Της Χριστίνας Γιαμούζη,
To Open House επιστρέφει και πάλι στην όμορφη Θεσσαλονίκη! Είναι μία από τις αγαπημένες μου πολιτιστικές εκδηλώσεις στη Θεσσαλονίκη. Πραγματικά κάθε χρόνο ανυπομονώ να έρθει εκείνο το σαββατοκύριακο του Νοεμβρίου και να βρω το χρόνο να συμμετάσχω κι εγώ ως εθελόντρια, αλλά και να επισκεφτώ διάφορα μνημεία και κτίρια της πόλης. Δυστυχώς, πέρσι λογω της κατάστασης δεν μπόρεσε να πραγματοποιηθεί δια ζώσης και πραγματοποιήθηκε μέσω internet με virtual tours. Φέτος, λοιπόν, μάς δίνεται για άλλη μία φορά η ευκαιρία να περιηγηθούμε στην πόλη και να μάθουμε όλα τα ιστορικά και αρχιτεκτονικά σημεία της. Είναι μία πολύ όμορφη εμπειρία, καθώς επισκέπτεσαι χώρους και κτίρια, τα όποια στην καθημερινότητά σου συνήθως τα προσπερνάς, μη ξέροντας την ιστορία που κρύβουν από πίσω. Tι πιο ωραίο, λοιπόν, να έχεις ένα γεμάτο σαββατοκύριακο με τους φίλους να μάθεις την πόλη.
Ο θεσμός του Open House
Είναι ένας θεσμός που ξεκίνησε το 1992 στο Λονδίνο και διαδόθηκε σε πολλές χώρες του κόσμου. Στη Θεσσαλονίκη ήρθε το 2012 ενώ στην Αθήνα το 2014. Από τότε στη Θεσσαλονίκη ανοίχτηκαν πάνω από 123 χώροι με τους επισκέπτες να φτάνουν στους 53.000 και τους εθελοντές στους 600 ενώ στην Αθήνα 119 με 57.000 επισκέπτες και 550 εθελοντές. Έτσι το Open House είναι γνωστό στο μεγαλύτερο μέρος της γης και έχει ως σκοπό να προωθήσει και αναδείξει την αρχιτεκτονική. Ο θεσμός διαρκεί ένα διήμερο και στην κάθε πόλη ανοίγουν για το κοινό ιδιωτικά και δημόσια κτίρια και προσφέρεται δωρεάν είσοδος και ξενάγηση από εθελοντές.
Φέτος θα διεξαχθεί το 10ο Open House και έχει ως θέμα την προσέγγιση και τον σχεδιασμό του δυτικού παραλίου μετώπου της πόλης. Ο σκοπός φέτος είναι να δούμε αυτό το σημείο της πόλης με άλλη μάτια και να το φανταστούμε ως το επόμενο επιχειρηματικό κέντρο της Θεσσαλονίκης. Όλα αυτά γίνονται στο πλαίσιο του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού ArXellence 2. Οι ξεναγήσεις θα χωριστούν σε 2 μέρη και θα περιλαμβάνονται και δια ζώσειςξεναγήσεις αλλα και διαδικτυακές. Τώρα τον Σεπτέμβριο και συγκεκριμένα το Σαββατοκύριακο που μας έρχεται, 25-26 θα πραγματοποιηθεί ξενάγηση με τίτλο: «Περίπατος Βιομηχανικής Κληρονομιάς» ενώ τον Οκτώβριο (23-24) θα γίνουν διάφορα Open Walks στην πόλη όπως:
- Δυτική Θεσσαλονίκη – η Βιομηχανική κληρονομία,
- Οι δρόμοι του εμπορίου,
- “Μέσα από τις στάχτες” – Η αναγέννηση μετά την πυρκαγιά,
- Το μωσαϊκό των θρησκευμάτων,
- Άνω πόλη – Η γειτονιά του χθες,
- Ανατολικά τείχη –Θέα θάλασσα,
- Δυτικά τείχη – Στα μονοπάτια της ιστορίας
- Συνοικία των έξοχων – Η άγνωστη πλευρά
- Συνοικία των έξοχων – Οι πύργοι της αριστοκρατίας
- Γαλελιανό συγκρότημα – Από τη ρωμαϊκή αυτοκρατορία στον χρυσό αιώνα
Στα τέλη Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθούν τα virtual tours κι ένα livestream στο YouTube. Και τα δύο μέρη συνοδεύονται από τους καθιερωμένους διαγωνισμούς για το κοινό.
«Η παγκόσμια αρχιτεκτονική κοινότητα κλήθηκε να οραματιστεί την αναγέννηση ενός παραμελημένου αστικού χώρου πλησίον του λιμανιού και την μετατροπή αυτού σε ένα υπερσύγχρονο κέντρο, που θα αναζωογονήσει παράλληλα και τη δυτική είσοδο της πόλης».
Βίλα των Εξοχών – Βίλα Μπιάνκα
Πώς μπορούσε κάνεις να μην ερωτευτεί τη συνοικία των εξοχών. Η συνοικία των εξοχών βρίσκεται στη σημερινή Βασιλίσσης Όλγας και πρόκειται για έναν δρόμο γεμάτο Βίλες του 19ου και 20ού αιώνα. Ηταν πολυτελή κτίρια γεμάτα με στοιχεία νεοκλασικής μορφολογίας και ποικίλες διακοσμήσεις, επηρεασμένες από το πνεύμα της ArtNouveau και του Ρομαντισμού.
