Της Αννίτας Ελισσαίου,
Τα τελευταία χρόνια, το Hong Kong έχει βρεθεί πολλές φορές στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος, μετά από τις τεράστιες κινητοποιήσεις του 2019. Οι διαδηλώσεις υπέρ της δημοκρατίας έφεραν στο προσκήνιο σημαντικά προβλήματα για τα δικαιώματα και τις ατομικές ελευθερίες σε αυτήν τη διοικητική περιφέρεια της Κίνας, τα οποία συνεχίζουν να εντείνονται.
Από την αρχή των διαδηλώσεων, η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και το δικαίωμα στην έκφραση βρέθηκαν στο στόχαστρο της τοπικής κυβέρνησης και των αστυνομικών αρχών. Φαινόμενα όπως η λογοκρισία, η δίωξη γραφείων ειδήσεων, ακόμα και επιθέσεις κατά δημοσιογράφων γίνονται όλο και πιο συχνά, γεγονός που προκαλεί ανησυχία στη διεθνή κοινότητα και σε οργανισμούς για τα δικαιώματα του Τύπου. Όμως, το «κυνήγι» των αντιφρονούντων φαίνεται να έχει επεκταθεί από τον χώρο της δημοσιογραφίας, στον χώρο του πολιτισμού και της λογοτεχνίας.
Ο τελευταίος στόχος της αστυνομίας είναι πέντε μέλη της Ένωσης Λογοθεραπευτών του Hong Kong, τα οποία κατηγορούνται για συνομωσία, με σκοπό τη δημοσίευση, διανομή και προώθηση στασιαστικού υλικού. Το εν λόγω υλικό αποτελεί μια τριλογία παιδικών βιβλίων, με τα οποία οι συγγραφείς επιχειρούν να εξηγήσουν τις δημοκρατικές διαδηλώσεις του 2019. Μέσα από απλοϊκές ιστορίες και χαριτωμένες εικονογραφήσεις, με πρωταγωνιστές πρόβατα και λύκους, οι συγγραφείς παρουσιάζουν τρία σημαντικά γεγονότα του αγώνα για ενίσχυση των πολιτικών δικαιωμάτων και καθολική ψηφοφορία. Οι διαδηλώσεις έχουν φυσικά σημαδέψει την κοινωνία της πόλης, όμως, αυτή η ανάλυση των γεγονότων γραμμένη για παιδιά δεν έγινε αντιληπτή ούτε ως χρήσιμη ούτε ως αθώα από τις τοπικές αρχές, οι οποίες έσπευσαν να κατασχέσουν τα βιβλία και να απαγορεύσουν την περαιτέρω κυκλοφορία τους.
Σύμφωνα με την αστυνομία, η αλληγορία των βιβλίων απεικονίζει τις τεταμένες σχέσεις των κατοίκων του Hong Kong, την κυβέρνηση και σκιαγραφεί μια αρνητική εικόνα γι’ αυτήν και την Κίνα. Με βάση τα διαθέσιμα αποσπάσματα που δόθηκαν στη δημοσιότητα, δεν είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς σε τι αναφέρονται. Η πλοκή της τριλογίας αφορά ένα χωριό προβάτων, το οποίο αντιμετωπίζει μια εισβολή από λύκους και πρέπει να προστατευθεί από την αγριότητά τους. Το πρώτο βιβλίο, όπου παρουσιάζεται η παραπάνω κατάσταση, φαίνεται να συνδέεται με τις διαδηλώσεις του 2019, με τα πρόβατα να αμύνονται έναντι των «σκληρών» λύκων με κάθε μέσο που έχουν στην κατοχή τους. Το δεύτερο βιβλίο συνιστά αναφορά στη μεγάλη απεργία των εργαζομένων υγείας στην αρχή της πανδημίας, σε μια προσπάθεια να αναγκάσουν την κυβέρνηση να κλείσει τα σύνορα με την ηπειρωτική Κίνα. Τα πρόβατα κάνουν απεργία, με σκοπό να αναγκάσουν τους λύκους, που παρουσιάζονται ως βρώμικοι, να φύγουν.
