Της Φρύνης Κομινάκη,
Όπως είναι ήδη γνωστό, από την 3η Ιουλίου 2021 έχει τεθεί σε ισχύ σ’ ολόκληρη την επικράτεια, αλλά και σ’ όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης η απαγόρευση χρήσης μιας σειράς πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης, σε εναρμόνιση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Η εν λόγω απαγόρευση για τους Φορείς του Δημοσίου ισχύει από την 1η Φεβρουαρίου 2021.
Για να επιτευχθεί η μείωση χρήσης των πλαστικών προϊόντων θα πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή διάφορα μέτρα, όπως η υιοθέτηση της εισφοράς προστασίας του περιβάλλοντος ανά τεμάχιο προϊόντος, η οποία και θα επιβληθεί, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα, από 1η Ιανουαρίου 2022. Το αποτελεσματικότερο όμως μέτρο για την τήρηση της απαγόρευσης των εν λόγω προϊόντων θεωρείται η υποχρέωση διάθεσης στο σημείο πώλησης επαναχρησιμοποιήσιμων εναλλακτικών προϊόντων.
Mεταξύ των πλαστικών προϊόντων που έχουν τεθεί σε απαγόρευση είναι τα πλαστικά καλαμάκια, τα οποία θα πρέπει να βγουν όσο το δυνατόν συντομότερα από την καθημερινότητά μας, ώστε να μειωθούν οι περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις. Το θετικό ωστόσο της υπόθεσης είναι πως δε θα χρειαστεί να αποχωριστούμε την αγαπημένη μας συνήθεια να απολαμβάνουμε τα κρύα ροφήματα με καλαμάκι αφού ήδη υπάρχουν ποικίλες εναλλακτικές λύσεις που έχουν ως στόχο να μειώσουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των αντίστοιχων πλαστικών.
Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειώσουμε πως το πρώτο ελληνικό νησί το οποίο απέσυρε τα πλαστικά καλαμάκια ήταν η Σίκινος, όπου στο πλαίσιο του προγράμματος “SEA CHANGE GREEK ISLANDS”, το 2018, οι κάτοικοι και οι επιχειρήσεις δεσμεύτηκαν να καταργήσουν τα πλαστικά καλαμάκια και να τα αντικαταστήσουν με επαναχρησιμοποιούμενα ή/και βιοδιασπώμενα που θα παραχωρούνταν από το Ίδρυμα Α.Κ Λασκαρίδη. Φυσικά ακολούθησαν και άλλα νησιά, όπως οι Λειψοί που πέρα από τα πλαστικά καλαμάκια κατήργησαν και τα πλαστικά ποτήρια, αλλά και η Δονούσα που από το 2019 έχει εφαρμόσει μια ιδιαίτερα αξιόλογη περιβαλλοντική πολιτική, λέγοντας όχι στα πλαστικά και αποτελώντας πλέον ένα νησί-πρότυπο, ως το πρώτο νησί στο Αιγαίο που απέσυρε τα πλαστικά.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της προσπάθειας να περιοριστεί η χρήση των πλαστικών αποτελεί το “the walking heron project“, το οποίο εστιάζει σε φυτικά προϊόντα και στην ευαισθητοποίηση των πολιτών κατά της χρήσης των πλαστικών. Το συγκεκριμένο project φέρνει στην ελληνική αγορά οικολογικά καλαμάκια από σιτάρι σε ατομική συσκευασία, καθένα από τα οποία είναι μοναδικό, αφού κόβεται στο κατάλληλο μέγεθος, ξεφλουδίζεται και έπειτα παίρνει την τελική του μορφή. Ο κύκλος ζωής των προϊόντων αυτών βρίσκεται σε πλήρη αρμονία με τη φύση. Προέρχονται από τη γη και καταλήγουν ξανά σε εκείνη, ενώ παράλληλα είναι 100% φυσικά, βιοδιασπώμενα, αδιάβροχα, χωρίς γλουτένη και μπορούν να ξαναπλυθούν ακόμα και στο πλυντήριο ώστε να επαναχρησιμοποιηθούν. Μάλιστα, λέγεται πως είναι τα πρώτα καλαμάκια που χρησιμοποιήθηκαν από τον άνθρωπο, αφού, σύμφωνα με ιστορικές πηγές, οι αρχαίοι Σουμέριοι το 6.000 π.Χ. συνήθιζαν να πίνουν την μπύρα τους χρησιμοποιώντας αυτά τα σιταρένια καλαμάκια.
