Της Ελένης Μακράκη,
Η Γκέρντα Ποχορίλε γεννήθηκε την 1η Αυγούστου του 1910, στην Στουτγκάρδη της τότε Γερμανικής Αυτοκρατορίας. Ήταν γόνος μιας εβραϊκής μεσοαστικής οικογένειας, η οποία, το 1929, μετακόμισε δίπλα στα σύνορα της Γερμανίας, στη Λειψία. Η Γκέρντα διακρίθηκε για τις αντιναζιστικές τις πεποιθήσεις και έγινε μέλος αριστερών ομάδων. Όταν ο Χίτλερ ανήλθε στην εξουσία, το 1933, η Γκέρντα συνελήφθη, επειδή μοίραζε αντιφασιστικές προκηρύξεις και έγραφε ηχηρά συνθήματα κατά του καθεστώτος. Έναν χρόνο αργότερα την ελευθέρωσαν, αλλά αναγκάστηκε να φύγει στη Γαλλία.
Το 1935, γνώρισε τον Ουγγροεβραίο φωτογράφο Έντρε Φρίντμαν, δίπλα στον οποίο έμαθε την τέχνη της φωτογραφίας. Οι δυο τους ερωτεύτηκαν και αποφάσισαν μαζί να κάνουν τα πρώτα τους βήματα στο φωτορεπορτάζ. Το 1936, η Ποχορίλε είχε την πρώτη της επιτυχία ως φωτογράφος και μαζί με τον Φρίντμαν δημιούργησαν ένα σχέδιο με νέες φωτογραφίες, οι οποίες πουλήθηκαν με το όνομα ενός μη υπάρχοντος Αμερικανού, του Ρόμπερτ Κάπα, δεδομένου του πολιτικού αναβρασμού που επικρατούσε εκείνη την περίοδο παγκοσμίως. Η αλήθεια πίσω από την ταυτότητα των καλλιτεχνών έγινε σύντομα γνωστή, αλλά ο Φρίντμαν έμεινε στην ιστορία της φωτογραφίας με το ψευδώνυμο Κάπα, το οποίο στα ουγγρικά σημαίνει «καρχαρίας», που ήταν το παρατσούκλι του στην Ουγγαρία. Τότε, και η Γκέρντα Ποχορίλε άλλαξε το όνομά της σε Γκέρντα Τάρο, εμπνευσμένη από τον γιαπωνέζο πρωτοποριακό καλλιτέχνη, Τάρο Οκαμότο. Το ζευγάρι δούλεψε μαζί, απαθανατίζοντας την άνοδο του Λαϊκού μετώπου στη Γαλλία.
Με το ξέσπασμα του Ισπανικού Εμφυλίου, το 1936, η Τάρο και ο Κάπα βρέθηκαν στο πλάι των δημοκρατικών δυνάμεων για να καλύψουν τα γεγονότα. Το ζευγάρι αποφάσισε να συμμετάσχει στον αγώνα ενάντια στους εθνικιστές του στρατηγού Φράνκο και ταξίδεψαν στη Βαρκελώνη, φωτογραφίζοντας τους Ρεπουμπλικανούς που ετοιμάζονταν για το μέτωπο. Έστελναν το φωτογραφικό υλικό τους στη Γαλλία, ενισχύοντας έτσι τον αντιφασιστικό αγώνα. Οι φωτογραφίες από τον βομβαρδισμό της Βαλένθια έγιναν οι πιο γνωστές της Τάρο. Τον Ιούλιο του 1937, η Τάρο κάλυπτε την περιοχή Brunete, κοντά στην Μαδρίτη, για χάρη της εφημερίδας Ce Soir. Το υλικό της ήταν η μόνη απόδειξη ενάντια στο αφήγημα των εθνικιστών, που κραύγαζαν ότι έχουν υπό τον έλεγχό τους την περιοχή, ενώ οι Δημοκρατικοί τούς είχαν αναγκάσει να απομακρυνθούν από εκεί
Παρ΄ όλες τις προειδοποιήσεις του Κάπα προς την Τάρο να μην παίρνει πολλά ρίσκα με τη δουλειά της, εκείνη δε δίστασε ποτέ. Στις 26 Ιουλίου του 1937, η Τάρο φωτογράφιζε αδιάκοπα τη Μάχη στο Μπουρνέτ, μέχρι να της τελειώσει το φιλμ. Ήταν η πρώτη φορά, που αποφάσισε να επιβιβαστεί στο φορτηγό των τραυματιών. Το φορτηγό συγκρούστηκε με ένα τανκ και τραυματίστηκε. Λίγες ώρες αργότερα, η Γκέρντα Τάρο, σε ηλικία μόλις 26 χρονών, αφήνει την τελευταία της πνοή.
Η Τάρο ήταν η πρώτη γυναίκα φωτορεπόρτερ που βρέθηκε σε εμπόλεμη ζώνη και έγινε γνωστή ως η «μικρή κόκκινη αλεπού». Ξεχώρισε για το θάρρος και το πάθος της για τη δουλειά της και τον αγώνα κατά του ναζισμού. «Όλοι αγαπούσαμε την Γκέρντα πάρα πολύ. Ήταν μικροσκοπική, αλλά είχε τη γοητεία και την ομορφιά ενός παιδιού. Αυτό το μικρό κορίτσι ήταν γενναίο και ο στρατός τη θαύμαζε γι ‘αυτό», ανέφερε στο BBC ο Alexander Szurek. Λόγω των πολιτικών της πεποιθήσεων αλλά και του έργου της, η Γκέρντα Τάρο έγινε σύμβολο του αντιφασιστικού αγώνα, και το Κομμουνιστικό Κόμμα της Γαλλίας οργάνωσε για εκείνη μια μεγαλοπρεπή κηδεία, την 1η Αυγούστου, στο Παρίσι.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Γκέρντα Τάρο, Σαν Σήμερα, διαθέσιμο εδώ
- Γκέρντα Τάρο 1910-1937, Το Μωβ, διαθέσιμο εδώ
- Γκέρντα Τάρο: Ποια ήταν η σημαντική Γερμανίδα φωτογράφος που τιμά σήμερα η Google, Lifo, διαθέσιμο εδώ
- Γκέρντα Τάρο: Ποια ήταν και γιατί την τιμά με doodle η Google, Cnn Greece, διαθέσιμο εδώ