Της Σοφίας Ζαφειροπούλου,
Η Λιβύη αποτελεί μια χώρα χωρίς σύνταγμα από το 1969, όταν καταλύθηκε από τον τότε Πρόεδρο Muammar Gaddafi. Αυτό όμως ενδέχεται να αλλάξει σύντομα. Οι γενικές εκλογές στη Λιβύη θα διεξαχθούν στις 24 Δεκεμβρίου και θα αφορούν την ανάδειξη Προέδρου, όπως και Κοινοβουλίου. Βεβαίως, η ημέρα των εκλογών δεν επιλέχθηκε τυχαία. Η 24η Δεκεμβρίου αποτελεί μια ημερομηνία ορόσημο για την ιστορία της Λιβύης, καθώς εκείνη την ημέρα συμπληρώνονται 70 χρόνια από όταν η Λιβύη κήρυξε την ανεξαρτησία της. Οι πολιτικές διαπραγματεύσεις που ακολούθησαν, οδήγησαν στη δημιουργία μιας μεταβατικής κυβέρνησης, μέχρι τις εκλογές που θα πραγματοποιηθούν τον Δεκέμβριο. Ωστόσο, ακόμα δεν έχει συμφωνηθεί ποιο θα είναι το είδος των εκλογών ούτε ποια θα είναι η νομική βάση τους.
Είναι δεδομένο ότι πρέπει να υπάρξει αρκετή μελέτη και προετοιμασία πριν οδηγηθεί η χώρα σε εκλογές, δεδομένων των πολιτικών αναταραχών, κατά τη διάρκεια των τελευταίων χρόνων. Χαρακτηριστικό είναι πως ακόμα δεν έχει τελειοποιηθεί το νομικό και συνταγματικό πλαίσιο για την ψηφοφορία. Είναι σημαντικό να οριστικοποιηθεί το τελευταίο, εντός του οποίου θα πραγματοποιηθούν οι επόμενες εκλογές, καθώς η Λιβύη είναι μια βαθιά διαιρεμένη χώρα, στην οποία ακόμη και σήμερα κυριαρχεί ο διχασμός. Συνεπώς, μια αλλαγή στην ημερομηνία διεξαγωγής των εκλογών θα μπορούσε να οδηγήσει την χώρα σε μία ακόμα πιο βαθιά πολιτική διαίρεση, πράξη που κανείς δε θέλει, αφού και εγχώριοι και διεθνείς παράγοντες απεύχονται.
Η διεθνής κοινότητα βλέπει τις εκλογές ως το σημαντικότερο βήμα για την επίτευξη σταθερότητας στη χώρα, η οποία είναι βυθισμένη στο χάος και την αιματοχυσία, που ακολούθησε μετά την εξέγερση κατά του καθεστώτος to 2011, στη διάρκεια του πρώτου εμφυλίου πολέμου. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως η εξέγερση υποστηρίχθηκε από το ΝΑΤΟ, το οποίο συνέβαλε στις στρατιωτικές προσπάθειες των επαναστατών για την κατάληψη της πρωτεύουσας Τρίπολης.
Βάσει των πρόσφατων εξελίξεων, το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών κάλεσε τη μεταβατική Λιβυκή κυβέρνηση να ολοκληρώσει εγκαίρως τις προετοιμασίες για τη διεξαγωγή των ελεύθερων και δημοκρατικών εκλογών. Είναι γεγονός πως αυξάνονται οι ανησυχίες για το ενδεχόμενο μιας νέας ματαίωσης τους, γεγονός που θα αποτελέσει σίγουρα την αφετηρία για νέες ταραχές. Σύμφωνα με το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων της Αλγερίας, APS, ο Ján Kubiš, απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών, δήλωσε επί του ζητήματος: «Η κυβέρνηση έλαβε τα απαραίτητα μέτρα για τη διεξαγωγή των εκλογών, αλλά χρειαζόμαστε ένα νομικό πλαίσιο. Οι βουλευτές είναι στο τελικό στάδιο της επεξεργασίας του εκλογικού νόμου και μας μένει ακόμη πολύ λίγος χρόνος. […] Τους κάλεσα να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να μην χάνουν χρόνο.».
Επιπροσθέτως, το Συμβούλιο Ασφαλείας ζήτησε από τα κράτη να σεβαστούν το εμπάργκο όπλων που έχει επιβληθεί στη Λιβύη και να μην επεμβαίνουν στις μάχες. Ακόμη, είναι επιτακτική η ανάγκη να αποσύρουν μισθοφόρους και μαχητές οι οποίοι ενεργούν κατόπιν εντολών τους το συντομότερο δυνατόν. Μετά την ανατροπή και την εκτέλεση του Muammar Gaddafi, οι επεμβάσεις ξένων δυνάμεων και η αστάθεια πολλαπλασιάστηκαν, οδηγώντας τη χώρα σε βαθύτερη κρίση. Οι ιδιωτικές στρατιωτικές εταιρείες που εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται στη χώρα, αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για την εξασφάλιση της ειρήνης και τη διεξαγωγή των εκλογών.
Παρά τις προσπάθειες που γίνονται από όλες τις μεριές, η αστάθεια και ο διχασμός συνεχίζουν να υφίστανται. Μάλιστα, ο λιβυκός στρατός, από πλευράς του, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου υποστηρίζοντας ότι το ενδεχόμενο του πολέμου εξακολουθεί να είναι υπαρκτό. Οι εκλογές είναι ο μόνος τρόπος να επιτευχθεί η σταθερότητα και η ασφάλεια στην πολιτική πραγματικότητα του τόπου, η οποίες, με τη σειρά τους, θα οδηγήσουν στην εξέλιξη και την ευημερία που τόσο χρειάζεται. Αν και εδώ και αρκετούς μήνες έχουν τερματιστεί οι συγκρούσεις, μετά τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών, φουντώνουν οι αμφιβολίες για το αν η χώρα θα κρατήσει σταθερή πορεία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Libya’s UN backed PM al-Sarraj says he plans to quit, Deutsche Welle, διαθέσιμο εδώ
- Libya talks set December 2021 date for elections, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
- Libya rivals agree ‘historic’ election plan, BBC, διαθέσιμο εδώ
- The Libyan National Conference Process: Final Report (PDF), Centre for Humanitarian Dialogue, διαθέσιμο εδώ
- Libyan elections can be held in 2020: HoR speaker, 218 News, διαθέσιμο εδώ
- Mercenaries ‘impede’ peace, must leave Libya to allow elections, UN News, διαθέσιμο εδώ