Το τελευταίο βιβλίο της σειράς παρουσιάζει την απαγωγή δώδεκα προβάτων από τους λύκους, οι οποίοι σχεδιάζουν να τα κατασπαράξουν. Η ιστορία είναι άμεση αναφορά στη σύλληψη και κράτηση από την Κίνα δώδεκα πολιτών του Hong Kong πέρσι τον Αύγουστο, μετά από μια ανεπιτυχή προσπάθεια φυγής τους στην Ταϊβάν. Οι συλληφθέντες συγγραφείς έχουν χαρακτηριστεί ως κριτικοί της κυβέρνησης, με το έργο τους να περιγράφεται ως «στασιαστικό» από τις αστυνομικές αρχές. Τα βιβλία, σύμφωνα με την αστυνομία, περιέχουν πληροφορίες που θα μπορούσαν να στρέψουν τη νεολαία του Hong Kong κατά της κοινωνίας, να υποκινήσουν το μίσος εναντίον της κυβέρνησης και των θεσμών της δικαιοσύνης και να ενθαρρύνουν τη βία και την «ανταρσία». Εκπρόσωποι των αρχών ζήτησαν από τους πολίτες να μάθουν τα πραγματικά γεγονότα, να μην εξωραΐζουν τη βία και να μην αφήνουν τη νεότερη γενιά να παρασύρεται από ψευδείς και μεροληπτικές πληροφορίες.
Οι κατηγορίες για πρόθεση δημοσίευσης και προβολής στασιαστικού υλικού δεν απαγγέλλονται για πρώτη φορά. Λίγες εβδομάδες νωρίτερα, κατά τη διάρκεια διοργανώσεων για την 24η επέτειο της παράδοσης του Hong Kong στην Κίνα, έγιναν πολλαπλές συλλήψεις μελών φοιτητικής ομάδας ακτιβιστών. Οι φοιτητές και φοιτήτριες διένειμαν φυλλάδια και κρατούσαν πινακίδες, με τις οποίες υπερασπίζονταν τον αγώνα των διαδηλωτών. Η αστυνομία έσπευσε να διακόψει τη μικρή αυτή καμπάνια, κατάσχεσε το υλικό και κατηγόρησε τα νεαρά μέλη για στασιαστικές προθέσεις.
Ο σχετικός νόμος για την ανταρσία και το στασιαστικό υλικό προέρχεται από την αποικιοκρατική εποχή του Hong Kong, αλλά ουδέποτε είχε εφαρμοστεί. Αυτό έμελλε να αλλάξει με το ξέσπασμα των δημοκρατικών διαδηλώσεων και την κινητοποίηση της κυβέρνησης εναντίον τους. Η απάντηση στις διαδηλώσεις από το Πεκίνο ήρθε με την υπογραφή και την θέση σε ισχύ ενός νόμου για την εθνική ασφάλεια, με τον οποίο ποινικοποιούνται οι απόπειρες αποσκίρτησης από την Κίνα και ανατροπής της κυβέρνησης, οι τρομοκρατικές ενέργειες και η ξένη συμβολή στις εσωτερικές υποθέσεις. Ο νόμος αυτός, ωστόσο, με το πρόσχημα της διατήρησης της ασφάλειας και γαλήνης στο Hong Kong έχει επιφέρει αξιοσημείωτους περιορισμούς στις προσωπικές ελευθερίες των πολιτών, οι οποίοι διαμαρτύρονται εναντίον του.
Η σύλληψη των πέντε συγγραφέων και λογοθεραπευτών της Ένωσης προκάλεσε τις έντονες αντιδράσεις του κοινού, όμως, η αστυνομία μένει πιστή στο επιχείρημα ότι η ενέργεια αυτή έγινε με σκοπό την προστασία της σταθερότητας της κοινωνίας. Τη στιγμή που διεθνείς οργανισμοί για τα ανθρώπινα δικαιώματα κάνουν λόγο για μια ακόμα κατάφορη καταπάτηση της ελευθερίας του λόγου στο Hong Kong, οι τοπικές αρχές αρνούνται την κατηγορία ότι οι πολιτικές πεποιθήσεις των ατόμων κρύβονται πίσω από τη σύλληψή τους. Η κυβέρνηση και η αστυνομία επιμένουν στη δική τους εκδοχή της ιστορίας…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Children’s tales of sheep and wolves incite sedition, HK police say, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Hong Kong police arrest 5 trade union members for Sedition, AP News, διαθέσιμο εδώ
- Hong Kong police arrest unionists for sedition over children’s book, Euronews, διαθέσιμο εδώ
