Της Δέσποινας Σκουλαρίγκη,
Τον τελευταίο καιρό διαρκώς ακούμε για μία ακόμη γυναικοκτονία ανάμεσα στις πολλές, μία ακόμη γυναίκα στο χώμα, ένας επιπλέον άνδρας στη φυλακή και πολλά αναπάντητα «γιατί». Μέσα σε αυτό το σάλο, υπάρχουν φωνές που αντί να «καταδικάζουν» το δολοφόνο, τον ακολουθούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αποκαλώντας τον «γοητευτική προσωπικότητα». Και αρχίζεις να αναρωτιέσαι: Γιατί κάποιος να γοητευτεί από έναν δολοφόνο; Υπάρχει μια εξήγηση η οποία, αν και φαντάζει παράλογη, είναι πραγματικότητα και αυτή έχει το όνομα «υβριστοφιλία».
Υβριστοφιλία, λοιπόν, αποκαλείται το σύνδρομο που προβάλλει τη σεξουαλική έλξη προς πρόσωπα που διαπράττουν εγκλήματα. Μία ακόμη ονομασία του φαινομένου αυτού είναι «σύνδρομο Bonnie και Clyde», που παίρνει την ονομασία του από το εγκληματικό δίδυμο Bonnie Parker και Clyde Barrow, οι οποίοι απασχόλησαν ιδιαίτερα το αμερικανικό κοινό στις αρχές του 20ου αιώνα.
Αυτό το σύνδρομο γεννά -όπως είναι φυσικό- πολλά ερωτήματα με κυριότερο το «γιατί παρατηρείται κυρίως σε γυναίκες;». Υπάρχουν μερικές θεωρίες που προσπαθούν να εξηγήσουν αυτή την έλξη. Η πρώτη εξήγηση, η οποία όμως παρουσιάζει μια αυθαίρετη γενίκευση, είναι ότι η ανασφάλεια είναι αυτή που τις οδηγεί στο να ερωτευτούν και να στηριχτούν σε τέτοιους άντρες. Ωστόσο, δεν είναι δυνατόν να αποδεχτούμε πως απλώς η ανασφάλεια μπορεί να οδηγήσει σε αυτή την έλξη. Κάποιες άλλες αιτιολογίες που αναπτύσσει η καθηγήτρια εγκληματικής ψυχολογίας Katherine Ramsland είναι οι εξής: Πρωτίστως, αναφέρει ότι οι γυναίκες πιστεύουν πως είναι ικανές να μεταμορφώσουν τους εγκληματίες αυτούς και πώς η αγάπη τους θα είναι αυτή που θα τους κάνει πιο τρυφερούς. Επίσης, στο πρόσωπο του εγκληματία δεν βλέπουν παρά ένα μικρό παιδί, που πληγώθηκε και αυτές θα καταφέρουν να επαναφέρουν στο προσκήνιο αυτή την αγνή πλευρά του. Ακόμη, έχει ειπωθεί πως δεν το κάνουν επειδή πραγματικά έχουν ερωτευτεί τους εγκληματίες, αλλά γιατί, είτε επιδιώκουν με κάθε τρόπο να έρθουν στο επίκεντρο της δημοσιότητας είτε αποσκοπούν στην μελλοντική συγγραφή κάποιου βιβλίου ή σεναρίου σχετικό με τον εγκληματία.
