Της Πωλίνας Παλλιεράκη,
Βάσει του άρθρου 4 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (της 10ης Δεκεμβρίου 1945): «Κανείς δεν επιτρέπεται να ζει υπό καθεστώς δουλείας, ολικής ή μερικής. Η δουλεία και το δουλεμπόριο υπό οποιαδήποτε μορφή απαγορεύονται.». Παρόλα αυτά, ακόμα και στον 21ο αιώνα, η δουλεία, το δουλεμπόριο, αλλά και γενικότερα η εκμετάλλευση των ανθρώπων με απώτερο στόχο το κέρδος καλά κρατούν. Σύμφωνα μάλιστα με έρευνα του 2014, της αυστριαλιανής οργάνωσης ”Walk free”, σχεδόν 36 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως ζουν κάτω από συνθήκες δουλείας όχι μόνο σε αναπτυσσόμενες χώρες της Αφρικής ή σε κράτη της Μέσης Ανατολής, αλλά και σε ανεπτυγμένες χώρες της Δύσης.
Σε γενικές γραμμές, είναι ευρέως γνωστό πως η χώρα μας, λόγω της γεωγραφικής της θέσης ως «ευρωπαϊκό σύνορο», αποτελεί κύριο πέρασμα ανθρώπων από την Ανατολή προς την Ευρώπη. Στις περισσότερες των περιπτώσεων, τα άτομα αυτά εγκαταλείπουν τις χώρες τους, όπου και επικρατούν τεταμένες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες, αποσκοπώντας σε μία καλύτερη ζωή στην «πολιτισμένη Δύση» και κυρίως στην Ευρώπη.
Όμως, δυστυχώς σε αυτό το ταξίδι συχνά πέφτουν θύματα εκμετάλλευσης δουλεμπόρων, τους οποίους, μάλιστα, πληρώνουν αδρά προκειμένου να τους εξασφαλίσουν μία θέση σε κάποια βάρκα την οποία πολλές φορές οι διακινητές βυθίζουν σκοπίμως, ώστε οι αρμόδιες αρχές της χώρας υποδοχής να «αναγκάζονται» να τους περισυλλέξουν. Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνα που δημοσίευσε ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης κατά την περίοδο Ιουνίου-Σεπτεμβρίου 2016, επτά στους δέκα πρόσφυγες και μετανάστες έχουν πέσει θύματα trafficking και άλλων πρακτικών εκμετάλλευσης στην προσπάθειά τους να προσεγγίσουν τη Μεσόγειο.
Όσον αφορά τη χώρα μας αλλά και την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, η δουλεία έχει πολλές εκφάνσεις, όπως είναι το εμπόριο λευκής σαρκός, η διακίνηση δηλαδή νεαρών γυναικών ή ακόμα και παιδιών με σκοπό την σεξουαλική εκμετάλλευση, αλλά και η διακίνηση ατόμων με σκοπό την καταναγκαστική εργασία, οι οποίοι συνήθως απορροφώνται στους κλάδους της γεωργίας και των κατασκευών. Αν λάβουμε μάλιστα υπόψη τις τελευταίες εξελίξεις στο Αφγανιστάν, όπου οι Ταλιμπάν επανήλθαν στην εξουσία, αναμένεται νέο κύμα προσφυγικών ροών στην Ελλάδα. Το γεγονός αυτό ενδέχεται να φέρει σε δύσκολη θέση τη χώρα μας εάν αναγκαστεί να τους κρατήσει, λόγω της υποβάθμισης που δέχονται οι περιοχές όπου δημιουργούνται τα περίφημα ”hotspots”, ωστόσο είναι σημαντικό να αντιληφθούμε πως ούτε και εκείνοι είχαν όνειρο να ζουν σε καταλύματα μέσα σε περιφραγμένα χωράφια μαζί με δεκάδες άλλους ανθρώπους, αφού στόχος τους ήταν και είναι οι μεγαλύτερες και ευπορότερες χώρες της Ευρώπης.
Πολλοί από τους ανθρώπους αυτούς είναι σχεδόν βέβαιο πως θα πέσουν θύματα εκμετάλλευσης και αυτό θα συνεχίζεται για πάρα πολλά χρόνια, ακόμα και αν δεν ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα. Για αυτό το λόγο, θα πρέπει να θεσπιστεί η ποινικοποίηση της ζήτησης και χρήσης σεξουαλικών υπηρεσιών από θύματα, αλλά και να πραγματοποιείται καλύτερος και πιο αποτελεσματικός έλεγχος από τις υπηρεσίες πληροφοριών των κρατών, αφού βάσει στατιστικών το διαδίκτυο, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι νέες τεχνολογίες αποτελούν τα κύρια μέσα των δικτύων εμπορίας ανθρώπων. Επιπλέον, είναι αναγκαίο να υπάρξει μέριμνα για την επικοινωνία εγχώριων οργανισμών με τους αντίστοιχους οργανισμούς των υπόλοιπων κρατών έτσι ώστε να υπάρχει μεταξύ τους συνεργασία και αλληλοβοήθεια για τη στήριξη των θυμάτων.
Βλέπουμε λοιπόν ότι «δούλοι» μπορούν είναι πολλές φορές άνθρωποι – κάτοικοι της «πολιτισμένης» Ευρώπης, οι οποίοι αρπάχτηκαν με τη βία από τους αγαπημένους τους για να περάσουν μία κόλαση στα χέρια των δουλεμπόρων. Εν έτει 2021, και όταν η δουλεία είναι απαγορευμένη σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου όλοι έχουμε επαναπαυτεί νομίζοντας πως δεν υφίσταται πια λόγος ανησυχίας για τέτοιου είδους υποθέσεις. Πάντως, το σημαντικότερο είναι να αντιληφθούμε ότι η εξάλειψη της δουλείας αποτελεί συμφέρον ολόκληρης της ανθρωπότητας, και για να γίνει αυτό, θα πρέπει πρώτα να εισχωρήσουμε πιο βαθιά στην πηγή του συγκεκριμένου φαινομένου. Το είπε άλλωστε και ο Φραντς Κάφκα: «Δεν μπορείς να σπάσεις τις αλυσίδες που δεν βλέπεις».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Σκλαβιά, δουλεία και δουλειά, efsyn.gr, διαθέσιμο εδώ
