Της Ελένης Μουνδούρη,
Ένα από τα πιο πολυσύχναστα μέρη στο Άμστερνταμ και σίγουρα από τα πιο πολυσυζητημένα, αποτελεί το Red Light District ή De Wallen, όπως λέγεται στα ολλανδικά. Μια γειτονιά που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης κοιτώντας τον χάρτη και συνάμα το πιο παλιό κομμάτι αυτής πυροδοτεί το ενδιαφέρον οποιουδήποτε τύχει να ακούσει για αυτή. Για το συγκεκριμένο μέρος, πολλές συζητήσεις καθώς και διαφωνίες εγείρονται͘· Και ο λόγος; Επειδή προσφέρει έδαφος σε ένα επάγγελμα το οποίο παρόλο που έχει τις ρίζες του στα χρόνια της αρχαιότητας, η ύπαρξη «ταμπού» δε λείπει. Πρόκειται, όμως, για μια γειτονιά, η οποία συνδυάζει πολλές δραστηριότητες σε ένα από τα πιο όμορφα μέρη του Άμστερνταμ, μια γειτονιά που προσφέρει την ευκαιρία στον κάθε επισκέπτη να έρθει σε επαφή με μια πτυχή της κοινωνίας που σπάνια γνωρίζουμε. Μια περιήγηση, λοιπόν, στο Red Light District του Άμστερνταμ, έρχεται να καταρρίψει πολλά στερεότυπα και πολλές παρεξηγήσεις που υφίστανται, τόσο γύρω από την περιοχή καθ’ αυτή, όσο και γύρω από το επάγγελμα της πορνείας.
Παρόλο που ο όρος Red Light District είναι άμεσα συνδεδεμένος με το Άμστερνταμ, ιστορικά η έννοια αυτή παρέπεμπε στην παράνομη παροχή σεξουαλικών υπηρεσιών και συνακόλουθα στον «υπόκοσμο». Η ιστορία της περιοχής ξεκινάει κάπου στον 16ο αιώνα, ίσως και νωρίτερα, όταν η καθολική κυβέρνηση άρχισε να ανατρέπεται από τους Προτεστάντες. Ήταν τότε που άρχιζε το μέρος να παίρνει μια διαφορετική μορφή, δημιουργώντας ένα σημείο ψυχαγωγίας για τους ναυτικούς που περνούσαν από εκεί, σε μια εποχή που το λιμάνι του Άμστερνταμ ήταν υψίστης σημασίας για τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών. Από πολύ νωρίς, λοιπόν, ξεκίνησαν να καταφθάνουν εκεί γυναίκες προκειμένου να προσφέρουν σεξουαλικές υπηρεσίες, σαν μια επαγγελματική διέξοδο, εκμεταλλευόμενες την έντονη παρουσία περαστικών από το λιμάνι. Αρχικά, οι συναλλαγές με τους πελάτες γίνονταν στον δρόμο μέχρι τη δεκαετία του ’60, όποτε και απαγορεύτηκε. Έτσι λοιπόν, για να γίνεται γνωστή στους πελάτες η ύπαρξη των υπηρεσιών αυτών, καθιερώθηκε να τοποθετείται σε παράθυρα-βιτρίνες ένα κόκκινο φως -πίσω από ημίκλειστες κουρτίνες- και κάπως έτσι έλαβε και το όνομά της η περιοχή.
Σήμερα, παρόλο που ο κλάδος αυτός υφίσταται τεράστια εκμετάλλευση και καταγράφονται διαρκώς απάνθρωπες ενέργειες, η αποποινικοποίησή του δίνει τη δυνατότητα στους sex workers να εργάζονται νόμιμα, πράξη η οποία προσφέρει ασφάλεια τόσο στους ίδιους, όσο και στους πελάτες τους. Πλέον δεν είναι απαραίτητο οι κουρτίνες των βιτρινών να παραμένουν κλειστές, ενώ κόκκινα φώτα συνεχίζουν να φωτίζουν τα μικρά δρομάκια, ως ένδειξη ότι πρόκειται πλέον για νόμιμη πορνεία. Περνώντας, λοιπόν, κανείς από την περιοχή, πολύ συχνά θα πέσει πάνω σε sex workers που στέκονται πίσω από τις βιτρίνες επιδιώκοντας να προσελκύσουν πελάτες, μια εικόνα που κάνει το Red Light District ξεχωριστό, κάπως σαν να ζωντανεύουν κούκλες μέσα στις βιτρίνες τους. Παράλληλα, στην Ολλανδία υπάρχει πρόβλεψη για παροχή δωρεάν τεστ για την ανίχνευση σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, προκειμένου να προλαμβάνεται η εξάπλωσή τους. Περπατώντας, λοιπόν, κανείς στα στενά και γραφικά δρομάκια του De Wallen, σε πολλά σημεία θα συναντήσει τα γνωστά αυτά παράθυρα στα οποία στέκονται οι sex workers. Είναι σημαντικό να σημειωθεί πως στη συγκεκριμένη περίπτωση οι ίδιοι έχουν το ελεύθερο να αρνηθούν κάποιον πελάτη, ενώ στην περιοχή βρίσκονται διαρκώς άτομα ασφαλείας για την αντιμετώπιση ανεπιθύμητων συμβάντων. Επιπλέον, υπάρχει μια σειρά από κανόνες, οι οποίοι οφείλουν να τηρούνται από όλους όσους βρίσκονται εκεί, όπως για παράδειγμα η απαγόρευση λήψης φωτογραφιών των sex workers, καθώς και η κατανάλωση αλκοόλ οπουδήποτε στην περιοχή, κανόνες που στην περίπτωση παραβίασής τους, πρέπει να καταβληθούν υψηλές χρηματικές ποινές. Συνεπώς, το Red Light District, αντίθετα με την πρώτη γνώμη που σχηματίζει κανείς έχοντας ακούσει για αυτό, αποτελεί ένα όμορφο μέρος, με ιδιαίτερη ατμόσφαιρα και πολύ φιλικό περιβάλλον.
