Της Βασιλικής Παλητζήκα,
Ο Δαυίδ Ναχμίας είναι γνωστός Έλληνας μουσικός και δημοσιογράφος, ο οποίος έπειτα από μελέτη κατάφερε και αναβίωσε όλες τις μεγάλες μουσικές δημιουργίες του προηγούμενου αιώνα. Το «Απ’ τον Αττίκ στον Γούναρη» αποτελεί μία συλλογή τραγουδιών από τη δεκαετία του ’30 έως τη δεκαετία του ’60, η οποία κυκλοφόρησε σε δίσκο και έχει παρουσιαστεί τα τελευταία χρόνια σε μουσικές παραστάσεις, μια εκ των οποίων έλαβε χώρα στο θέατρο «Αριστοτέλειον» με τη συνεργασία μουσικών, όπως η Εβελίνα Νικόλιζα, ο Θάνος Πολύδωρας και η Χριστίνα Σαμαρά. Πρόκειται για ένα από τα ομορφότερα μουσικά σύνολα γεμάτο τραγούδια από κάποιον άλλο ελληνικό γαλαξία. Τραγούδια που βγαίνουν από τη ψυχή, τραγουδιούνται με τη καρδιά και ζωντανεύουν τις αυθεντικές στιγμές του παρελθόντος. Γιατί, όμως, ο Ναχμίας επέλεξε αυτόν τον τίτλο και ποιοι ήταν αυτοί οι σπουδαίοι μουσικοί;
Ο Κλέων Τριανταφύλλου ή αλλιώς Αττίκ, όπως είναι γνωστός, είχε μια εξαιρετικά έντονη ζωή. Έζησε τεράστια επιτυχία αλλά και αποτυχία, ειδικότερα βίωσε τον έρωτα, τον θάνατο, την αγάπη και τον πόνο. Ήταν ιδιαίτερα εργατικός, ενώ θεωρείται ο μόνος Έλληνας που κατάφερε να βγάλει τόσο μεγάλο όγκο εργασίας σε άριστη ποιότητα. Έγραφε τραγούδια, τα οποία ήταν γεμάτα απαλούς ήχους, κομψούς στίχους, ελαφριά μελαγχολία, ερωτική συγκίνηση και ήρεμη θλίψη. Οι δικοί του άνθρωποι υποστηρίζουν πως είναι ένας δύσκολος, σοφός συνθέτης και οι καλλιτέχνες της σύγχρονης εποχής τον απλοποιούν και τον φέρνουν στα μέτρα τους. Όλοι εκτός από τον Δαυίδ Ναχμία. Μάλιστα, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν κάποιες σχετικά άγνωστες πτυχές της ζωής του, οι οποίες κρίθηκαν ικανές να τον οδηγήσουν στο τέλος. Αναφέρει χαρακτηριστικά η ανιψιά του:
«Μόλις τελείωσε τη μουσική του παράσταση τον επισκέφθηκε στο καμαρίνι κάποιος αυστριακός αξιωματικός. Τον συγχάρηκε και του είπε πως είναι μεγάλος θαυμαστής του αλλά καλό θα ήταν να προσέχει τα μηνύματα που περνάει γιατί αυτά τα παρακολουθούν οι Γερμανοί. Φεύγοντας, του άφησε την κάρτα του σε περίπτωση που τον χρειαστεί. Έπειτα από λίγες μέρες τον επισκέπτεται ταραγμένος ένας συνάδελφος, του ανακοινώνει πως οι Γερμανοί συνέλαβαν τα δύο του παιδιά και τον παρακαλεί να κάνει ό,τι μπορεί για να τα σώσει καθώς ανήκε στην υψηλή κοινωνία. Ο Αττίκ τότε πήγε από το γραφείο του αυστριακού, του έθεσε τα δεδομένα και ζήτησε τη βοήθεια του. Ο αυστριακός του είπε πως θα προσπαθήσει να κάνει τα αδύνατα δυνατά για να σώσει τα παιδιά, ζήτησε να αφήσει στο τραπέζι τα τσιγάρα του και να επιστρέψει σε δύο ώρες με τη πρόφαση ότι τα ξέχασε. Όταν γύρισε ο Αττίκ, ο στρατηγός του εξήγησε πως τα παιδιά είναι ήδη με την Γκεστάπο και οδηγούνται για εκτέλεση. Συντετριμμένος, ο συνθέτης αποχωρεί και πάει να αναγγείλει τα δυσάρεστα στους γονείς. Μόλις φτάνει, περνάει ένα γερμανικό φορτηγό, φρενάρει απότομα και πετάει ένα δέμα μπροστά στα πόδια της μητέρας που είχε μέσα τα ρούχα των παιδιών της. Ο Αττίκ έφυγε τότε αμίλητος, βλέποντας τη μάνα στα γόνατα να σπαράζει και να ωρύεται. Το περιστατικό, λοιπόν, αυτό σε συνδυασμό με το ξυλοκόπημα που υπέστη από Γερμανό επειδή τον ακούμπησε κατά λάθος με το ποδήλατό του, τον έκαναν να νιώσει πως είναι ένας τιποτένιος, ξοφλημένος άνθρωπος χωρίς καμία εξουσία. Κάπως έτσι οδηγήθηκε και στο τραγικό τέλος».
