Της Μαριάννας Κώστα,
Σύμφωνα με τον Διεθνής Οργανισμός Εργασίας (2021), από τον Απρίλιο του 2020 το 81% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού ζούσε σε χώρες με υποχρεωτική αναστολή εργασίας ή με μεθόδους κατ’ οίκον τηλεργασίας. Μέχρι στις 22 Απριλίου του 2020, το ποσοστό μειώθηκε στο 68% λόγω της άρσης περιοριστικών μέτρων στους εργασιακούς χώρους της Κίνας.
Η έκθεση επισημαίνει επίσης τον αντίκτυπο της πανδημίας σε συγκεκριμένες περιοχές και ομάδες πληθυσμού. Μερικά βασικά ευρήματα περιλαμβάνουν τα ακόλουθα (ΔΟΕ, 2021):
- Το 8,8% των παγκόσμιων ωρών εργασίας χάθηκαν το 2020, που αντιστοιχεί σε 255 εκατομμύρια θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης, ποσό που είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερο από τις απώλειες θέσεων εργασίας κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης του 2009.
- Ο κορωνοϊός εκτιμάται ότι ώθησε 119-124 εκατομμύρια ανθρώπους στη φτώχεια το 2020.
Οι ετήσιες εκτιμήσεις του Διεθνή Οργανισμού Εργασίας επιβεβαιώνουν ότι η πανδημία προκάλεσε τεράστιες διαταραχές στον κόσμο της εργασίας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους 2020. Ενώ η διαταραχή ήταν παγκόσμια, οι απώλειες ωρών εργασίας το 2020 ήταν ιδιαίτερα εμφανείς στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική, τη Νότια Ευρώπη και τη Νότια Ασία.
Οι μέσες ώρες εργασίας ανά άτομο σε ηλικία εργασίας (ηλικίας 15 έως 64 ετών) μειώθηκαν απότομα (από 27,2 ώρες την εβδομάδα το 2019 σε 24,7 το 2020). Αντιθέτως, κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης, οι συνολικές ώρες εργασίας μειώθηκαν μόλις κατά 0,6 ώρες μεταξύ του 2008 και του 2009.
Η επίδραση του κορωνοϊού στις παγκόσμιες ώρες εργασίας ήταν επομένως περίπου τέσσερις φορές μεγαλύτερη από αυτήν της οικονομικής κρίσης 2008-09. Περίπου το ήμισυ των απωλειών του ωραρίου εργασίας στον κόσμο οφείλονταν σε απώλεια απασχόλησης, ενώ το άλλο μισό αποδόθηκε σε μειωμένες ώρες εργασίας.
Οι απώλειες απασχόλησης το 2020 ανήλθαν σε 114 εκατομμύρια θέσεις εργασίας σε σχέση με το επίπεδο απασχόλησης πριν από την κρίση το 2019. Σε αντίθεση με τις προηγούμενες κρίσεις, το μεγαλύτερο μέρος των απωλειών απασχόλησης το 2020 μεταφράστηκε σε αύξηση της αδράνειας παρά της ανεργίας, με αποτέλεσμα 81 εκατομμύρια άτομα να μετατοπιστούν σε αναστολή μαζί με 33 εκατομμύρια επιπλέον άνεργους.
Κατά συνέπεια, το παγκόσμιο ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό μειώθηκε κατά 2,2 εκατοστιαίες μονάδες λόγω της κρίσης του κορωνοϊού, σε σύγκριση με μόλις 0,2 εκατοστιαίες μονάδες μεταξύ 2008 και 2009. Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι γυναίκες έχουν επηρεαστεί από απώλειες απασχόλησης μεγαλύτερης έκτασης από τους άνδρες. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η απώλεια απασχόλησης για τις γυναίκες ανέρχεται σε 5,0% το 2020, έναντι 3,9% για τους άνδρες. Σε όλες τις περιοχές, οι γυναίκες ήταν πιο πιθανό από τους άνδρες να γίνουν οικονομικά ανενεργές, δηλαδή να εγκαταλείψουν το εργατικό δυναμικό, κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης.
Οι νεοεισερχόμενοι στην αγορά εργασίας επλήγησαν ιδιαίτερα από την κρίση σε όλες τις περιοχές και τις εισοδηματικές ομάδες χωρών, με αποτέλεσμα την απώλεια απασχόλησης 8,7% το 2020, έναντι 3,7% για τους ενήλικες.
Σύμφωνα με τα πορίσματα του Congressional Research Service των Η.Π.Α που δημοσιεύτηκαν τον Ιούνιο του 2021, ο δείκτης ανεργίας έφτασε στο 14,8% τον Απρίλιο του 2020 ενώ τον Μάϊο του 2021 ο δείκτης σημείωσε ποσοστό 5,8% συνολικά στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αντίθετα, το ποσοστό συμμετοχής του εργατικού δυναμικού της χώρας σημειώνει 60,2% τον Απρίλιο του 2020, ενώ το Μάιο του 2021 καταγράφει ποσοστό 61,6%, δηλαδή με διαφορά 1,8 ποσοστιαίων μονάδων πριν την οικονομική ύφεση λόγω της πανδημίας.
