Της Αγγελικής Κόκκαλη,
44 (π.Χ.): Η Κλεοπάτρα στέφει συμβασιλέα της Αιγύπτου τον ανήλικο γιο της, Καισαρίωνα. Το ελληνικό όνομά του ήταν Πτολεμαῖος Καῖσαρ Φιλοπάτωρ Φιλομήτωρ και πιστεύεται πως ήταν ο γιος του Ιούλιου Καίσαρα, ο οποίος είχε δολοφονηθεί τον Μάρτιο του 44 π.Χ. στη Ρώμη. Μάλιστα, η Κλεοπάτρα βρισκόταν στη Ρώμη τη στιγμή της δολοφονίας του. Λέγεται ότι η Κλεοπάτρα έσπευσε στην Αίγυπτο, διέταξε τη δολοφονία του αδελφού της και στη θέση του ανακήρυξε συμβασιλέα το γιο της. Επιθυμούσε να διασφαλίσει τόσο τη δύναμή της ως βασίλισσα της Αιγύπτου όσο και την επιρροή της Ρώμης. Καθώς ήταν μόλις 3 ετών, την εξουσία ήλεγχε ουσιαστικά εκείνη. Εμπόδιο στις πολιτικές της βλέψεις στάθηκε, ωστόσο, ο Οκτάβιος, ο οποίος ήταν ο μόνος νόμιμος διάδοχος του Καίσαρα. Ο Οκτάβιος αρνήθηκε να αποδεχτεί τη ρωμαϊκή καταγωγή του Καισαρίωνα. Τον δολοφόνησε το 30 π.X., βάζοντας τέλος στην Πτολεμαϊκή Δυναστεία στην Αίγυπτο.
1651: Δολοφονείται στην Κωνσταντινούπολη η Κιοσέμ Σουλτάνα, σημαντική πολιτική φιγούρα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Υπήρξε η πρώτη γυναίκα που ανέλαβε το αξίωμα της αντιβασίλισσας, ασκώντας η ίδια αποκλειστικά την εξουσία για τον ανήλικο γιο της. Ήταν αγαπητή στο λαό, σουλτανομήτωρ και βασική εκπρόσωπος του Σουλτανάτου των Γυναικών. Πίσω από τη δολοφονία της πιστεύεται πως κρύβεται η Τουρχάν Χατιτζέ, μητέρα του Σουλτάνου Μωάμεθ Δ’, εγγονού της Κιοσέμ. Μάλιστα, η Τουρχάν ανέλαβε καθήκοντά την ίδια μέρα της δολοφονίας της Κιοσέμ. Οι λόγοι της δολοφονίας της είναι καθαρά πολιτικοί. Από τη στιγμή που ο ανήλικος γιος της Τουρχάν είναι σουλτάνος, η Τουρχάν όφειλε να ασκεί καθήκοντα εξουσίας. Η Κιοσέμ δεν ήθελε να της παραχωρήσει τον τίτλο της σουλτανομήτωρ και συνέχισε να διοικεί η ίδια στο όνομα του εγγονού της. Η επιθυμία τους για εξουσία θα τις οδηγήσει σε πάλη. Πράγματι, γύρω από τις γυναίκες αυτές συσπειρώθηκαν ομάδες του οθωμανικού κρατικού μηχανισμού. Η Τουρχάν υποστηρίχθηκε από τον ευνούχο Σουλεϊμάν Αγά και το Μεγάλο Βεζίρη, ενώ η Κιοσέμ από το σώμα των Γενίτσαρων. Τελικά, επικράτησε η Τουρχάν, η οποία υπήρξε η τελευταία γυναίκα που κατόρθωσε να διατηρήσει μόνη της τη θέση της αντιβασίλισσας, παραμένοντας στην εξουσία μέχρι το 1683.
1944: Πραγματοποιείται η σφαγή του Χορτιάτη Θεσσαλονίκης από τους Γερμανούς στρατιώτες του Φριτς Σούμπερτ και τα Τάγματα Ασφαλείας. Αφορμή υπήρξε η επίθεση του Ε.Λ.Α.Σ σε δύο αυτοκίνητα λίγο έξω από το χωριό, το ένα εκ των οποίων ήταν γερμανικό. Πρόκειται για μια τακτική του λεγόμενου ανταρτοπολέμου, που είχε οργανωθεί με απώτερο σκοπό να κάμψει τη γερμανική κατοχή. Μετά από την ενέδρα του Ε.Λ.Α.Σ, ο πληθυσμός του χωριού φοβόταν τα αντίποινα των Γερμανών, καθώς γνώριζε τις γερμανικές εκκαθαριστικές επιχειρήσεις καταστολής του αντιστασιακού μετώπου. Ο Ε.Λ.Α.Σ καθησύχασε τους χωρικούς και έφυγε από την περιοχή. Ωστόσο, λίγες ώρες μετά την αποπομπή των ανταρτών, το χωριό περικυκλώθηκε από τα στρατιωτικά φορτηγά του Σούμπερτ. Στη σφαγή που ακολούθησε, θυσιάστηκε κυρίως άμαχος πληθυσμός, ο οποίος απαρτιζόταν από γυναικόπαιδα και ηλικιωμένους. Οι Γερμανοί και τα Τάγματα Ασφαλείας χύθηκαν στο χωριό με ωμή βία, σκοτώνοντας και καίγοντας πάνω από 145 πολίτες, ενώ λεηλάτησαν 300 σπίτια. Να σημειωθεί πως οι δε γυναίκες του χωριού, πριν σκοτωθούν, βιάστηκαν. Πεδία που σκόρπισαν το θάνατο υπήρξαν «ο φούρνος του Γκουραμάνη» και «το σπίτι του Νταμπούδη», όπου οι χωριανοί κάηκαν παγιδευμένοι. Ελάχιστοι κατόρθωσαν να ξεφύγουν και να διηγηθούν τις απάνθρωπες βιαιοπραγίες. Το 1947, ο Φριτς Σούμπερτ δικάστηκε και εκτελέστηκε για τα εγκλήματα πολέμου που διέπραξε στη διάρκεια της ναζιστικής κατοχής στην Ελλάδα, ενώ, το 1960, στήθηκε στη πλατεία του χωριού μνημείο που τιμάει τους θυσιασθέντες.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Juan Pablo Sánchez. Egypt’s last pharaoh was the ‘love child’ of Caesar and Cleopatra, Διαθέσιμο εδώ
- Marina Escolano-Poveda. Cleopatra VII: Scholar, Patron, Queen Διαθέσιμο εδώ
- Leslie P. Peirce. The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire (Oxford University Press, 1993)
- Adam Zeidan. Kösem Sultan Διαθέσιμο εδώ
- Turhan, consort of Sultan Ibrahim I Διαθέσιμο εδώ
- Στράτος Δορδανάς. Αντίποινα των γερμανικών αρχών κατοχής στη Μακεδονία (1941-1944) (ΑΠΘ, 2002) Διαθέσιμο εδώ
- Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος & Ελένη Καρασαββίδου. Το ολοκαύτωμα του Χορτιάτη. Η «κατασκευασμένη αληθοφάνεια» της ιστορικής αφήγησης και η προσωπική μαρτυρία ως παράγοντας αναδιοργάνωσης της ιστορικής πραγματικότητας, Πρακτικά Πανελλήνιου Ιστορικού Συνεδρίου (16-18 Μάϊου & 25-27 Μάϊου 2008), Θεσσαλονίκη 2009
- 2/9/1944: Το ολοκαύτωμα του Χορτιάτη Διαθέσιμο εδώ