Η βίλα που ξεχωρίζω σίγουρα είναι η Βίλα Μπιάνκα, καθώς πραγματικά με ενθουσιάζουν τα χρώματα και η αρχιτεκτονική της. Μοιάζει σαν έναν μικρό πύργο μέσα στην πόλη! Υπήρξε εξοχική κατοικία ενός πολύ εύπορου Εβραίου επιχειρηματία, του Ντίνο Φερνάντεζ – Ντιάζ. Είναι γνώστη στην ιστορία με πολλά ονόματα όπως Κάζα Μπιάνκα, Βίλα Μπλανς ή Βίλα Φερνάντεζ. Αρχιτέκτονας της βίλας ήταν ο Ιταλός Πιέρο Αριγκόνι, ο οποίος είχε αρχικά βρεθεί στη Θεσσαλονίκη για να κατασκευάσει την πρώτη γραμμή τραμ της ελεύθερης πλέον πόλης. Το σπίτι ολοκληρώθηκε το 1913 και αποτελεί ένα από τα χαρακτηριστικότερα παραδείγματα εκλεκτικιστικής αρχιτεκτονικής στην Θεσσαλονίκη.
Waterfront Niki’s Apartment
Αποτελεί έναν από τα δημοφιλέστερους χώρους στο Open House καθώς πραγματικά η ουρά που περιμένεις για να το επισκεφτείς είναι μεγάλη. Πρόκειται για ένα διατηρητέο 120τ.μ. της Αρτ Ντεκό του 1937 επί της οδού Λεωφόρου Νίκης στην καρδιά της πόλης της Θεσσαλονίκης που έχει ως θέα τον Θερμαϊκό κόλπο. Το 2017 ανακαινίστηκε και χρησιμοποιείται πλέον από τον Σταμάτιο Γιαννίκη ως έδρα του πολιτιστικού οργανισμού που ίδρυσε το 2017, Architecture In Residence. Ο χώρος γενικότερα προσφέρει υπηρεσίες Φιλοξενίας, Ψυχαγωγίας και Εκπαίδευσης συνδεδεμένες με την αρχιτεκτονική. Θυμίζει διαμέρισμα μίας άλλης εποχής οπού το κάθε δωμάτιο έχει το δικό του ξεχωριστόχρώμα και φυσικά τα χρώματα δεν είναι καθόλου τυχαία.
Συμφώνα με τον αρχιτέκτονα: «Το ροζ του φλαμίνγκο χρησιμοποιείται στους χώρους με θέα τη θάλασσα, το μπλε του πελάγους χρησιμοποιείται στου χώρους με θέα την πίσω όψη και το παστέλ πράσινο χρησιμοποιείται στους υγρούς χώρους του διαμερίσματος όπως η κουζίνα, το μπάνιο και το WC».
Τα στοιχειά της Αρτ Ντεκο είναι τα ξύλινα κουφώματα εσωτερικά αλλα και εξωτερικά, τα ξύλινα δάπεδα, οι γύψινες διακοσμήσεις στο ταβάνι και το δάπεδο από τσιμεντοπλακάκια.
Μέγαρο Εράτυρα
Αρχιτέκτονας του μεγάρου ηταν ο Αλέξανδρος Τζώνης και ολοκληρώθηκε το 1929. Το όνομα προέρχεται από την καταγωγή του αρχιτέκτονα, δηλαδή από την Εράτυρα Κοζάνης. Ήταν η εποχή που πολλά πράγματα άλλαζαν πλέον στην πόλη και άρχισε να στρέφεται το ενδιαφέρον στην κατασκευή πολυκατοικιών. Έτσι, θα έλεγε κάνεις ότι το κτίριο αυτό αποτελεί παράδειγμα αστικής πολυκατοικίας εκείνης της περιόδου. Βασική επιρροή της αρχιτεκτονικής του έργου αποτέλεσε η αισθητική της Βιεννέζικης μπουρζουαζίας. Το μέγαρο βρίσκεται στη διασταύρωση των οδών Παύλου Μελά και Π.Π Γερμανού, δηλαδή στο κέντρο της πόλης.
Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό κτίριο, γεμάτο με αρχιτεκτονικά στοιχεία, όπως η αετωματική τριγωνική στέψη, οι ψευτοπαραστάδες και οι πεσσοί στον κεντρικό εξώστη του τέταρτου ορόφου, οι γύψινες διακοσμήσεις στην οροφή και τα γεωμετρικά, κεραμικά πλακάκια στο δάπεδο. Επίσης, το κτίριο αποτελείται από ισόγειο, υπερυψωμένο πρώτο όροφο και πέντε επιπλέον ορόφους και ήταν η πρώτη αστική πολυκατοικία που είχε ανελκυστήρα. Στο κοινό άνοιξε για πρώτη φορά το 2019 και έδωσε την ευκαιρία στους επισκέπτες να δουν το εσωτερικό του κτιρίου και να επισκεφτούν ένα από τα διαμερίσματα που σήμερα στεγάζεται ένα οδοντιατρείο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- OPEN HOUSE Thessaloniki: Επιστρέφει με έναν αρχιτεκτονικό περίπατο στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις της πόλης, parallaximag.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Ένας φλογερός έρωτας θάλλει στην Δημοτική Πινακοθήκη της Θεσσαλονίκης. Αυτή είναι η ιστορία του, lifo.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Open House Thessaloniki, openhousethessaloniki.gr, διαθέσιμο εδώ.
