Του Σπύρου Μίτσουλη,
1918: Αρχίζει η μάχη του Ντόμπρο Πόλε κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, μεταξύ του βουλγαρικού στρατού και των δυνάμεων της Αντάντ. Η μάχη έλαβε χώρα κοντά στα τότε ελληνοσερβικά σύνορα, μεταξύ 15 και 18 Σεπτεμβρίου, και ήταν μέρος της ευρύτερης συμμαχικής επίθεσης στην περιοχή του Αξιού ποταμού. Την προηγούμενη μέρα της επίθεσης, είχε προηγηθεί σφοδρός βομβαρδισμός από το συμμαχικό πυροβολικό, ο οποίος κατέστρεψε σημαντικό μέρος της αμυντικής γραμμής και επέφερε τεράστιο πλήγμα στο ηθικό των Βουλγάρων. Το πρωί της 15ης Σεπτεμβρίου, Γάλλοι, Σέρβοι και Έλληνες στρατιώτες επιτέθηκαν κατά των βουλγαρικών θέσεων και μετά από σκληρό αγώνα κατάφεραν να διασπάσουν το μέτωπο και να προελάσουν βαθιά στο εχθρικό έδαφος. Ο Βουλγαρικός στρατός, έχοντας υποστεί τεράστιες απώλειες και όντας εξαντλημένος ύστερα από 3 χρόνια πολέμου, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την κοιλάδα του Βαρδάρη (σημερινή Δημοκρατία τη Βόρειας Μακεδονίας) και να υποχωρήσει εντός της Βουλγαρίας. Ύστερα από αυτή την ήττα, η Βουλγαρία ζήτησε ανακωχή και στις 29 Σεπτεμβρίου υπογράφηκε η Ανακωχή της Θεσσαλονίκης, με την οποία η Βουλγαρία έβγαινε οριστικά από τον πόλεμο, ανοίγοντας τον δρόμο προς την απελευθέρωση της Σερβίας και την ήττα των Κεντρικών Δυνάμεων, η οποία ήρθε λίγες εβδομάδες αργότερα, στις 11 Νοεμβρίου 1918 με την ανακωχή της Κομπιένης.
1950: Ξεκινάει η απόβαση αμερικανικών και συμμαχικών στρατευμάτων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ στο Ιντσόν της Νοτίου Κορέας, 35 χλμ. νοτιοδυτικά της πρωτεύουσας Σεούλ. Στις 25 Ιουνίου του 1950, ο στρατός της Βορείου Κορέας επιτέθηκε κατά της Νότιας Κορέας και μέσα σε σύντομο διάστημα κατέλαβε το μεγαλύτερο μέρος της χώρας, περιορίζοντας τον στρατό της Νότιας Κορέας στην περίμετρο του Πουσάν, στο Νότο. Σύντομα, αμερικανικά στρατεύματα, αλλά και στρατιώτες από άλλες χώρες-μέλη του ΟΗΕ αναπτύχθηκαν στην περιοχή του Πουσάν, για να σταθεροποιήσουν το μέτωπο. Γενικός διοικητής των δυνάμεων του ΟΗΕ ανέλαβε ο Αμερικανός στρατηγός Ντάγκλας Μακάρθουρ, ο οποίος αποφάσισε τη διεξαγωγή μιας αμφίβιας επιχείρησης στο λιμάνι Ιντσόν. Σκοπός της Επιχείρησης Χρωμίτης, όπως ονομάστηκε, ήταν να αποβιβαστούν ισχυρές αμερικανικές δυνάμεις πίσω από τις βορειοκορεάτικες γραμμές, να περικυκλώσουν και να καταστρέψουν τον στρατό της Βόρειας Κορέας. Στην επιχείρηση συμμετείχαν εκατοντάδες πλοία όλων των ειδών από διάφορες χώρες, καθώς και περισσότεροι από 70.000 άνδρες. Αιχμή του δόρατος αποτελούσε το Αμερικανικό 10ο Σώμα Στρατού. Τα αμερικανικά στρατεύματα αποβιβάστηκαν στις 15 Σεπτεμβρίου κάτω από δύσκολες συνθήκες και μέχρι το βράδυ της ίδιας ημέρας είχαν καταλάβει το Ιντσόν με μόλις μερικές εκατοντάδες απώλειες. Παράλληλα, Αμερικανοί και Νοτιοκορεάτες επιτέθηκαν από το Νότο και μέσα σε μερικές εβδομάδες κατάφεραν να απωθήσουν τον στρατό τη Βόρειας Κορέας πέρα από τον 38 παράλληλο, προκαλώντας του τεράστιες απώλειες. Ο πόλεμος συνεχίστηκε για τα επόμενα 3 χρόνια και έληξε στις 17 Ιουλίου 1953, με την υπογραφή της οριστικής κατάπαυσης του πυρός.
2008: Η επενδυτική τράπεζα Lehman Brothers ενεργοποιεί το άρθρο 11 του πτωχευτικού κώδικα, με το οποίο μπαίνει σε διαδικασία πτώχευσης ύστερα από 158 χρόνια λειτουργίας. Το επενδυτικό ίδρυμα, το τέταρτο μεγαλύτερο στις Η.Π.Α., με περιουσιακά στοιχεία που ξεπερνούσαν τα 600 δις $, είχε επενδύσει τα τελευταία χρόνια στην αγορά ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων, τα οποία είχαν πολύ υψηλό ρίσκο. Το 2007 η αγορά ακινήτων κατέρρευσε, με αποτέλεσμα να συσσωρευτούν πολλά μη εξυπηρετούμενα δάνεια στο χαρτοφυλάκιό της και κατ’ επέκταση η Lehman Brothers να παρουσιάσει ζημία άνω των 4 δις $. Το επόμενο διάστημα έγιναν προσπάθειες για την εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή, ώστε να σωθεί η τράπεζα, οι οποίες, όμως, δεν ευοδώθηκαν. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα η μετοχή της τράπεζας να υποχωρήσει κατά 77% και, τελικά, να κηρύξει πτώχευση. Ήταν η μεγαλύτερη πτώχευση τραπεζικού ιδρύματος στην ιστορία των Η.Π.Α. και η κατάρρευσή της συντέλεσε καθοριστικά στο ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης του 2008.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Villari Luigi, The Macedonia campaign, F. Unwin ltd., London, 1922, archive.org, διαθέσιμο εδώ
- Α’ ΠΠ: Ελληνικός Στρατός, Δοϊράνη και διάσπαση του Μακεδονικού Μετώπου, history-point.gr, διαθέσιμο εδώ
- Μηχανή του Χρόνου: Η τολμηρή επιχείρηση του Αμερικανού στρατηγού Μακάρθουρ στην Κορέα. Πώς συνέτριψε τους Βορειοκορεάτες του Κιμ Ιλ Σουνγκ στη μάχη της Ιντσόν, mixanitouxronou.gr, διαθέσιμο εδώ
- Clark, Eugene Franklin (2002), The Secrets of Inchon: The Untold Story of the Most Daring Covert Mission of the Korean War, Putnam Pub Group, archive.org, διαθέσιμο εδώ
- Independent, Financial crisis 2008: How Lehman Brothers helped cause “The worst financial crisis in history”, independent.co.uk, διαθέσιμο εδώ
- Euronews, Lehman Brothers: Η χρεοκοπία που άλλαξε τον κόσμο, gr.euronews.com, διαθέσιμο εδώ