Οι αμοιβές μισθωτής εργασίας προσεγγίστηκαν σε 22,1 εκατομμύρια θέσεις εργασία μεταξύ του Ιανουαρίου-Απριλίου του 2020, με μείωση της απασχολησιμότητας σε 86%. Τον Μάιο του 2021, η συνολική απασχόληση έφτασε σε 7,3 εκατομμύρια θέσεις απασχόλησης λιγότερες από τα επίπεδα πριν την ύφεση.
Η πανδημία του κορωνοϊού επηρέασε πρωτίστως τους κλάδους του τουρισμού σημειώνοντας τις μεγαλύτερες απώλειες θέσεων εργασίας. Παράλληλα, ο τομέας της εκπαίδευσης καθώς των υπηρεσιών που εξυπηρετούν την κυβέρνηση σημειώνουν τη δεύτερη και τρίτη μεγαλύτερη απώλεια θέσεων εργασίας παρά τα χαμηλά ποσοστά ανεργίας που σημειώνονται στους συγκεκριμένους κλάδους. Παράλληλα, η επίδραση των περιοριστικών μέτρων ήταν συνολικής εμβέλειας αλλά σε χαμηλότερα ποσοστά συμμετοχής του ανθρώπινου δυναμικού βρίσκονται όσοι είναι χαμηλής ειδίκευσης, όσοι ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και οι νεοεισεχθέντες στην αγορά εργασίας.
Ωστόσο, μετά την παρατεταμένη ύφεση, η Κυβέρνηση Biden στρέφει τον σχεδιασμό του προγράμματος με σκοπό την ανάκαμψη της οικονομίας την επόμενη ημέρα της πανδημίας.
Ειδικότερα, το «Αμερικανικό Σχέδιο για την Απασχόληση» (American Jobs Plan) είναι μια επενδυτική στρατηγική στις Η.Π.Α που θα δημιουργήσει εκατομμύρια θέσεις εργασίας με σκοπό την αναδιάρθρωση της Αμερικής και την κοινωνική ένταξη του οικονομικά ενεργού πληθυσμού. Λόγω των περιοριστικών μέτρων έναντι της διασπείρωσης του κορωνοϊού, η κατάσταση οδήγησε στην απώλεια θέσεων εργασίας απειλώντας παράλληλα την οικονομική ασφάλεια αλλά και την καινοτομία της χώρας.
Το American Jobs Plan θα επενδύσει περίπου το 1% του ΑΕΠ ετησίως για οκτώ χρόνια για να αναβαθμίσει την υποδομές, να αναζωογονήσει τον κατασκευαστικό κλάδο, να επενδύσει στην έρευνα και στην καινοτομία, να ενισχύσει τις αλυσίδες εφοδιασμού και να ενισχύσει τις υποδομές φροντίδας και κοινωνικής πρόνοιας. Συνολικά, το σχέδιο υπολογίζεται περίπου σε 2 τρισεκατομμύρια. Εάν εγκριθεί παράλληλα με το εταιρικό φορολογικό σχέδιο του προέδρου Biden’s Made in America, θα πληρωθεί πλήρως εντός των επόμενων 15 ετών.
Οι βασικότεροι στόχοι του προγράμματος είναι:
- Ανοικοδόμηση αυτοκινητοδρόμων, γεφυρών και αναβάθμιση λιμένων και αεροδρομίων με επένδυση 180 δισεκατομμυρίων δολαρίων
- Ανακατασκευή υποδομών πόσιμου νερού ανανεωμένα από ηλεκτρικά δίκτυα για να είναι προσβάσιμα σε κάθε πολίτη με επιδότηση περισσότερων από 300 δις. δολάρια
- Εκσυγχρονισμό κατοικιών, εμπορικών κτηρίων σχολείων και ομοσπονδιακών κτηρίων με έκτακτη ενίσχυση 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων
- Δημιουργία θέσεων εργασίας σε υπαλλήλους οικιακής εργασίας με παράλληλη χρηματοοικονομική στήριξη 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
- Αναβάθμιση κατασκευαστικών κλάδων, και διασφάλισης πρωτίστως Αμερικανικών προϊόντων με παράλληλη επένδυση στην καινοτομία με χρηματοδοτική ενίσχυση 580 δισεκατομμυρίων δολάρια
Οι οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας, απειλούν να αναιρέσουν μια σειρά προγραμμάτων διαρκείας για την μείωση της φτώχειας και της πενίας καθώς και της κοινωνικής ένταξης των ευάλωτων κοινοτήτων. Οι προσπάθειες οικονομικής ανάκαμψης είναι ύψιστης σημασίας καθώς θα επηρεάσουν την κοινωνική πραγματικότητα των επόμενων γενιών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- How COVID-19 is changing the world:a statistical perspective, CCSA, 2020, διαθέσιμο εδώ
- How COVID-19 is changing the world:a statistical perspective:Volume II, CCSA, 2020, διαθέσιμο εδώ
- How COVID-19 is changing the world:a statistical perspective:Volume III, 2021, CCSA, διαθέσιμο εδώ
- Unemployment Rates During the COVID-19 Pandemic, 2021, Congressional Research Service, διαθέσιμο εδώ
- Οι χρηματοοικονομικές συνέπειες του COVID-19 στις επιχειρήσεις καις τον έλεγχο τους,Θεσσαλονίκη, Λιβάνης Ε., Δεκέμβριος 2020, διαθέσιμο εδώ
- American Jobs Plan, White House, διαθέσιμο εδώ
