Της Μαρίας Χονδρονάσιου,
Καθημερινά γράφονται άρθρα, αναρτώνται δημοσιεύσεις και εκπονούνται ερευνητικές εργασίες σχετικά με την αντιπαράθεση Ρεπουμπλικάνων και Δημοκρατικών στην Αμερική, για γεγονότα που εκτυλίσσονται και ποια η στάση του κάθε κόμματος, για πολιτικούς ηγέτες με προσωποπαγή, συντηρητική, ρεαλιστική ή ιδεαλιστική πολιτική. Οι συζητήσεις όσον αφορά την Αμερικανική πολιτική δεν τελειώνουν ποτέ και πάντα βρισκόμαστε ένα κλικ μακριά από το επόμενο άρθρο που θα μας κάνει να ενδιαφερθούμε, θα μας διχάσει ή και θα μας θυμώσει σχετικά με την άσκηση πολιτικής. Γνωρίζουμε παρόλα αυτά τον ιδεολογικό διαχωρισμό ανάμεσα στα δύο αυτά κόμματα; Έχουμε αναρωτηθεί ποτέ: « Ξέρω τι στα αλήθεια σημαίνει να είναι κάποιος Ρεπουμπλικάνος;». Στο παρόν άρθρο θα κάνουμε μία προσπάθεια ανάλυσης της ιδεολογίας στην οποία βασίζεται το Ρεπουμπλικανικό κόμμα αλλά και τι προασπίζονται οι ψηφοφόροι του.
Θα ξεκινήσουμε από μία μικρή ιστορική αναδρομή του προαναφερθέντος κόμματος, το οποίο ονομάζεται και GOP (Grand Old Party). Οι ρίζες του εντοπίζονται κάπου στο 1850, όταν ηγέτες κατά της δουλείας ένωσαν τις δυνάμεις τους και αντιτάχθηκαν στις περιοχές του Kansas και της Nebraska, όπου ο ομώνυμος νόμος υποδείκνυε την συνέχιση της δουλείας σε αυτές τις περιοχές με βάση την λαϊκή κυριαρχία (1854). Κατά τον 19ο αιώνα το Ρεπουμπλικανικό κόμμα τάχθηκε ενάντια στην εξάπλωση της στις νεοαποκτηθείσες περιοχές των Ηνωμένων Πολιτειών και τελικά προασπίστηκε την κατάργησή της. Σημείο αναφοράς και η μεγαλύτερη κληρονομιά του είναι η Προκήρυξη Χειραφέτησης (Emancipation Proclamation), σύμφωνα με την οποία όλοι οι σκλάβοι στις επαναστατημένες πολιτείες κηρύσσονταν ελεύθεροι και ήταν ευπρόσδεκτοι να στελεχώσουν τις ένοπλες δυνάμεις της Ένωσης. Η κατάργησης της δουλείας κατοχυρώθηκε και συνταγματικά το 1865 με την υιοθέτηση της 13ης Τροποποίησης. Στην συνέχεια κατά τον 20ο και 21ο αιώνα ταυτίστηκε κυρίως με τον laissez-fair (φιλελεύθερο, μη παρεμβατικό) καπιταλισμό, την χαμηλή φορολογία αλλά και πλήθος συντηρητικών κοινωνικών πολιτικών.
