Της Μαρίας Μπότη,
Τα τροχαία ατυχήματα αποτελούν µία παγκόσμια μάστιγα. Στην Ελλάδα, όμως, το πρόβλημα της οδικής ασφάλειας εμφανίζεται, δυστυχώς, οξύτερο σε σύγκριση με άλλες χώρες. Παρά τις κατ’ επανάληψη προσπάθειες ενημέρωσης και πρόληψης των τροχαίων ατυχημάτων, τα αποτελέσματα δεν είναι τα επιδιωκόμενα και, σε κάθε περίπτωση, η χώρα απέχει σημαντικά από το να χαρακτηριστεί το επίπεδο της οδικής της ασφάλειας ικανοποιητικό.
Δυστυχώς, συχνά ακούμε για τραυματισμούς που καταλήγουν σε νοσοκομεία, για ζωές που χάνονται στην άσφαλτο και για οικογένειες και φίλους που βρίσκονται αντιμέτωποι με τον πόνο και την απώλεια. «Όσα φέρνει η ώρα, δεν τα φέρνει ο χρόνος», λένε και ισχύει, καθώς μία στιγμή αρκεί για να αποβεί μοιραία και να αλλάξουν όλα.
Με βάση έρευνες, οι ανθρώπινοι παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τις πιθανότητες για ένα τροχαίο ατύχημα είναι, μεταξύ άλλων, η υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων του οδηγού και η μη χρήση ζώνης ασφαλείας ή κράνους. Επιπλέον, στις βασικές αιτίες των τροχαίων ατυχημάτων συμπεριλαμβάνονται η υπερβολική ταχύτητα, η απόσπαση προσοχής, η κατανάλωση αλκοόλ, η παραβίαση προτεραιότητας ή σηματοδότη, τα αντικανονικά προσπεράσματα και οι καιρικές συνθήκες.
Η εκπαίδευση οδικής συμπεριφοράς και κατ’ επέκταση οδικής ασφάλειας είναι ένα θέμα ζωτικής σημασίας. Τα τροχαία αποτελούν σημαντική αιτία θανάτου και τραυματισμού μεταξύ των -νέων κυρίως- οδηγών, αλλά και των πεζών. «Κλειδί» για την μείωση των τραγικών απολογισμών είναι η σωστή διαπαιδαγώγηση των παιδιών από τους γονείς από μικρή ηλικία, ώστε να περπατούν σωστά ως πεζοί, να κάνουν προσεκτικά ποδήλατο κτλ. Επομένως, αυτό θα συντελέσει ώστε να γίνουν και σωστοί οδηγοί ως ενήλικες. Ένα σωστό πρότυπο οδηγικής συμπεριφοράς αποτελεί τον «πυλώνα» της απόκτησης συνείδησης και σεβασμού με γνώμονα την ασφάλεια.
Είναι αποδεδειγμένο πως το πρόβλημα των ατυχημάτων είναι εντονότερο σε περιοχές που το οδικό δίκτυο δεν είναι σε καλή κατάσταση και δη στα νησιά -κυρίως το καλοκαίρι-, τα οποία δέχονται πολύ μεγάλο αριθμό επισκεπτών και, συνάμα, κυκλοφορούν πολλά ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα και δίκυκλα. Το γεγονός ότι πολλοί δεν γνωρίζουν τους δρόμους, σε συνδυασμό με την «χαλαρότητα» που, δυστυχώς, διακατέχει πολλούς επισκέπτες, είναι βασικές αιτίες πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων. Είναι κρίμα μία τόσο όμορφη και λαμπερή χώρα να κατέχει τα πρωτεία σε αυτό τον «μαύρο» πίνακα παγκόσμιας κατάταξης για τα τροχαία ατυχήματα.
Ωστόσο, είναι γεγονός ότι τα δύο περίπου τελευταία χρόνια η έλευση της πανδημίας άλλαξε άρδην τις ζωές μας. Μία από τις -θετικές- αλλαγές που συντελέστηκαν όλο αυτό το διάστημα ήταν η μείωση των τροχαίων ατυχημάτων. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρείχε στη δημοσιότητα η αρμόδια επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το 2020 στην Ευρώπη έχασαν τη ζωή τους από τροχαία ατυχήματα 18.800 άτομα. Ο αριθμός αυτός είναι μειωμένος κατά 17% σε σχέση με το 2019, όταν δηλαδή ο κορωνοϊός δεν είχε ξεσπάσει σε παγκόσμια κλίμακα.
Όσον αφορά τους θανάτους από τροχαία ατυχήματα που σημειώθηκαν το 2020, ήταν κατά 19% μειωμένοι σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά (54 θάνατοι το 2020, 64 θάνατοι το 2019). Αυτό συνέβη εξαιτίας του lockdown που περιόρισε τις μετακινήσεις και τις εξόδους. Πώς, όμως, μπορεί αυτό να περιοριστεί περαιτέρω;
Η συνεχής εκπαίδευση και διαπαιδαγώγηση των ανθρώπων όλων των ηλικιών (παιδιών, εφήβων και ενηλίκων) για θέματα ασφάλειας και πρόληψης ατυχημάτων στους δρόμους αποτελεί μονόδρομο για τον περιορισμό τους. Η εκπαίδευση αυτή θα πετύχει τη μείωση των θανάτων, μόνιμων αναπηριών και τραυματισμών από τα τροχαία ατυχήματα. Ειδικότερα, είναι ανάγκη, από την ευαίσθητη παιδική ηλικία, να αποκτώνται όλες οι σημαντικές γνώσεις για την οδική ασφάλεια. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της ενσωμάτωσης μαθημάτων στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα διδασκαλίας σχετικά με την σωστή οδική συμπεριφορά.
Η πρόληψη είναι ό,τι πιο σημαντικό για την ασφάλεια στους δρόμους και εκεί πρέπει να επιμείνουμε γι’ αυτό το κρίσιμο θέμα ζωής και θανάτου που μας αφορά όλους. Μην αναρωτηθούμε ποτέ: «Σε μένα θα τύχει;». Απλά ας σκεφτούμε: «Κι αν τύχει και σε μένα;», ώστε να προετοιμαστούμε κατάλληλα και υπεύθυνα. Η ζώνη και το κράνος, σε συνδυασμό με την αποφυγή αλκοόλ και ιλιγγιώδους ταχύτητας, μπορούν να σώσουν ζωές. Όχι μόνο τη δική μας, αλλά και των συνανθρώπων μας. Ας προσέχουμε, λοιπόν, για να είμαστε όλοι ασφαλείς!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Τροχαία ατυχήματα – μειώθηκαν κατά 54% οι θάνατοι στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία, 4troxoi.gr, Διαθέσιμο εδώ