022, Channel News Asia, διαθέσιμο εδώ
- Philippines’ Duterte accepts 2022 vice presidential nomination, Channel News Asia, διαθέσιμο εδώ
- 2022 polls: Possible contenders, alliances and their prospects of winning, according to experts, CNN Philippines, διαθέσιμο εδώ