Της Ελευθερίας-Μαρίας Γκίκα,
Σε γενικές γραμμές έχουμε όλοι λίγο πολύ διαβάσει άρθρα με συμβουλές για μία επιτυχημένη συνέντευξη. «Πώς να παρουσιάσεις τα ελαττώματά σου ως θετικά» ή «Τι θέλει πραγματικά να ακούσει ο εργοδότης από τον υποψήφιο εργαζόμενο» είναι μόνο ενδεικτικά παραδείγματα τίτλων τα οποία σου είναι σίγουρα πολύ οικεία. Χωρίς αμφιβολία, τέτοια ”tips” έχουν συχνά αποδειχθεί αποτελεσματικά για διάφορους υποψήφιους εργαζόμενους, μειώνοντας το άγχος που δημιουργεί μία τέτοια κατάσταση και κατατοπίζοντας τον υποψήφιο αναφορικά με το πώς να «πουλάει» τον εαυτό του καλύτερα. Ας πάμε όμως, να αναλύσουμε την κουλτούρα της συνέντευξης ως διαδικασία, προσεγγίζοντάς τη με έναν κάπως πιο…«προσωποκεντρικό» τρόπο.
Αρχικά, πρέπει να πούμε ότι υπάρχουν πολλές διαφωνίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα της συνέντευξης ως τεχνικής αλλά και πολλά στοιχεία που δείχνουν ότι μπορεί συχνά να αποδειχθεί ανεπαρκής. Ωστόσο, πρόκειται μέχρι σήμερα για ένα εκ των βασικότερων σταδίων για να «πάρει κανείς τη δουλειά».
Ο λόγος για τον οποίο εγείρονται ερωτηματικά γύρω από την αποτελεσματικότητα της συνέντευξης δεν είναι άλλος από το γεγονός ότι όλα αυτά τα προφίλ του «ιδανικού εργαζομένου», όπως παρουσιάζονται, συχνά δημιουργούν σε νέους υποψήφιους μη ρεαλιστικά πρότυπα, ασκώντας έτσι άμεση επίδραση στη ψυχολογία τους. Όλες οι συστάσεις γύρω από αυτά που πρέπει κανείς να πει σε μία συνέντευξη, π.χ. «το ελάττωμά μου είναι ότι είμαι εργασιομανής», «θέλω να μείνω σε αυτή τη θέση μόνιμα», «έχω όλη την απαραίτητη προϋπηρεσία», «είμαι 100% κατάλληλος/-η για τη θέση» δημιουργούν τελικά πανομοιότυπα προφίλ υποψηφίων που αγωνιούν να πείσουν για την τελειότητά τους ως εργαζόμενοι, καταπιέζοντας τον πραγματικό εαυτό τους, θεωρώντας τον ανεπαρκή για να καταφέρει να κερδίσει την πολυπόθητη θέση για την οποία συνεντευξιάζεται. Κάτι τέτοιο φυσικά δε συνεπάγεται ότι δεν υπάρχουν υποψήφιοι που συγκεντρώνουν όλα τα προαναφερθέντα χαρακτηριστικά. Ωστόσο -ας είμαστε ειλικρινείς- δεν μπορεί να ισχύουν για όλους. Κι επειδή ο εργασιακός είναι ένας τομέας όπου πολύ γρήγορα φανερώνονται τα πραγματικά μας strengths και weaknesses, καλό είναι να κάνουμε λίγο πιο απλή τη ζωή μας δημιουργώντας ρεαλιστικά expectations.
Δεν λέω σε καμία περίπτωση ότι η συνέντευξη θα έπρεπε να αποτελεί περιβάλλον ανεπανόρθωτης έκθεσης του εαυτού μας, προφανώς δεν είναι η στιγμή να εξομολογηθείς όλες τις αμήχανες στιγμές που αντιμετώπισες σε επαγγελματικό ή προσωπικό επίπεδο. Ωστόσο, θεωρώ πως εταιρείες που αφήνουν μεγαλύτερο χώρο κι ελευθερία στην προσωπική έκφραση του δυνάμει εργαζομένου, τείνουν να προσελκύουν υποψήφιους με μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση κι αυτοπεποίθηση κι επομένως αποδοτικότερους και πιο δημιουργικούς στο κομμάτι της δουλειάς.
Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι ίδιοι, ούτε στην προσωπική ούτε και στην εργασιακή τους ζωή ή επίδοση και αυτό είναι κάτι υγιές και φυσικό. Η ύπαρξη μοτίβων και «καλουπιών» σε διαδικασίες εισαγωγής σε εργασιακές θέσεις μπορεί να λειτουργήσει μόνο περιοριστικά ή και απογοητευτικά σε πολλές περιπτώσεις, μειώνοντας τις αξίες της διαφορετικότητας και της ανεκτικότητας. ”Οne size doesn’t fit all” είναι το μότο των εργοδοτών αυτής της φιλοσοφίας και η οποία, πολύ θέλω να πιστεύω πως ήρθε για να μείνει!
