Της Μυρτούς Κατσούλη,
Αποστολή της δημόσιας εξουσίας, πέρα από το εξωτερικό περίβλημα της εκτελεστότητας των αποφάσεών της, είναι η καίρια, ουσιαστική και αποτελεσματική αντιμετώπιση φαινομένων και προβλημάτων, που απειλούν το απρόσκοπτο πολιτικό και, συνάμα, κοινωνικό γίγνεσθαι. Το ενδιαφέρον, δηλαδή, των πολιτικών οργάνων οφείλει να επικεντρώνεται στην τέλεση σκόπιμων και σταθερών ενεργειών με ξεκάθαρο προσανατολισμό, ο οποίος θα διασφαλίζει την εποικοδομητική λειτουργία των θεσμών.
Κρίνοντας από την τρέχουσα περίοδο, η πολιτική ηγεσία έχει κληθεί να ασκήσει άμεση εξουσία σε διάφορα απρόοπτα και αιφνιδιαστικά γεγονότα, λαμβάνοντας έκτακτα μέτρα για τη διαχείριση «εμπόλεμων» καταστάσεων, τα οποία δεν απαιτούν μόνο εγρήγορση και αποτελεσματικότητα, αλλά και κατάλληλη πρόληψη, ώστε να βρίσκεται η ηγεσία σε ετοιμότητα να προλαβαίνει τη δυσμενέστερη έκβασή τους. Πέραν του καλά εμπεδωμένου και πλέον συνηθισμένου, πανδημικής φύσεως αναχώματος, η εξουσία και τα πρόσωπά της χρειάστηκε να δραστηριοποιηθούν αυτό το καλοκαίρι, και μάλιστα στο «πικ» των καλοκαιρινών διακοπών, έναντι των πυρκαγιών, που έπληξαν κάθε συνείδηση ελληνική.
Ωστόσο, το κεφάλαιο «πυρκαγιές» στην Ελλάδα δεν είναι, δυστυχώς, νέο, ούτε απρόοπτο. Ίσως, φέτος, να έλαβε «πανηγυρικές» διαστάσεις, αλλά είναι κοινώς παραδεκτό ότι κάθε καλοκαίρι, η ελληνική χλωρίδα βρίσκεται μονίμως σε «αναμμένα κάρβουνα». Για αυτό, λοιπόν, η οποια κυβέρνηση τυγχάνει να βρίσκεται στην εξουσία, δε θα πρέπει μόνο να αντιδρά έγκαιρα, περιμένοντας την εμφάνιση ενός κινδύνου, αλλά χρειάζεται να έχει ήδη προβλέψει να διαθέτει έναν καλά οργανωμένο μηχανισμό άμεσης αποτελεσματικότητας. Να είναι προετοιμασμένη σε επίπεδο διαθέσιμου προσωπικού σχεδίου και επαρκούς εφοδιασμού, ακόμη και αν αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να προβαίνει σε περαιτέρω, αλλά σίγουρα αναγκαίες, δημόσιες δαπάνες.
