Gouda: Πείτε τυρί!

Της Έμης Λιουδάκη,

Ναι, έχεις κάνει τον σωστό συνειρμό. Γκούντα ή Χαούντα –όπως προφέρεται στα ολλανδικά–, το πασίγνωστο τυρί, προέρχεται και έχει πάρει την ονομασία του από την ομώνυμη πόλη της Ολλανδίας. Η πόλη βρίσκεται ανάμεσα σε Ρότερνταμ και Ουτρέχτη, ενώ δεν διαφέρει καθόλου σε αρχιτεκτονική και ύφος από τις περισσότερες ολλανδικές πόλεις. Παρόλα αυτά, συνδυάζει με άψογη δεξιοτεχνία το παραδοσιακό με το σύγχρονο. Αποτελεί μια από τις λίγες πόλεις στην χώρα που έχουν μεν κρατήσει ατόφιο το παραδοσιακό στοιχείο, έχοντας παράλληλα κατορθώσει να προσαρμοστεί στα σημερινά δεδομένα.

Είναι πραγματικά εντυπωσιακό εάν αναλογιστεί κανείς την εξέλιξη και την αναγνωρισιμότητα που έχει λάβει αυτή η πόλη αποκλειστικά και μόνο λόγω της παραγωγής τυριού. Ένα κίτρινο τυρί που παραγόταν σε μια μικρή πόλη της Ολλανδίας, έφτασε να συμπεριλαμβάνεται στα πιο αγαπητά τυριά ανά τον κόσμο. Την ίδια στιγμή, η πόλη προσελκύει χιλιάδες τουρίστες που θέλουν να δουν από κοντά την παραγωγική διαδικασία του τυριού gouda, αλλά και να συμμετέχουν σε αυτή.

Πίσω στον 14^ο αιώνα, η Gouda, ως μια από τις πόλεις που βάσιζαν την οικονομία τους στην παραγωγή τυροκομικών, δημιούργησε μια αντίστοιχη Αγορά Τυριών. Η αγορά αυτή λειτουργεί από το 1395 μέχρι και σήμερα! Εδώ και επτά συνεχόμενους αιώνες, η Αγορά λαμβάνει μέρος μπροστά στο ιστορικό κτήριο του δημαρχείου της πόλης. Ερχόμενοι στο τώρα, η Αγορά Τυριού στην πόλη Gouda λειτουργεί τους μήνες με –σχετική για τα δεδομένα της χώρας– καλοκαιρία. Δηλαδή, ανάμεσα σε Απρίλιο και Σεπτέμβριο. Κάθε Πέμπτη πρωί μεταξύ αυτών των μηνών, μπορείς να επισκεφτείς την Αγορά, βιώνοντας μια αναδρομή στον χρόνο. Στην πλατεία, μπροστά από το Δημαρχείο της Gouda, θα δεις να εκτυλίσσεται μπροστά σου μια σκηνή βγαλμένη από το μακρινό παρελθόν. Θα δεις να περνούν οι τυροκόμοι πουλώντας τα τυριά τους, άλογα να σέρνουν καρότσες γεμάτες με κεφάλια από τυριά, και κοπέλες ντυμένες με τις παραδοσιακές στολές, να σε κερνούν κομματάκια από όποιο τυρί θέλεις να δοκιμάσεις. Τις εντυπώσεις, όμως, κλέβουν οι ατελείωτες στοίβες με κεφάλια από τυρί. Είναι μια εικόνα σίγουρα πρωτότυπη για εμάς.

Είτε είσαι φίλος του τυριού είτε όχι, αξίζει να αφιερώσεις λίγο από τον χρόνο σου, επισκεπτόμενος μια Αγορά Τυριού. Η αλήθεια είναι πως στην Ολλανδία υπάρχουν αρκετές αγορές τέτοιου είδους. Με την πιο γνωστή να είναι αυτή της Gouda, παρόμοιες υπάρχουν και σε άλλες πόλεις, όπως στο Edam, ή στο Alkmaar. Φυσικά, ο κύριος σκοπός τους έχει κάπως αλλάξει, μιας και λειτουργούν πλέον σχεδόν αποκλειστικά ως τουριστικές attraction. Αλλά τι σημασία έχει;

Πλέον, η ευρύτερη περιοχή της Gouda είναι γνωστή με την ονομασία «Κοιλάδα του Τυριού», μιας και εκεί παράγεται το 60% της τρέχουσας τυροκομικής παραγωγής της Ολλανδίας!

