Η 14η Σεπτεμβρίου στην Ιστορία

Του Νικόλαου Νεκτάριου Δημητρά,

628: Ένα από τα κύρια έργα του Αυτοκράτορα Ηρακλείου ήταν η αντιμετώπιση των εξωτερικών εχθρών. Μετά από δεκαετή προετοιμασία, το 626, αντιμετωπίζει τους Σασσανίδες στη Νινευή, μονομαχώντας ο ίδιος εναντίον του Ροζάτη, στρατηγού και επικεφαλής των Σασσανιδών. Η νίκη σε αυτήν τη μάχη είχε ως αποτέλεσμα να αρχίσει να καταρρέει το καθεστώς του Χοσρόη Β’ και η Αυτοκρατορία να απαλλαγεί εντελώς από τον κίνδυνο των Σασσανιδών. Ο Αυτοκράτορας Ηράκλειος έρχεται πλέον ως νικητής ενώπιον της Χρυσής Πύλης στις 14 Σεπτεμβρίου. Μπροστά του, βρισκόταν το ανακτηθέν από τους Σασσανίδες κειμήλιο του Τιμίου Σταυρού. Ο Χοσρόης Β’ τον είχε αρπάξει με την κατάληψη της ιερής πόλης των Ιεροσολύμων, το 614, από τον ιερό ναό του Παναγίου Τάφου, σφαγιάζοντας 90.000 Χριστιανούς. Ακόμη και μετά από αυτήν την ήττα, ο Χοσρόης Β’ δε δέχτηκε να συνάψει ειρήνη με τον Ηράκλειο, ενώ αυτό θα συνέφερε και τις δύο πλευρές, εφόσον η Βυζαντινή Αυτοκρατορία είχε πολλά ανοιχτά μέτωπα και η Αυτοκρατορία των Σασσανιδών βρισκόταν ήδη σε δυσχερή θέση. Τελικά, η συνθήκη ειρήνης έγινε το 628, όχι υπό τον Χοσρόη, αλλά υπό τον γιο του, τον Καβάδη Β’, ο οποίος ανέτρεψε και σκότωσε τον πατέρα του. Τον κίνδυνο των Σασσανιδών αντικατέστησε το Ισλάμ, το οποίο έκανε την εμφάνισή του αισθητή. Η Βόρεια Αφρική, η Ιβηρική Χερσόνησος, η Συρία, η Αντιόχεια και η Παλαιστίνη κατακτήθηκαν ταχύτατα από τους Μουσουλμάνους, ενώ προηγουμένως ανήκαν στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία επί Ηρακλείου.

1741: Ολοκληρώνεται το Ορατόριο Μεσσίας από τον Γερμανό συνθέτη Γκέοργκ Φρίντιχ Χαίντελ και γράφεται σε λιμπερέτο του Τσαρλς Τζένενς. Το Ορατόριο συμπεριλάμβανε αποσπάσματα της Βίβλου και του Αγγλικανικού Προσευχηταρίου. Αποτελεί χαρακτηριστικό έργο της Δυτικής μουσικής. Ο Χαίντελ (1685-1759) ζούσε στην Αγγλία και ήταν φημισμένος συνθέτης της όπερας. Από νεαρή ηλικία, ανέδειξε σημαντικό ταλέντο στη μουσική, το οποίο δεν πέρασε απαρατήρητο. Αποτέλεσε, τελικά, έναν από τους σημαντικότερους συνθέτες της ύστερης περιόδου του Μπαρόκ στη μουσική. Επηρέασε τους μετέπειτα σημαντικούς συνθέτες, μεταξύ των οποίων τον Μότσαρτ και τον Μπετόβεν. Το συγκεκριμένο έργο αποτελεί και το δημοφιλέστερο ορατόριό του ανάμεσα στα υπόλοιπα 22 που είχε γράψει. Χωρίζεται σε τρία μέρη. Το πρώτο ξεκινάει με τις προφητείες του Ησαΐα, το δεύτερο επικεντρώνεται στο Θείο Πάθος και το τρίτο έχει ως βασικό θέμα την Ανάσταση των νεκρών και τη δόξα του Χριστού. Το έργο του παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στις 13 Απριλίου 1742 στο Δουβλίνο. Μπορείτε να ακούσετε όλο το κονσέρτο του εδώ.

1752: Η Βρετανία υιοθετεί το Γρηγοριανό ημερολόγιο. Το Γρηγοριανό ημερολόγιο είναι ουσιαστικά μια παραλλαγή του Ιουλιανού ημερολογίου (το οποίο υπήρχε ήδη από τον 1^ο αιώνα μ.Χ.) και θεσπίστηκε από τον Πάπα Γρηγόριο ΙΓ’ (γι’ αυτό και ονομάστηκε Γρηγοριανό). Εκτός από την ίδια τη Βρετανία, το ημερολόγιο υιοθέτησαν και οι κτήσεις της, αλλά όχι η Σκωτία. Σημασία έχει πως η Βρετανία αποφάσισε την υιοθέτηση του ημερολογίου όχι με παπικό διάταγμα (όπως οι υπόλοιπες χώρες της Δύσης), αλλά με νόμο. Επίσης, για να συμβαδίζει το ημερολόγιό της με αυτό των υπολοίπων Ευρωπαϊκών χωρών παραλήφθηκαν 11 ημέρες. Η προηγούμενη μέρα, δηλαδή, στην πραγματικότητα δεν ήταν η 13^η Σεπτεμβρίου, αλλά η 3^η Σεπτεμβρίου! Τέλος, μετά τη Βρετανία, ακολούθησαν άλλες δύο χώρες, οι οποίες υιοθέτησαν, επίσης, το ημερολόγιο, παραλείποντας ημέρες∙ η Ρωσία το 1918 και η Ελλάδα το 1923. Αυτές οι δύο τελευταίες χώρες παρέλειψαν 13 ημέρες, προκειμένου να συμβαδίζουν με τα ευρωπαϊκά δεδομένα.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• Warren Treattgold, A Concise History of Byzantium, Palgrave, London, 2001
• Vuillermoz E. ,Histoire de la musique, Fayard, Paris,1979
• Roscoe Lamont, The reform of the Julian calendar, Popular Astronomy, London, Northfield (1920)