Ο Νικόλαος Γούναρης, από την άλλη, ήταν ένας σημαντικός άνθρωπος που ασχολήθηκε ιδιαίτερα με το ελαφρύ λαϊκό τραγούδι. Ονομάστηκε «τροβαδούρος της Αθήνας» γιατί τραγούδησε πολύ για την Αθήνα, δείχνοντας έτσι την αγάπη του και το μεράκι του για την πρωτεύουσα. Ήταν ιδιαίτερα φιλικός με τα παιδιά και αγαπούσε πολύ τους ανθρώπους. Αυτός, μάλιστα, ήταν ο λόγος που δεν μπορούσε να τους βλέπει δυστυχισμένους και για αυτό τους βοηθούσε. Ο γιος του αναφέρει, πως μεγάλο μέρος των χρημάτων που έπαιρνε το δώριζε σε φιλανθρωπίες ενώ εξαιτίας αυτού του γεγονότος είχε προστριβές με τη σύζυγό του. Ο Νίκος δεν τραγουδούσε τόσο για το κοινό όσο για τον εαυτό του και συνήθως ο καλλιτέχνης που κάνει αυτό που κάνει πρώτα για τον εαυτό του και έπειτα για τους άλλους έχει σπουδαία απόδοση. Οι δικοί του άνθρωποι αναφέρουν χαρακτηριστικά: «Είχαμε πάει σε ένα μαγαζί στη Κηφισιά όπου τραγουδούσε ο Ν. Γούναρης όταν δεν ήταν ακόμα πολύ γνωστός. Ήμασταν εμείς και άλλες δύο παρέες, άδειο το μαγαζί. Παρόλα αυτά ο Νίκος εκτέλεσε άρτια όλο το ρεπερτόριο του αλληλεπιδρώντας μαζί μας και δεν έδειξε δυσαρεστημένος ούτε για μια στιγμή». Αυτός δίκαια ονομάζεται αυθεντικός καλλιτέχνης.
Oι Αττίκ και Νίκος Γούναρης ήταν δύο σπουδαίοι συνθέτες που με τα τραγούδια τους άρχισαν και έκλεισαν μια δική τους εποχή. Τέτοιους ανθρώπους δεν πρέπει να τους ξεχάσουμε κι ευτυχώς υπάρχουν άνθρωποι που τους κρατούν ζωντανούς. Ο Δαυίδ Ναχμίας με τη μοναδική του μουσική πρωτοβουλία, φροντίζει να μας θυμίζει την αυθεντικότητα και ποιότητα του παρελθόντος. Στο άλμπουμ που τιτλοφορείται «Απ’ τον Αττίκ στον Γούναρη» περιλαμβάνονται 33 τραγούδια της εποχής, με ένθετο που περιλαμβάνει πληροφορίες για το καθένα.
Υ.Γ: Τα τσιγάρα τότε ήταν πολύ σημαντικά και δεν τα ξεχνούσε κανείς εύκολα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Δυο ξεχωριστά αφιερώματα της ΕΡΤ στον Νίκο Γούναρη, ogdoo.gr, διαθέσιμο εδώ.
- «Απ’ τον Αττίκ στον Γούναρη» στο Θέατρο Αριστοτέλειον, ert.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Αττίκ – 29 Αυγούστου 1944, ert.gr, διαθέσιμο εδώ.