Μια ακόμη παράδοση της πόλης που έχει διατηρηθεί από το παρελθόν έως και τις μέρες μας, είναι η Βραδιά των Κεριών. Κάθε χρόνο, περίπου στα μέσα Δεκέμβρη, όλα τα φώτα της πόλης σβήνουν για μια ολόκληρη ημέρα, με σκοπό την αναβίωση ενός Χριστουγεννιάτικου εθίμου. Μαγαζιά, σπίτια, και δημόσιος φωτισμός παραμένουν εντελώς σβηστά. Αντί αυτού, ανάβουν κεριά. 1.500 κεριά φωτίζουν όλα τα ιστορικά κτήρια της πόλης, ενώ ο αριθμός αυτός ανεβαίνει εκπληκτικά εάν συνυπολογιστούν τα κεριά στα παράθυρα των σπιτιών και των μαγαζιών. Κατά την διάρκεια εκείνης της ημέρας, πραγματοποιούνται διαφόρων ειδών δραστηριότητες, όπως συναυλίες, παραστάσεις, ακόμα και περιηγήσεις στην πόλη. Το αποκορύφωμα έρχεται το απόγευμα της ίδιας ημέρας, όπου πλήθος κόσμου μαζεύεται στην κεντρική πλατεία της πόλης. Εκεί, ο δήμαρχος βγάζει λόγο, ενώ έπειτα ακολουθεί το άναμμα του Χριστουγεννιάτικου δέντρου.

Η πόλη της Gouda είναι, επίσης, διάσημη και για άλλους, λιγότερο δημοφιλείς λόγους. Η παλαιότερη συνταγή των πολυσυζητημένων ολλανδικών μπισκότων με βάφλα και μέλι ή καραμέλα (stroopwaffles), ανήκει στην πόλη από τον 9^ο κιόλας αιώνα. Πιο συγκεκριμένα, στο αρτοποιείο Kamphuisen. Ακόμη, στην πόλη λειτουργούσαν κάποτε 200 ζυθοποιεία, με αποτέλεσμα η Gouda να διατηρεί τον τίτλο για την παραγωγή πολύ καλών μπυρών. Σήμερα, μπορεί να μην ξεχωρίζει για τις μπύρες της, όμως, υπάρχουν ακόμα πολλές οικογένειες που διατηρούν τις δικές τους ζυθοποιίες. Ειδικά εάν είσαι λάτρης της μπύρας, μια επίσκεψη σε μια από αυτές, θα σε ανταμείψει. Και φυσικά, με αφορμή το ιδιαίτερο Χριστουγεννιάτικο έθιμο, στην Gouda θα βρεις μερικά από τα υψηλότερης ποιότητας κεριά, με μεγάλη διάρκεια ζωής.

Είναι προφανές πως η Gouda έχει παραμείνει στο παρελθόν, έχοντας προσαρμοστεί, όμως, στα σημερινά δεδομένα. Διατηρεί όλες τις παραδόσεις αναλλοίωτες, επενδύοντας στο κομμάτι του τουρισμού. Έχει καταφέρει να διατηρήσει τις ισορροπίες μεταξύ παράδοσης και τουρισμού, και αν μη τι άλλο, αυτό είναι αξιοθαύμαστο.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ

• Everything you need to know when you are planning a trip to Gouda – Holland.com, διαθέσιμο εδώ
• Visit the Gouda Cheese Market – find our top tips here – Holland.com, διαθέσιμο εδώ
• Candle Night, Gouda – Holland.com, διαθέσιμο εδώ
• Syrup Waffles – Welkom in Gouda (en) (welcometogouda.com), διαθέσιμο εδώ
• Gouda Beer – Welkom in Gouda (en) (welcometogouda.com), διαθέσιμο εδώ
• Siroopwafelfabriek – Welkom in Gouda (en) (welcometogouda.com), διαθέσιμο εδώ
• Gouda bij Kaarslicht – Welkom in Gouda (en) (welcometogouda.com), διαθέσιμο εδώ