Συνέντευξη στη Σοφία – Δυσσέλια Λίτσα,
Η κα Αικατερίνη Παναγιώτου ανήκει στη νέα γενιά νομικών επιστημόνων. Τον Σεπτέμβριο θα διοριστεί τακτική δικαστική λειτουργός στα πολιτικά δικαστήρια των Αθηνών. Στο πλαίσιο του 7ου Διαγωνισμού Εικονικής Δίκης, είχε τον ρόλο του δικαστικού λειτουργού, τόσο στους προκριματικούς όσο και στον τελικό γύρο, και τίμησε το OffLine Post, παραχωρώντας μας την ακόλουθη συνέντευξη, για την οποία και την ευχαριστούμε θερμά.
- Ποιες είναι οι εντυπώσεις σας από τη συνολική διαγωνιστική διαδικασία;
Ομολογουμένως, το επίπεδο ήταν ιδιαίτερα υψηλό σε γενικές γραμμές. Αυτό ήταν πρόκληση για εμάς ως προς τη βαθμολόγηση. Οι φοιτητές ήταν ως επί το πλείστον άριστα προετοιμασμένοι και χωρίς ιδιαίτερο φόβο στον προφορικό λόγο. Όσον αφορά δε την οργάνωση του διαγωνισμού, ήταν πραγματικά εντυπωσιακή η αρτιότητά της σε κάθε επίπεδο. Ήταν, θα μπορούσα να πω, μια καθ’ όλα απολαυστική διαδικασία.
- Τι ελπίζετε για τη νέα γενιά; Θεωρείτε ότι τέτοιου είδους δράσεις, οι οποίες ενδεχομένως δεν υπήρχαν παλαιότερα, βοηθούν στη δημιουργία επιστημόνων με γνώσεις, όρεξη και πάθος για έρευνα;
Προσωπικά, αυτό που θα ήθελα να δω στις νέες γενιές είναι να μην χαθούν το ήθος και η όρεξη για δουλειά. Θεωρώ ότι αυτά τα δύο στοιχεία είναι νευραλγικής σημασίας για τον κλάδο της Νομικής, που δεν είναι καθόλου εύκολος, και, πράγματι, οδηγούν κάθε άτομο σε πρόοδο και εξέλιξη. Αδιαμφισβήτητα, τέτοιου είδους δράσεις βάζουν ένα λιθαράκι στη διαμόρφωση ενός επιστήμονα. Πρόκειται για μία έξω-πανεπιστημιακή δράση, η συμμετοχή στην οποία δείχνει ακριβώς το μεράκι -θα έλεγε κανείς- την αγάπη για την επιστήμη της Νομικής και μία υγιή φιλοδοξία για την επαγγελματική σταδιοδρομία των συμμετεχόντων.
- Πόσο δύσκολη είναι η μετάβαση από τη θεωρητική ενατένιση στην πρακτική εναρμόνιση; Είναι μία μετάβαση που την έχετε ζήσει εις το έπακρον.
Ας μην κρυβόμαστε, υπάρχει ένα πολύ μεγάλο κενό σε αυτή τη μετάβαση, όμως ένα ισχυρό ακαδημαϊκό υπόβαθρο είναι σίγουρα μία γερή βάση για το επόμενο βήμα. Οι όποιες πρακτικές δυσκολίες, όπως και σε κάθε επάγγελμα, αντιμετωπίζονται λίγο ή πολύ εν τω πράττεσθαι. Χρειάζεται υπομονή, θάρρος και βαθιά γνώση του αντικειμένου. Τέτοιες δράσεις, όπως η Εικονική Δίκη, έρχονται να εξομαλύνουν ακριβώς αυτή τη μετάβαση.
- Τι θα αλλάζατε στον τρόπο διδασκαλίας της Νομικής στις τρεις Νομικές της χώρας μας;
Σχεδόν τα πάντα! Δεν μπορώ παρά να μιλήσω για το πρόγραμμα σπουδών της Νομικής Αθηνών, από όπου και αποφοίτησα, και ως προς το οποίο έχω μια καλύτερη εποπτεία. Θεωρώ ότι πρέπει να γίνει πιο πρακτικό το πρόγραμμα, με μία λέξη. Για παράδειγμα, οι Εικονικές Δίκες θα έπρεπε να είναι μέσα στο πρόγραμμα σπουδών, το ίδιο και οι επισκέψεις σε Δικαστήρια. Η άσκηση ή έστω μέρος αυτής θα έπρεπε να είναι τμήμα των σπουδών και να χρηματοδοτείται ικανοποιητικά. Κάποια σημαντικά μαθήματα, λόγου χάρη του κλάδου της πολιτικής δικονομίας, να ενταχθούν στα υποχρεωτικά και να υπάρχει μία στοιχειώδης διάκριση κατευθύνσεων για μελλοντικούς δικηγόρους και δικαστές. Έτσι, ίσως το κενό, για το οποίο μιλήσαμε πιο πριν, να μην είναι πια τόσο μεγάλο.
- Πόσο η πανδημία του κορωνοϊού δοκίμασε τα όρια της ελευθερίας των ανθρώπων; Ποια είναι η άποψή σας γι’ αυτό το ζήτημα;
Ζήσαμε και ζούμε ακόμη καταστάσεις, δυστυχώς, που μας αναγκάζουν να βάλουμε, όντως, κάποια όρια στην ελευθερία μας. Ποιος μπορεί να το αρνηθεί αυτό; Η δημόσια υγεία, όμως, -όπως, παρενθετικά θα πω, και η προστασία του περιβάλλοντος- είναι αγαθά που ενεργοποιούν ταυτόχρονα τόσο την ατομική όσο και τη συλλογική ευθύνη. Ο καθένας ήρθε αντιμέτωπος με τα προσωπικά του όρια, θεωρώ, μέσα στην πανδημία, όμως μια ψύχραιμη θεώρηση αποδεικνύει ότι τα μόνα μας όπλα είναι η εμπιστοσύνη στην επιστήμη, η τήρηση των υγειονομικών μέτρων, καθώς και η τήρηση του νόμου. Ζητήματα που μοιάζουν αυτονόητα μεν, εντούτοις, μεσούσης της πανδημίας, φάνηκε ότι δίχασαν την κοινωνία.
- Θεωρείτε ότι κάθε πρόβλημα έχει και μια νομική προσέγγιση; Τελικά, η Νομική Επιστήμη είναι παρούσα μόνο στα δικαστήρια ή και στην καθημερινή μας ζωή;
Αλίμονο, αν κάθε πρόβλημα είχε και μια νομική προσέγγιση μόνο. Θα χανόταν, ίσως, ο αυθορμητισμός των ανθρώπινων σχέσεων. Σαφώς και υπάρχουν εξωδικαιικές καταστάσεις, όπως η τέχνη ή οι φιλικές μας σχέσεις. Για παράδειγμα, την στιγμή που μια σοπράνο στην σκηνή μιας όπερας δυσκολεύεται να ερμηνεύσει την άριά της, κάθε άλλο παρά την πλημμελή εκπλήρωση παροχής έχει στο μυαλό της. Σίγουρα, όμως, η Νομική Επιστήμη είναι παρούσα και στην καθημερινή μας ζωή, πολύ πριν τα πράγματα φθάσουν στα Δικαστήρια, όπου μάλλον είναι αργά. Απλώς, ένας μη μυημένος στη Νομική θεατής της κοινωνικής πραγματικότητας δεν μπορεί να έχει την ίδια οπτική όπως ένας ειδήμων.
Ευχαριστούμε θερμά την κα Αικατερίνη Παναγιώτου για την παραχώρηση της συνέντευξης!
