Της Ελευθερίας – Μαρίας Γκίκα,
Στο νότιο τμήμα της Πύλου, πάνω στη θάλασσα του κόλπου του Ναβαρίνου, βρίσκεται το ιστορικό Νιόκαστρο. Πρόκειται για το δεύτερο από τα δύο κάστρα της Πύλου, υπεύθυνα και τα δύο για τη διαφύλαξη του πανέμορφου αυτού όρμου. Μιλώντας για την αισθητική του εμβληματικού κτίσματος -την οποία ο επισκέπτης παρατηρεί πρώτα- οι καλοδιατηρημένοι πετρόκτιστοι χώροι του και η θαυμαστή μεσσηνιακή βλάστηση που το περιβάλλει, είναι δύο μόνο από τους λόγους που δύσκολα θα σε κάνουν να το ξεχάσεις.
Μετά την ήττα τους στη Ναυμαχία της Ναυπάκτου, οι Οθωμανοί χτίζουν το έτος 1573 το εντυπωσιακό φρούριο του Νιόκαστρου, ώστε να ελέγχουν τη νότια πλευρά του κόλπου Ναβαρίνου, καθιστώντας έτσι ευκολότερη την επιτήρηση του σημαντικού αυτού εμπορικού θαλάσσιου δρόμου. Στη βόρεια πλευρά υπάρχει το άλλο κάστρο της Πύλου, το οποίο είναι προγενέστερο και βρίσκεται στο Κορυφάσιο.
Το Νιόκαστρο πέρασε από οθωμανική κατοχή σε ενετική, σε κατοχή των αδελφών Ορλώφ κι έπειτα στους Τουρκαλβανούς, για να πολιορκηθεί τελικά από Έλληνες την 25η Μαρτίου 1821 και να περάσει σε ελληνική κυριαρχία μερικούς μόνο μήνες αργότερα, τον Αύγουστο του 1821.
Την περιληπτική αυτή ιστορική αναδρομή μπορεί, βέβαια, να βιώσει κάθε επισκέπτης πιο άμεσα, περιγραφικά και διαδραστικά στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Πύλου. Το Μουσείο βρίσκεται στο ιστορικό διατηρητέο κτίριο Μαιζώνος, μέσα στο ιστορικό Νίοκαστρο. Μέσα από τα πάμπολλα αρχαιολογικά εκθέματα, μπορεί κανείς να βιώσει τη μαρτυρική, συχνά, ιστορία του τόπου, από τις απαρχές των προϊστορικών χρόνων ως τους ρωμαϊκούς. Το εν λόγω μουσείο αποτελεί σήμερα συνέχεια του Ιστορικού Αρχαιολογικού Μουσείου, που λειτουργούσε στο κέντρο της πόλης της Πύλου.
Το μουσείο μετεγκαταστάθηκε στο Νιόκαστρο, τον Αύγουστο του 2018, δημιουργώντας έναν σπουδαίο πολυχώρο τεράστιας πολιτισμικής και πολιτιστικής αξίας, εμπεριέχοντας εκθέματα, μνημεία κι εκθέσεις που καλύπτουν τις ιστορικές, αρχιτεκτονικές, θρησκευτικές και πολιτιστικές πτυχές της ιστορικής περιοχής της Πύλου. Μεταξύ των στοιχείων που κάνουν το Μουσείο στο Νιόκαστρο να ξεχωρίζει, οι καινοτόμοι τρόποι παρουσίασης ψηφιακών εκθέσεων που σέβονται παράλληλα τον ιστορικό χαρακτήρα του κτιρίου, διατηρώντας απόλυτη ισορροπία μεταξύ εκσυγχρονισμού και σεβασμού στην αρχιτεκτονική και την ιστορία του.
Ένα από τα σπουδαιότερα εκθέματα του μουσείου αποτελεί μια εκ των αρχαιότερων πινακίδων της Γραμμικής Γραφής Β’, προερχόμενη από ανασκαφές στην Ίκλαινα Μεσσηνίας. Η έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου κινείται σε δύο άξονες: ο πρώτος φέρει τον τίτλο «…επί του ωραιοτέρου κόλπου του κόσμου…» και εκθέτει την κατοίκηση ανά τους αιώνες στα παράλια της Πυλίας, ενώ ο δεύτερος: «Στην Πυλιακή ενδοχώρα» και επικεντρώνεται περισσότερο στην πλούσια μυκηναϊκή ιστορία της ευρύτερης περιοχής. Ωστόσο, ιδιαίτερη μέριμνα έχει δοθεί και στον εκπαιδευτικό χαρακτήρα του μουσείου, καθώς υπάρχει διαθέσιμο εκπαιδευτικό υποστηρικτικό υλικό, μουσειοσκευή και οικογενειακοί εκπαιδευτικοί σάκοι με προτάσεις ευχάριστων προσεγγίσεων, που μπορούν να χρησιμοποιήσουν μαθητές της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, χωρίς αυτό, φυσικά, να είναι περιοριστικό για τους υπόλοιπους επισκέπτες του μουσείου!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Αρχαιολογικό Μουσείο Πύλου, pylos-nestor.gr, διαθέσιμο εδώ.
