Της Ελευθερίας Κωνστάντιου,
Δεν έχουν περάσει πολλές μέρες από την γνωστοποίηση πως ένας από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς, η Μύκονος, αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα λειψυδρίας, με τη Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης και Αποχέτευσης Μυκόνου να κάνει έκκληση στους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού για συνετή χρήση, ενώ ζητήθηκε και το άδειασμα των πισίνων του νησιού. Ωστόσο, δεν αντιμετωπίζει μονάχα η Μύκονος το συγκεκριμένο πρόβλημα. Νίσυρος, Σύρος, Αμοργός, Λήμνος και πολλά ακόμη νησιά του Αιγαίου –ως επί το πλείστον– βρίσκονται αντιμέτωπα με την κρίση λειψυδρίας, αναγκάζοντας τις τοπικές αρχές να γεμίζουν τις δεξαμενές με βυτία καθαρού νερού.
Το πρόβλημα της λειψυδρίας, λοιπόν, φαίνεται να διογκώνεται συνεχώς στην Ελλάδα και ειδικά στα ελληνικά νησιά ως απότοκο της κλιματικής αλλαγής, αλλά και της ολοένα αυξανόμενης ζήτησης. Αν και –φαινομενικά– η χώρα μας διαθέτει μια από τις καλύτερες παροχές κατά κεφαλήν νερού στη Μεσόγειο, η πραγματικότητα απέχει παρασάγγας. Λόγω της ιδιαίτερης γεωλογικής μορφολογίας, μέρη όπως η Δυτική Ελλάδα δέχονται μεγάλες ποσότητες νερού (≈2000 mm βροχής), ενώ άλλες, όπως τα νησιά του Αιγαίου και περισσότερο οι Κυκλάδες δέχονται μόλις ≈400 mm νερού, οδηγώντας στο προαναφερθέν πρόβλημα.
Δεδομένου ότι η λειψυδρία αποτελεί μια από τις πιο συχνές περιβαλλοντικές κρίσεις στη χώρα μας, τι κάνει η Πολιτεία για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα και να βοηθήσει τους κατοίκους; Αρχικά, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, αρκετοί Δήμοι επιλέγουν να δώσουν μια προσωρινή λύση στο ζήτημα είτε μεταφέροντας με καραβάκια-υδροφόρες νερό από άλλα κοντινά νησιά, είτε μεταφέροντας με απλές υδροφόρες νερό από άλλες περιοχές του νησιού. Ακόμη, σε άλλα νησιά έχουν εγκατασταθεί μονάδες αφαλάτωσης θαλασσινού νερού, ώστε οι κάτοικοι να έχουν πρόσβαση σε καθαρό και πόσιμο νερό. Ωστόσο, το αφαλατωμένο νερό δυσκολεύεται να φτάσει στις κατοικίες, αφού πέφτει θύμα του ασταθούς ηλεκτρικού δικτύου των μικρών νησιών. Τη λύση στο πρόβλημα πρόκειται να δώσει η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθιστώντας τόσο τα εργοστάσια αφαλάτωσης, αλλά και τα νησιά ενεργειακά αυτάρκη.
Το μέλλον προβλέπεται ολοένα δυσκολότερο για τη λειψυδρία που μαστίζει τη χώρα μας και ειδικά τα νησιά. Σύμφωνα με μελέτες, η θερμοκρασία στην Ελλάδα προβλέπεται να αυξηθεί κατά 2 βαθμούς Κελσίου, ενώ οι βροχοπτώσεις αναμένεται να μειωθούν κατά 18%. Η χώρα μας χρησιμοποιώντας σε μεγάλο βαθμό πόσιμο νερό κατευθείαν από τον υδροφόρο ορίζοντα (≈40%) δυσκολεύεται και θα δυσκολευτεί περαιτέρω να αναπληρώσει το νερό που χρησιμοποιείται, καθώς τα νερά αυτά εξάγονται πολύ πιο γρήγορα από ότι χρειάζεται για να γεμίσουν. Με αυτόν τον τρόπο, ο υδροφόρος ορίζοντας αποστραγγίζεται και επιτρέπει στο νερό της θάλασσας να εισχωρήσει, αχρηστεύοντας τους υπόγειους υδάτινους πόρους.
«Ἄριστον μὲν ὕδωρ», δηλαδή, «Τίποτα πιο πολύτιμο από το νερό», αναφέρει ο Πίνδαρος. Το 2021, όμως, ακόμα δεν έχουμε καταλάβει πως το νερό είναι σπάνιο. Ήδη κάποιοι κάτοικοι της χώρας μας, όπως είδαμε, δεν το θεωρούν δεδομένο, ενώ άλλοι σε διαφορετικές περιοχές θα έρθουν αντιμέτωποι σύντομα κι εκείνοι με την λειψυδρία. Είναι, επομένως, εξαιρετικά σημαντικό να ακολουθούμε όλοι τις οδηγίες που δίνονται από τις αρμόδιες αρχές όσο πιο πιστά γίνεται και παράλληλα έχει φτάσει η στιγμή η ίδια η κεντρική πολιτική σκηνή να λάβει δραστικότερα μέτρα. Ο χρόνος κυλάει γρήγορα και δεν μπορεί να χαθεί κι άλλος.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Preventing a water crisis in Greece, nationalgeographic.com, διαθέσιμο εδώ
- Έκτακτη σύγκληση της ΠΕΔ Κυκλάδων για τα προβλήματα σε ρεύμα και υδροδότηση, koinignomi.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ο «εφιάλτης» της λειψυδρίας στα νησιά του Αιγαίου, enikos.gr, διαθέσιμο εδώ