Διότι ο πολίτης πρέπει να αισθάνεται ασφαλής απέναντι στην πολιτική εξουσία και να μη χρειάζεται να βασιστεί μόνο στην ιδιωτική πρωτοβουλία, προκειμένου να εξασφαλίσει σε ατομικό επίπεδο την ανεπάρκεια της κρατικής μέριμνας. Όπως συνέβη, δηλαδή, και φέτος με τις φωτιές. Πόσοι εθελοντές συμμετείχαν στην κατάσβεσή τους και πόσοι άλλοι, άσημοι και διάσημοι, συγκέντρωσαν τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης, τη στιγμή που τα κρατικά εφόδια ήταν λιγοστά για την ισότιμη εξυπηρέτηση κάθε πληγέντος πολίτη;
Φυσικά, η εκτελεστική εξουσία οφείλει να αποβλέπει στο συνολικό κοινωνικό συμφέρον και να το επιδιώκει με κάθε τρόπο και ενδεχόμενη θυσία, ωστόσο, σε συγκερασμό με την ατομική δράση, η οποία αναδεικνύει την συνεισφορά του πολίτη στο κράτος-δικαίου. Μάλιστα, είναι αναμενόμενη, αφού, και με πλήρη γνώση του κρατικού μηχανισμού για τις εκάστοτε ελλείψεις και ανάγκες, η ιδιωτική κινητοποίηση λειτουργεί ενισχυτικά στο πλαίσιο της συμμετοχικής δημοκρατίας. Είναι αδύνατον το κράτος, ως φορέας δημόσιας εξουσίας, να είναι πανταχού παρόν κι έτοιμο να μεριμνήσει για όλους και προς όλους, αλλά αυτό δε σημαίνει πως πρέπει να αμελεί ολοσχερώς τις βασικές του ευθύνες, με την πρόφαση ότι η πρόληψη των επιγενόμενων κινδύνων και των εκκρεμών κοινωνικών κρίσεων επαφίεται αποκλειστικά στην ατομική ευθύνη και αντίδραση του πολίτη.
Όσον αφορά το φλέγον ζήτημα της τύχης των καμμένων δασικών εκτάσεων, τα αρμόδια πρόσωπα οφείλουν να οργανώσουν και να ακολουθήσουν ένα καλά μελετημένο πλάνο αντιπλημμυρικών έργων, προκειμένου αφενός να προλάβουν μία -όχι και τόσο- ενδεχόμενη εκ νέου περιβαλλοντική καταστροφή, και αφετέρου να μεριμνήσουν για μελλοντικές διαστάσεις αντίστοιχων και συναφών ζητημάτων. Ήδη έχει ενεργοποιηθεί ένα τέτοιο πρόγραμμα, όπως έχει ανακοινώσει και ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κώστας Σκρέκας, ωστόσο, αδημονούμε αποφασιστικά βήματα, ώστε η ιδιωτική πρωτοβουλία να λειτουργήσει επικουρικά και όχι κατά κόρον στη λύση του προβλήματος.
Στην Ελλάδα, όπως ζούμε, τουλάχιστον, τα τελευταία χρόνια, η ατομική ευθύνη του καθενός δεν έγκειται μόνο στην ευλαβική τήρηση των κανόνων για την παροδική αντιμετώπιση εξίσου παροδικών προβλημάτων, αλλά, κυρίως, στην προσφορά και την πίστη απέναντι στο εθνικό οικοδόμημα. Δυστυχώς, ο κυβερνητικός μηχανισμός είναι βραδυκίνητος και οι παλαιόθεν γραφειοκρατικές διαδικασίες του συστήματος δυσχεραίνουν ακόμη περισσότερο την ορθή λειτουργία. Και η μονιμότητα αυτού του προβλήματος δεν αποδίδεται σε κανένα «πρόσωπο», όπως συνηθίζεται, με τη δημοσιοποίηση κατά καιρούς και διαφόρων «ευφημιστικών» σλόγκαν, αλλά σε μία γενικότερη νοοτροπία ωχαδερφισμού και παλαιότητας. Συνεπώς, ο καταμερισμός κάθε αναγκαιότητας, η ορθολογική ιεράρχηση προβλημάτων και η καλύτερη κατανομή των κονδυλίων θα δώσουν το βήμα για μία πιο αξιόλογη και «πολιτοκεντρική» στάση της κυβέρνησης απέναντι στα αναπόσπαστα μέλη της ελληνικής δημοκρατικής κοινωνίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Προτεραιότητες της κυβέρνησης για αντιπλημμυρικά έργα, tanea.gr διαθέσιμο εδώ
- Κοινωνική αλληλεγγύη προς τους πυρόπληκτους, Ευτέρπη Μουζακίτη, athensvoice.gr, διαθέσιμο εδώ