Επιπλέον, στη συγκεκριμένη περιοχή μπορεί κανείς να πραγματοποιήσει πλήθος δραστηριοτήτων που σίγουρα για πολλούς από εμάς φαντάζουν πρωτόγνωρες. Από τα πασίγνωστα coffeeshops της Ολλανδίας, μέχρι και μουσεία, τα πάντα βρίσκονται εκεί. Ίσως ένα από τα ορόσημα, αποτελεί το Trompettersteeg, το πιο στενό δρομάκι του Άμστερνταμ, το οποίο έχει μόλις ένα μέτρο πλάτος. Επιπλέον, ένα παράδοξο για πολλούς θα μπορούσε να θεωρηθεί το γεγονός πως εκεί βρίσκεται το Oude Kerk (αγγλ: Old Church), η παλαιότερη εκκλησία της πόλης, καθώς και η παλιότερη κατοικία που ηγέρθη στην πόλη μόλις το 1485. Εκτός, όμως, από το ιστορικό ενδιαφέρον της περιοχής που γίνεται ορατό από μια βόλτα στα στενά δρομάκια της -στα περισσότερα εκ των οποίων απαγορεύεται η κυκλοφορία αυτοκινήτων και οχημάτων-, στην περιήγησή μας σε αυτήν δίνεται η δυνατότητα να επισκεφτεί κανείς και μουσεία μεταξύ των οποίων και ένα μοναδικό στο είδος του, το Museum of Prostitution, το οποίο προσφέρει με αντικειμενικό και ξεκάθαρο τρόπο πληροφορίες σχετικά με την πορνεία και την ιστορία του στην πόλη. Πολλά ακόμα μουσεία βρίσκονται εκεί ανοιχτά προς το κοινό, ανάμεσά τους και το Allard Pierson Museum, αρχαιολογικό μουσείο που φιλοξενεί συλλογές από πλήθος αρχαίων πολιτισμών καθώς και το Hash, Marihuana & Hemp Museum αφιερωμένο στην κάνναβη (αν δεν το συναντούσαμε στο Άμστερνταμ, τότε που;) και το πλήθος των τρόπων με τους οποίους αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ποικίλους σκοπούς.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον επίσης προκαλεί το The Cannabis College, ένα μέρος στο οποίο μπορεί κανείς να ενημερωθεί για την ορθή χρήση της κάνναβης, γεγονός το οποίο είναι ιδιαίτερα χρήσιμο τόσο για την αποφυγή ανθυγιεινών καταχρήσεων, όσο και για την ωφέλιμη εκμετάλλευση ενός φυσικού προϊόντος, το οποίο μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα ευεργετικό. Φυσικά, προσπάθειες για την προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας δε λείπουν από την περιοχή, με το Prostitution Information Center να βρίσκεται εκεί για να επιμορφώνει το ευρύ κοινό σχετικά με τους όρους που είναι απαραίτητο να εφαρμόζονται, ούτως ώστε να προστατεύονται τα δικαιώματα των sex workers. Ιδρυμένο τη δεκαετία του ’90, από μια κοπέλα που έγινε ιερόδουλη στην ηλικία των 16, βρίσκεται εκεί για να προστατέψει κάθε είδους ανεπιθύμητη ενέργεια κατά των ανθρώπων και να εγγυηθεί πως κάθε απόφαση για την ενασχόληση με τον χώρο αυτό, αποτελεί αβίαστη προσωπική απόφαση. Επιπλέον, συμβάλει στην εξάλειψη στερεοτύπων που θέλουν όλους τους ανθρώπους που εργάζονται εκεί υποχείρια κάποιων άλλων. Άλλωστε, ο καθένας μπορεί να επιλέξει συνειδητά να χρησιμοποιήσει τη σεξουαλικότητά του για να εργαστεί.
Κάπως έτσι, λοιπόν, φτάνουμε στο τέλος της περιήγησής μας σε αυτή την τόσο ιδιαίτερη και πρωτόγνωρη -για πολλούς από εμάς- γειτονιά. Είναι βέβαιο πως στην προσπάθειά του να εντρυφήσει κανείς στην ανακάλυψή της, θα έρθει σε επαφή με μια άλλη πτυχή κάποιων πραγμάτων, που μέχρι τώρα είναι εδραιωμένα στην αντίληψή μας με έναν ορισμένο τρόπο. Μια περιήγηση στο Red Light District έχει αδιαμφισβήτητα πολλά να μαρτυρήσει. Μια σειρά από δραστηριότητες που μπορούμε να κάνουμε, από γεγονότα που μπορούμε να δούμε, τα οποία σίγουρα θα μας εκπλήξουν!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Red Light District Amsterdam | Amsterdam.info, διαθέσιμο εδώ
- Red Light District in Amsterdam – Things to do, history, FAQ’s & more (thingstodoinamsterdam.com), διαθέσιμο εδώ
- 13 Things to Do in Amsterdam’s Red Light District | Tips for Tourists (freetoursbyfoot.com), διαθέσιμο εδώ
- The Red Light District in Amsterdam – Holland.com, διαθέσιμο εδώ
- Red Light District Amsterdam: 25 Facts You Need To Know – De Wallen (toursinamsterdam.com), διαθέσιμο εδώ
- The Red Light District in Amsterdam: A Brief History (theculturetip.com), διαθέσιμο εδώ