Ιδεολογικά οι Ρεπουμπλικάνοι ταυτίζονται κυρίως με τον συντηρητισμό ή και τον νεοσυντηρητισμό. Πιστεύουν πως η κυβέρνηση οφείλει να είναι μικρή και να δρα κυρίως σε πολιτειακό ή τοπικό επίπεδο. Δεν είναι υπέρμαχοι του κρατικού παρεμβατισμού στην οικονομία και προτιμούν την ανάμειξη του ιδιωτικού τομέα στην επίλυση προβλημάτων. Ο ρεαλισμός αποτελεί βασικό πυλώνα της ιδεολογικής ταυτότητας του κόμματος. Όσο για τους συντηρητικούς σε επίπεδο κοινωνίας θεωρούν πως η κυβέρνηση πρέπει να μάχεται υπέρ της παραδοσιακής ηθικής, επομένως να επιβάλλει περιορισμούς και απαγορεύσεις σε μεθόδους αντισύλληψης, εκτρώσεις και γάμους ομοφυλόφιλων. Το κόμμα ανήκει στην δεξιά πλευρά του πολιτικού φάσματος, σε αντίθεση με το Δημοκρατικό κόμμα, το οποίο χαρακτηρίζεται από φιλελεύθερες αντιλήψεις και πολιτικές και τοποθετείται στον αριστερό άξονα των πολιτικών πεποιθήσεων. Οι ρεπουμπλικάνοι είναι υπέρμαχοι της ηθικής ανωτερότητας της Αμερικανικής δημοκρατίας, πιστοί στις παραδοσιακές και συντηρητικές αξίες και αντίθετοι ως προς την αλλαγή του status quo και την ριζοσπαστικοποίηση ιδιωτικών και δημόσιων τομέων. Χαρακτηριστικό τους γνώρισμα είναι και η βαθιά πίστη τους στην χριστιανική θρησκεία, όπου πολλές φορές χρησιμοποιούν ως άλλοθι για να στηρίξουν τις αντιλήψεις τους σχετικά με την πολιτική, την κοινωνία, την θέση της γυναίκας…
Από τον Thomas Jefferson, στον Abraham Lincoln, στον Dwight Eisenhower, στον Richard Nixon, στον Ronald Reagan, στον George Bush μέχρι και τον τελευταίο Ρεπουμπλικάνο Πρόεδρο Donald Trump, ο καθένας άσκησε με διαφορετικό τρόπο τα καθήκοντά του. Ο Bush είχε τον αυταρχικό Αντιπρόεδρο Cheney, ο Nixon άφησε ιστορία με το Watergate, ο Reagan πριν γίνει πλανητάρχης ήταν ηθοποιός και η διακυβέρνηση του Trump ήταν έντονα επηρεασμένη από την προγενέστερη του καριέρα, ως businessman. Παρόλα αυτά, επί Nixon πραγματοποιήθηκε η πρώτη επίσκεψη στην Κίνα, ο Reagan συνεργάστηκε με τον Gorbachev για τα πυρηνικά, και δυστυχώς επί Trump έλαβε χώρα η πρωτοφανής επίθεση στο Καπιτώλιο, οι Η.Π.Α. αποχώρησαν από τον ΠΟΥ., και πολλές δηλώσεις τους τέως Προέδρου τρόμαξαν, απογοήτευσαν και εξόργισαν τον Αμερικανικό λαό.
Συνοψίζοντας, από την ίδρυσή του μέχρι και σήμερα το Ρεπουμπλικανικό κόμμα δεν έχει πάψει να διακατέχεται από έντονα στοιχεία συντηρητισμού. Οι ψηφοφόροι του είναι συνήθως θρησκόληπτοι άνθρωποι, ή έστω βαθιά θρησκευόμενοι, με συντηρητικές αντιλήψεις, υποστηρίζοντας την ηθική ανωτερότητα των Η.Π.Α. έναντι άλλων δημοκρατιών και συχνά κατεχόμενοι από εθνικιστικά φρονήματα. Οι διαφορετικοί Πρόεδροι ηγήθηκαν με διαφορετικό τρόπο ο καθένας, όπως απαιτούσε η εποχή και με άξονα πάντα την ιδεολογική ταυτότητα του κόμματος. Τουλάχιστον ήταν εξ αρχής ξεκάθαροι ποια θα είναι η πολιτική τους και ποια τα πιστεύω τους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ideologies of political parties: lesson overview, Khan Academy, διαθέσιμο εδώ
- Republican Party, Britannica, διαθέσιμο εδώ
