Της Διονυσίας Σούρμπη,
Η Ελλάδα είχε ανέκαθεν ανάπτυξη στον χώρο της Ναυτιλίας. Ξεκίνησε από το Ιόνιο και το Αιγαίο, όπου με πιο γνωστή την Οικογένεια Ράλλη μπήκαν δυναμικά στον χώρο της μεταφοράς πρώτων υλών δια θαλάσσης. Η Ελλάδα πλέον έχει κατακτήσει θέση ανάμεσα στις πέντε κορυφαίες στον κόσμο χώρες μαζί με την Ιαπωνία, την Κίνα την Σιγκαπούρη αλλά και το Χονγκ Κονγκ. Με την Ιαπωνία, μάλιστα, οι Έλληνες εφοπλιστές, το 1947, μόλις δύο χρόνια μετά την πυρηνική έκρηξη, έκαναν συμφωνία για τη ναυπήγηση σημαντικού αριθμού πλοίων. Ακόμα και σήμερα, η χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, ναυπηγεί καράβια για λογαριασμό της Ελλάδας.
Έτσι, η χώρα μας κατέχει την μεγαλύτερη πλοιοκτησία παγκοσμίως. Παρότι ο πληθυσμός της ανέρχεται στο 0,16% του παγκόσμιου πληθυσμού, οι Έλληνες εφοπλιστές έχουν στην κατοχή τους το 20,67% στον κόσμο και το 54,28% στην Ε.Ε. Πιο αναλυτικά, η Ελλάδα ελέγχει το 32,64% των δεξαμενόπλοιων, το 16,33% των υγραεριοφόρων, το 21,7% μεταφοράς χύδην ξηρού φορτίου (ομοειδή φορτία) και το 8,92% της μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, και όλα αυτά τα ποσοστά αναφέρονται σε επίπεδο παγκόσμιας ναυτιλίας. Κατά την πρώτη περίοδο του 2020, τα ναυπηγεία ολοκλήρωσαν παραγγελίες για 128 διαφόρων τύπων καράβια, τα οποία ήταν ελληνικού συμφέροντος που μεταφράζεται σε 5,28% του συνόλου των παραγγελιών. Ακόμα, είναι εύλογο να τονίσουμε πως τα ελληνόκτητα πλοία είναι καινοτόμα σε ενεργειακό επίπεδο, καθώς τα περισσότερα από αυτά είναι καινούρια πλοία κάτω της δεκαετίας, μειώνοντας το αποτύπωμα άνθρακα και βελτιώνοντας την αποδοτικότητα και τα περιβαλλοντικά οφέλη.
Αν θέλουμε να μεταφράσουμε τα παραπάνω ποσοστά, γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι η ελληνική ναυτιλία είναι ένας εκ των σημαντικότερων παραγόντων της διεθνής οικονομίας και των παγκόσμιων μεταφορών, συνεπώς και της ίδιας της χώρας. Μάλιστα, οι ναυτιλιακές εταιρείες είναι στην κατηγορία μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων και κατά βάση ανήκουν σε οικογενειακές επιχειρήσεις εμφανίζοντας ευελιξία, ενώ έχουν την ευχέρεια να προσαρμόζονται στις διάφορες οικονομικές συνθήκες που ταλανίζουν τη χώρα μας, αλλά ταυτόχρονα μπορούν και ελίσσονται στις ανάγκες του εμπορίου.
Ως συμπέρασμα, προκύπτει ότι η ναυτιλία στην Ελλάδα είναι μια σπουδαία πηγή εσόδων της οικονομίας καθώς οι εισροές στο ισοζύγιο πληρωμών ανερχόταν το 2019 σε 17,303 εκατομμύρια ευρώ γεγονός που προσδιορίζει την ετήσια βάση έναντι του 2018 σε αύξηση 4,05%. Σε αντίθεση με τον Ιούλιο του 2021, όταν, σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ., το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου έφτασε το ποσό των 2.121 εκατομμύρια ευρώ έναντι 1.645,9 εκ. ευρώ που ήταν το 2020, δηλαδή υπήρξε μία αύξηση της τάξεως του 28,9%. Συν τοις άλλοις, το ισοζύγιο είναι μόνο η μία πλευρά του νομίσματος, μιας και η ναυτιλία προσφέρει θέσεις εργασίας τόσο στη θαλάσσια ζώνη όσο και στη ξηρά, απασχολώντας παραπάνω από το 3% του εργατικού δυναμικού της χώρας. Για την ακρίβεια, αν το εξετάσουμε σε αριθμούς, γίνεται λόγος για την απασχόληση 160,1 χιλιάδων θέσεων εργασίας είτε άμεσης είτε έμμεσης απασχόλησης. Επιπρόσθετα, είναι πόλος έλξης επενδυτών. Αυτό την καθιστά πυλώνα της ελληνικής οικονομίας, το οποίο προκύπτει ως συμπέρασμα από το ισοζύγιο που αναφέρθηκε παραπάνω, αλλά και από την ανάλυση που παρατίθενται παρακάτω, όσον αφορά το Α.Ε.Π. της χώρας. Τα 12,9 δις ευρώ άγγιξε η συνεισφορά της ναυτιλίας στο Α.Ε.Π., με την άμεση συνεισφορά να ανέρχεται στα 7,3 δις ευρώ, ενώ η έμμεση στα 5,6 δις ευρώ. Συνεπώς, το ποσοστό του Α.Ε.Π. που αφορά τον χώρο της ναυτιλίας, ανέρχεται στο ποσοστό 6,6%.
Βέβαια, μελέτες δείχνουν ότι εκτός από την οικονομική συνεισφορά, παρουσιάζει και κοινωνική προσφορά. Αφού κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης που χτύπησε την οικονομία της χώρας ανεπανόρθωτα, η ναυτιλία στάθηκε αρωγός, διότι κατά την περίοδο εκείνη, η ανεργία είχε μια ανοδική τάση, ενώ οι θέσεις εργασίας σε αυτόν τον κλάδο δεν μειώθηκαν, δίνοντας έτσι μια θετική πνοή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ο Στρατηγικός Και Οικονομικός Ρόλος Της Ελληνικής Ναυτιλίας, Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών. Διαθέσιμο εδώ.
- Αύξηση του ελληνικού εμπορικού ελλείμματος τον Ιούλιο, Ναυτικά Χρονικά. Διαθέσιμο εδώ.
- Με 6% συμμετέχει η Ναυτιλία στο ΑΕΠ, European Business Review. Διαθέσιμο εδώ.
- 1947: Η πρώτη οικονομική συμφωνία. Περιοδική ενημερωτική έκδοση του ναυτικού μουσείου Χίου, 2020.