Της Ραφαέλας Χρυσοστόμου,
Μία τραγική αληθινή ιστορία παρουσιάζεται στο νέο ντοκιμαντέρ του Netflix που σκηνοθέτησε ο Brian Knappenberger και έκανε πρεμιέρα στις 26 Φεβρουαρίου 2020. Στη σειρά, που αποτελείται από 6 επεισόδια, παρακολουθούμε, μέσω της δικαστικής διαδικασίας που ακολούθησε, τη σύντομη ζωή και τη βάρβαρη δολοφονία ενός σοβαρά κακοποιημένου 8χρονου αγοριού από την Καλιφόρνια και την αδυναμία του συστήματος να αποτρέψει την τρομακτική αυτή τραγωδία.
22 Μαΐου 2013. Η μητέρα του 8χρονου Gabriel, Pearl Fernandez, τηλεφωνεί στα Επείγοντα και αναφέρει ότι ο γιος της γλίστρησε στη μπανιέρα, τραυματίστηκε και δεν αναπνέει. Ωστόσο, τα λεγόμενά της ήταν πέρα για πέρα ψεύτικα, αφού λίγο αργότερα, όταν οι γιατροί κλήθηκαν μετά από εξέταση να καταγράψουν τα τραύματα, βρέθηκαν αντιμέτωποι με την αποτρόπαια αλήθεια.
Στο ντοκιμαντέρ παρουσιάζονται διάφορα πρόσωπα ως μάρτυρες. Συγκλονιστική είναι η μαρτυρία μίας νοσοκόμας, στα πρώτα λεπτά της σειράς, που αναφέρει ότι δεν μπορούσε να πιστέψει αυτά που έβλεπε. Κρανιακό κάταγμα, μώλωπες και σχισίματα σε όλα τα μέρη του σώματος και ιδίως στα γεννητικά του όργανα, μαυρισμένα μάτια, εγκαύματα από τσιγάρο ήταν μερικά από τα κακοποιητικά τραύματα που κατέγραψαν οι γιατροί.
Να σημειώσουμε ότι, δυστυχώς, δύο μέρες μετά την εισαγωγή του στο νοσοκομείο ο μικρός Gabriel, παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των γιατρών, πέθανε. Ωστόσο, το ντοκιμαντέρ, με τη χρήση μαρτυριών της δασκάλας του και των συγγενών του, εμμέσως δείχνει ότι ο θάνατός του θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί, γι’ αυτό το λόγο δακτυλοδεικτεί τους κοινωνικούς λειτουργούς.
Κατά τη μαρτυρία του, ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας L.A. Times ανέφερε ότι τους κίνησε το ενδιαφέρον το γεγονός ότι ανέλαβε την υπόθεση το Εποπτικό Συμβούλιο του Λος Άντζελες τρεις ημέρες μετά το θάνατο του αγοριού. Όμως, τι ήταν αυτό που τράβηξε την προσοχή; Το συγκεκριμένο Συμβούλιο έχει υπό την εποπτεία του διάφορους οργανισμούς και αρχές στο Λος Άντζελες. Μία εξ αυτών, είναι η Υπηρεσία Προστασίας Παιδιών και Οικογένειας, η οποία όπως φάνηκε ήταν άμεσα εμπλεκόμενη στην υπόθεση, αφού ήταν αδύνατο να μην παρατηρήσει κάποιος τα προφανή σημάδια κακοποίησης και ιδίως οι υπεύθυνοι κοινωνικοί λειτουργοί, οι οποίοι ήταν πλέον ύποπτοι για πολύ σοβαρά λάθη.
Ο σκηνοθέτης, μέσα από τη διαδικασία της δίκης, θίγει διάφορες πτυχές της υπόθεσης προσπαθώντας να καταλήξει στον υπαίτιο. Καταρχάς, εξετάζονται οι φυσικοί αυτουργοί, Pearl Fernandez και Isauro Aguirre. Από τη μια, η Pearl, η οποία εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης χωρίς τη δυνατότητα αναστολής για δολοφονία πρώτου βαθμού μετά βασανιστηρίων, μετά τον θάνατο του παιδιού της, διαγνώστηκε με διάφορα προβλήματα ψυχικής υγείας. Από την άλλη, ο Isauro, ο οποίος κατηγορήθηκε και αυτός για δολοφονία πρώτου βαθμού μετά βασανιστηρίων, καταδικάστηκε σε θάνατο και περιμένει την εκτέλεση της ποινής του από το 2018.
Μία δεύτερη πτυχή που προβάλλει η σειρά είναι αυτή της αμέλειας και της διαφθοράς των τεσσάρων κοινωνικών λειτουργών, οι οποίοι κατηγορήθηκαν για κακοποίηση παιδιών και πλαστογράφηση δημόσιων αρχείων. Επιπρόσθετα, εννέα βοηθοί Σερίφη τιμωρήθηκαν από το πειθαρχικό συμβούλιο, επειδή δεν διερεύνησαν σωστά τους ισχυρισμούς κακοποίησης.
Το ντοκιμαντέρ αυτό είναι πολύ σκληρό, γι’ αυτό και κατά τη διάρκεια των δύο ετών της παραγωγής, διατηρούσαν έναν ψυχολόγο σε εφημερία λόγω της ενοχλητικής φύσης του περιεχομένου. Σίγουρα, όμως, είναι τόσο καλά δομημένο ώστε να μας δείξει με ευαισθησία την παιδική κακοποίηση και ότι όλοι έχουμε ευθύνη όταν κλείνουμε τα μάτια μας αδιαφορώντας για το τι συμβαίνει δίπλα μας. Στην Ελλάδα το 2020, με βάση στατιστικά στοιχεία έρευνας από «Το χαμόγελο του παιδιού», αναφέρθηκαν περίπου 2.000 περιπτώσεις κακοποίησης ανηλίκων και στις περισσότερες εξ αυτών θύτες ήταν οι γονείς.
Η κύρια πρόκληση για τέτοιου είδους ντοκιμαντέρ είναι να προβάλει μεγαλύτερους και βαθύτερους προβληματισμούς και να αναζητήσει την απάντηση στο καίριο ερώτημα: «Πράττουμε το μέγιστο δυνατό, ως κοινωνία, για να προστατεύουμε τα παιδιά μας σε παρόμοιες περιπτώσεις;»
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ‘The Trials of Gabriel Fernandez’ examines how the system failed a murdered boy, edition.cnn.com, διαθέσιμο εδώ.
- Οι δίκες του Γκάμπριελ Φερνάντεζ, legalnews24.gr, διαθέσιμο εδώ.
- ‘The Trials of Gabriel Fernandez’ offers horrifying look at real-world issue, depauliaonline.com, διαθέσιμο εδώ.