Άλλη προσέγγιση αποτελεί αυτή του ψυχολόγου Leon F.Seltzer, ο οποίος βασίζεται στην εξελικτική ψυχολογία. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, λοιπόν, φαίνεται πως τα λεγόμενα alpha males αποτελούν την κύρια προτίμηση των γυναικών. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι από την αρχή του ανθρώπινου είδους οι γυναίκες επέλεγαν αυτόν που μπορούσε να σκοτώσει το θηρίο που τους απειλούσε και έτσι ένιωθαν ασφάλεια και προστασία κοντά του. Πώς είναι δυνατόν, όμως, να αποδεχτούμε μία τέτοια αντίληψη που αναπαράγει τα αρχέτυπα ένστικτα του ανθρώπου και γιατί η ίδια η γυναίκα επιλέγει «συνειδητά» την υποδούλωσή της; Απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα αποτελεί ο ισχυρισμός ότι η γυναίκα των σπηλαίων ακόμη και σήμερα βρίσκεται στο υποσυνείδητο κάποιων γυναικών. Συνάμα, όσο και να φαντάζει παράλογος ένας τέτοιος ισχυρισμός, δεν αρκεί παρά να σκεφτούμε πόσο διάσημες έγιναν μερικές ταινίες, οι οποίες γεννούσαν την φαντασίωση της υποδούλωσης της γυναίκας στην ερωτική πράξη, δηλαδή σαδομαχιστικά σενάρια στα οποία ο άνδρας είναι ο κυρίαρχος.
Το σύνδρομο αυτό μπορούμε να το διακρίνουμε σε δύο μορφές, την παθητική και την επιθετική. Η παθητική μορφή γίνεται αντιληπτή όταν οι γυναίκες αυτές είναι πεπεισμένες ότι ο εγκληματίας για τον οποίο τρέφουν αισθήματα είναι αθώος και πρωτίστως δεν θα έβλαπτε αυτές τις ίδιες. Άρα, διαπιστώνουμε πως απλώς συνάπτουν μία σχέση με τον εγκληματία και δεν υποπίπτουν αυτές σε εγκληματικές ενέργειες. Στην επιθετική, όμως, μορφή φαίνεται να συμβαίνει το αντίθετο, καθώς είναι πρόθυμες να προβούν και σε εγκληματική ενέργεια για χάρη του αγαπημένου τους, όπως για παράδειγμα ψευδορκώντας, είτε καλύπτοντας το έγκλημα.
Μία από τις πιο γνωστές περιπτώσεις υβριστοφιλίας παρατηρήθηκε στην υπόθεση του Ted Bundy, ο οποίος χαρακτηρίστηκε γοητευτικός και χαρισματικός, στοιχεία τα οποία βεβαίως αξιοποιούσε για να προσεγγίζει τα θύματά του. Παρ’ όλες τις τουλάχιστον τριάντα επιβεβαιωμένες δολοφονίες γυναικών, η δημοτικότητά του στις γυναίκες ήταν προφανής. Οι θαυμάστριες δεν σταματούσαν να τον προσεγγίζουν, αφού διαρκώς του έστελναν ερωτικά γράμματα και εμφανίζονταν στο δικαστήριο ντυμένες και χτενισμένες, ώστε να μοιάζουν με τα θύματά του. Επιπλέον, γνωστές περιπτώσεις υβριστοφιλίας αποτελούν αυτές του Jeffrey Dahmer και του Richard Ramirez.
Το σύνδρομο αυτό φυσικά δεν θα μπορούσε να λείπει από την Ελλάδα, όπου το παρατηρούμε στην υπόθεση του Κυριάκου Παπαχρόνη, ο οποίος επίσης έλαβε χιλιάδες επιστολές από γυναίκες, ενώ είχε ήδη ομολογήσει ότι είχε σκοτώσει. Ακόμη και σήμερα υπάρχουν αναφορές, όπως η πιο πρόσφατη περίπτωση του Χαράλαμπου Αναγνωστόπουλου, όπου αυτή η ναρκισσιστική προσωπικότητα έγινε μία «γοητευτική προσωπικότητα», μία προσωπικότητα «άξια» να έχει περισσότερους followers.
Αυτό δηλαδή που για τους περισσότερους είναι απλώς ένας στυγνός δολοφόνος, για τους υβριστόφιλους φαίνεται να είναι ένας έρωτας, μία σεξουαλική έλξη, μια εξιδανίκευση του «κακού παιδιού».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Από τον Τεντ Μπάντι στον Αναγνωστόπουλο: Γιατί οι γυναίκες ερωτεύονται τους δολοφόνους; cnn.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Hybristophilia, wikipedia.org, Διαθέσιμο εδώ