Το “the walking heron project” μας προσκαλεί να κάνουμε τη διαφορά, σε μια εποχή όπου οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι πιο εμφανείς από κάθε άλλη φορά. Έτσι, η στροφή προς φυσικά brands θεωρείται πλέον επιτακτική ανάγκη, ώστε να βαδίσουμε σ’ ένα μονοπάτι όπου η καλή ανθρώπινη υγεία αλλά και η προστασία της φύσης αποτελούν προτεραιότητα. Αυτή είναι άλλωστε και η αποστολή του συγκεκριμένου project, να μας φέρει κοντά στη φύση μέσω μιας σειράς προϊόντων που θα θωρακίσουν την υγεία μας και θα μας ενθαρρύνουν να προστατεύσουμε τον πλανήτη. Έχει θέσει μάλιστα ως στόχο για την χρονική περίοδο 2021–2022 να δωρίσει 100% φυσικά καλαμάκια από σιτάρι σε όσον το δυνατόν περισσότερα κυλικεία στα σχολεία της χώρας μας.
Πέρα από το “the walking heron project” μία ακόμα αξιοσημείωτη προσπάθεια που θα βοηθήσει στη μείωση της χρήσης των πλαστικών καλαμακίων αποτελεί το “staramaki”, το οποίο με έδρα την Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (ΚΟΙΝΣΕΠ) στο Κιλκίς, έχει πετύχει μέχρι σήμερα την παραγωγή 100.000 καλαμακίων από σιτάρι, αξιοποιώντας το υποπροϊόν μιας καλλιέργειας που είναι ευρέως διαδεδομένη στην περιοχή. Το συγκεκριμένο project έχει τόσο οικολογικό όσο και κοινωνικό πρόσημο στο πλαίσιο των αρχών της κυκλικής οικονομίας, αφού δίνει θέσεις εργασίας στο Κιλκίς, ενώ αποτελεί παράλληλα μια νέα ώθηση για την τοπική οικονομία.
Μεταξύ των πλεονεκτημάτων που αποδίδονται στο “staramaki“ είναι ότι η μη πορώδης του επιφάνεια δεν μουλιάζει, ούτε με ζεστό ούτε με κρύο νερό, και επομένως, μπορεί να μείνει στα ροφήματα επί ώρες, σε αντίθεση με τα χάρτινα καλαμάκια που κυκλοφορούν στην αγορά προς αντικατάσταση του πλαστικού, και είναι και επαναχρησιμοποιούμενα. Φυσικά, αξίζει να σημειώσουμε πως όλη η διαδικασία γίνεται στο χέρι, και το κόστος παραγωγής για ένα μόνο “staramaki” είναι μόλις 13 λεπτά του ευρώ. Η ανταπόκριση στο εν λόγω εγχείρημα είναι εντυπωσιακή μέχρι στιγμής, αφού η ομάδα από το Κιλκίς έχει προσκληθεί απ’ όλη την Ελλάδα και η ζήτηση έχει αγγίξει περίπου τα 280 εκατομμύρια “staramakia“.
Ο καθένας λοιπόν πρέπει να νιώσει την ανάγκη να αφήσει το «πράσινο αποτύπωμά» του, με σεβασμό στη φύση και το μέλλον του πλανήτη, επιλέγοντας προϊόντα φιλικά προς το περιβάλλον. Αν αλλάξουμε τις καθημερινές μας συνήθειες μπορούμε όλοι μαζί να επιφέρουμε την επιτυχία της μείωσης των πλαστικών μιας χρήσης και να σώσουμε το περιβάλλον, αλλά και μας τους ίδιους από τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Πλαστικά μίας χρήσης: Τέλος εποχής – Ποια προϊόντα δεν θα ξαναβρούμε στο ράφι, ΤΑ ΝΕΑ, διαθέσιμο εδώ
- «The walking heron project»: Φυσικά καλαμάκια από σιτάρι που προέρχονται από τη γη και καταλήγουν σε εκείνη, LiFO, διαθέσιμο εδώ
- «Staramakia»: 100.000 οικολογικά καλαμάκια από πρώην άνεργους Έλληνες και πρόσφυγες στο Κιλκίς, LiFO, διαθέσιμο εδώ
