Του Γιώργου Σγούρδα,
Το καλοκαίρι ήταν πάντα και για όλο τον κόσμο εποχή χαράς, διασκέδασης, χαλαρότητας και ανακούφισης από τον χειμώνα. Ερχόμενο με την άνοιξη ή ήδη εδραιωμένο τις πιο ζεστές μέρες του Ιουλίου, πάντα ήταν πηγή έμπνευσης για τους μουσικούς. Σε αυτό το άρθρο θα βρείτε μουσικά κομμάτια και τραγούδια από ποικίλα είδη, όπως η τζαζ, η ελληνική παραδοσιακή και η κλασική, τα οποία γιορτάζουν την για πολλούς «ωραιότερη εποχή του χρόνου», μα και τα βασικά στοιχεία της, όπως ο ήλιος, η θάλασσα και η γιορτή.
[A] Summer Song
Ας ξεκινήσουμε με δύο συνονόματα (σχεδόν!) τραγούδια, το “A Summer Song” του pop συγκροτήματος Chad and Jeremy (διαθέσιμο εδώ) και το “Summer Song” του jazz συγκροτήματος Yellowjackets (διαθέσιμο εδώ). Δύο από τις πολλές όψεις του ίδιου νομίσματος, αυτά τα τραγούδια δε θα απογοητεύσουν ποτέ.
Watermelon Man
Ένα κλασικό jazz κομμάτι για το πιο κλασικό καλοκαιρινό φρούτο. Ο Herbie Hannock αντλεί την έμπνευσή του από τον ήχο του καροτσιού κάποιου πωλητή καρπουζιών και έτσι, συνθέτει το “Watermelon Man”. Με τον τίτλο να μοιάζει συνδεδεμένος με ένα ρατσιστικό στερεότυπο της εποχής, υπήρξε στην αρχή ανησυχία μήπως ο δίσκος που θα κυκλοφορούσε προκαλούσε αντιδράσεις, αλλά το κομμάτι έφτασε στην εκατοντάδα των επιτυχημένων singles της εποχής. Διαθέσιμο εδώ.
Μεσ’ του Μαγιού τις μυρωδιές
Κάνοντας στροφή στην ελληνική παραδοσιακή μουσική, ξεκινάμε με ένα πασίγνωστο πεντοζάλη, του οποίου οι στίχοι περιγράφουν ένα κρητικό πανηγύρι μέσα στου Μάη «τις μυρωδιές, τα κόκκινα κεράσια». Μπορείτε να το βρείτε εδώ με τους Γιάννη Μαρκόπουλο και Βασίλη Σκουλά, αλλά μην διστάσετε να ακούσετε την ανεπανάληπτη οργανική εκδοχή των Γιάννη και Νίκου Ξυλούρη (βρείτε την εδώ).
Καράβι-καραβάκι
Παραδοσιακό Χίου, το οποίο εκδηλώνει την νησιώτικη αγάπη για τη θάλασσα και την πλοήγηση. Η θρυλική Δόμνα Σαμίου τραγουδά για ένα καραβάκι που της έχει «μάγια καμωμένα» και του ζητά «έβγα έξω να σε δω». Βρείτε το εδώ.
Μυρτιά
Από τα γνωστότερα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη σε στίχους Νίκου Γκάτσου, με κεντρικό θέμα μια μυρτιά και ένα ειδυλλιακό περιβάλλον θάλασσας. Μέσα από τη μουσική και τους στίχους εκφράζεται η χαρακτηριστική καλοκαιρινή ελαφράδα χωρίς, όμως, να λείπουν ψήγματα μελαγχολικής νοσταλγίας. Διαθέσιμο εδώ.
Summer is icumen in
Ένα μεσαιωνικό τραγούδι που γράφτηκε στην Οξφόρδη τον 13ο αιώνα με τίτλο, ο οποίος σημαίνει «Το καλοκαίρι έχει έρθει». Χρησιμοποιείται η τεχνική του κανόνα, όπου διαφορετικές φωνές ξεκινάνε το τραγούδι διαδοχικά, δημιουργώντας ένα φαινόμενο που λέγεται πολυφωνία. Ένα ωραίο παιχνίδι για το μυαλό, αν κανείς ενδιαφέρεται να βρει λέξεις της μέσης αγγλικής γλώσσας, που υπάρχουν μέχρι και σήμερα ή να εντοπίσει πότε κάνει είσοδο η κάθε φωνή. Διαφορετικά, μπορείτε απλά να απολαύσετε ένα ηλιόλουστο τραγούδι, που έρχεται από πολύ παλιά. Βρείτε το εδώ.
Vivaldi – “L’ estate”
To δεύτερο από τα τέσσερα κονσέρτα για βιολί και ορχήστρα που συνθέτουν την περίφημη συλλογή του Antonio Vivaldi Οι τέσσερις εποχές έχει τίτλο “L’ estate”, που σημαίνει «Το καλοκαίρι». Το «καλοκαίρι» του Vivaldi δεν είναι ηλιόλουστο και ευδιάθετο, μα βροχερό και θυελλώδες, προετοιμάζοντάς μας για το ερχόμενο φθινόπωρο. Ακoύστε το διάσημο τρίτο μέρος του “Presto” εδώ.
Tchaikovsky – «Ιούνιος»
Ένα κομμάτι για πιάνο, μέρος της συλλογής Oι εποχές με δώδεκα κομμάτια, ένα για κάθε μήνα. Ως μήνας ανάμεσα στην άνοιξη και το καλοκαίρι ο «Ιούνιος» του Tchaikovsky είναι γεμάτος ποιητικότητα, θλίψη και λυρισμό. Έχει σχεδόν την αίσθηση χειμωνιάτικης μοναξιάς, αλλά με ζέση και ελπίδα. Δεν λείπουν ακόμη τα πιο γρήγορα και γεμάτα ενέργεια μέρη εντός του κομματιού, όπως θα ακούσετε. Διαθέσιμο εδώ.
Gershwin – Summertime
Δε θα μπορούσε αυτό το άρθρο να τελειώσει χωρίς το “Summertime”! Όμως, επειδή πρόκειται για ένα πασίγνωστο τραγούδι με πάρα πολλές εκδοχές, παρακάτω θα βρείτε μερικές από τις ωραιότερες ερμηνείες του.
- Από τον πρώτο δίσκο (1951): Διαθέσιμο εδώ.
- Με τη Nina Simone: Διαθέσιμο εδώ.
- Με την Ella Fidgerald και τον Luis Armstrong: Διαθέσιμο εδώ.
- Με την Annie Lennox: Διαθέσιμο εδώ.
- Με τη Φλέρυ Νταντωνάκη. Διαθέσιμο εδώ.
- Με τη Lana del Ray: Διαθέσιμο εδώ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- “Listen to one of the oldest songs ever written, ‘Sumer is icumen in’”, classicfm.com, διαθέσιμο εδώ.
- Mike Hobart, “The Life of a Song: ‘Watermelon Man’”, ft.com, διαθέσιμο εδώ.