Της Ελευθερίας Κωνστάντιου,
Βρισκόμαστε στο αποκορύφωμα ενός -ακόμα- διαφορετικού καλοκαιριού αναφορικά με το πως το γνωρίζαμε μέχρι πρότινος. Κάποιοι έχουν φύγει ήδη για διακοπές, κάποιοι άλλοι αναμένεται να φύγουν όμως αρκετοί δεν θα καταφέρουν να φύγουν για κάποια εξόρμηση σε νησί φέτος. Ωστόσο, εμείς προβλέψαμε και για αυτό! Σε αυτό το άρθρο λοιπόν, θα κάνουμε το «μπαλκόνι μας νησί», μιλώντας για τυριά που προέρχονται από τα νησιά του Αιγαίου με την ευχή να τα δοκιμάσουμε γρήγορα στο μέρος όπου παράγονται.
Γραβιέρα Νάξου: Η βασίλισσα
Πρόκειται για ένα από τα πιο αγαπημένα ελληνικά τυριά, αφού άπαξ και την δοκιμάσει κάποιος, δύσκολα την αλλάζει μετά. Προϊόν ΠΟΠ από το νησί της Νάξου αποτελεί τη μοναδική ελληνική γραβιέρα που φτιάχνεται αποκλειστικά από αγελαδινό γάλα. Η ιστορία της ξεκινά τον 13ο αιώνα από λατίνους μοναχούς που έφθασαν στις Κυκλάδες με τις Σταυροφορίες και οι οποίοι δίδαξαν στους ντόπιους την τυροκόμηση με αγελαδινό γάλα. Σήμερα, η Γραβιέρα Νάξου παράγεται από τέσσερα αδειοδοτημένα τυροκομεία με γάλα που προέρχεται αποκλειστικά από ζώα που εκτρέφονται στο νησί. Την Γραβιέρα Νάξου μπορεί να την καταναλώσει κανείς μόνη της ως επιτραπέζιο τυρί, να το τρίψει για μακαρόνια ή ακόμη να το κάνει και σαγανάκι.
Γυλωτό Φολέγανδρου: Το παράξενο
Η Φολέγανδρος είναι άλλο ένα νησί των Κυκλάδων το οποίο μας χαρίζει κάποια από τα πιο νόστιμα τυριά της Ελλάδας, αν και αποτελεί ένα ιδιαίτερα μικρό νησί. Κατά κύριο λόγο τα τυριά στη Φολέγανδρο φτιάχνονται από τους κατοίκους της στο σπίτι από τα αιγοπρόβατα που εκτρέφουν οι ίδιοι. Το «Γυλωμένο» ή «Γυλωτό» είναι ένα απαστερίωτο τυρί, το οποίο το βουτούν στο κατακάθι του κόκκινου κρασιού (από εκεί έλκει το όνομά του). Είναι ένα ιδιαίτερα σκληρό τυρί με πολύ έντονη γεύση και για τον λόγο αυτό καταναλώνεται κυρίως ως επιτραπέζιο -είναι καταπληκτικός μεζές για το τσίπουρο- αλλά και ως γέμιση στα τοπικά τυροπιτάκια της Φολέγανδρου.
Κρασοτύρι ή Τυρί της πόσιας: Το καμάρι της Κω
Το κρασοτύρι της Κω ή αλλιώς τυρί της πόσιας (πόσια στην τοπική διάλεκτο είναι η οινολάσπη) είναι ένα λευκό τυρί που φτιάχνεται από πρόβειο ή κατσικίσιο γάλα σε κυλινδρικό σχήμα, το οποίο μπαίνει και ωριμάζει σε οινολάσπη, χαρίζοντάς του την ιδιαίτερη κοκκινωπή απόχρωση εξωτερικά. Πρόκειται για το μοναδικό μέχρι τώρα τυρί που έχει αναγνωριστεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη (ΠΓΕ), τη στιγμή που τα υπόλοιπα τυριά φέρουν μόνο την Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης, το γνωστό ΠΟΠ. Η ιστορία του μετρά ήδη 3 αιώνες, ενώ αποτελεί το πιο γνωστό και γνωστό και αναγνωρίσιμο τυρί της Κω και των Δωδεκανήσων. Το κρασοτύρι με τα πλούσια αρώματα και την λεπτή γεύση χρησιμοποιείται κυρίως ως επιτραπέζιο τυρί, χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν μπαίνει και σε διάφορες μαγειρικές παρασκευές.
Λαδοτύρι Μυτιλήνης: Από το Βόρειο Αιγαίο με αγάπη
Το Βόρειο Αιγαίο έχει χαρίσει στην ελληνική γαστρονομία κάποια από τα πιο νόστιμα τυριά της. Ιδιαίτερη μνεία όμως, πρέπει να γίνει στο Λαδοτύρι της Μυτιλήνης, ένα κίτρινο σκληρό τυρί από πρόβειο ή και αιγοπρόβειο γάλα, που έλκει το όνομά του από τον τρόπο με τον οποίο συντηρούνταν, αφού παλαιότερα συνηθίζονταν να το διατηρούν σε πιθάρια γεμάτα ελαιόλαδο. Το εξαιρετικό απαλό ελαιόλαδο που παράγει η γη της Λέσβου, δεν κάλυπτε τα αρώματα του τυριού αυτού, ενώ η σκληρή του υφή δεν απορροφούσε πολύ λάδι. Σήμερα ωστόσο, το λαδοτύρι δεν ωριμάζει στο ελαιόλαδο όπως άλλοτε, αλλά καλύπτεται από φιλμ παραφίνης. Το λαδοτύρι μπορεί να καταναλωθεί ως μεζές για ούζο ή τσίπουρο, να μπει τριμμένο στα μακαρόνια, να χρησιμοποιηθεί σε παραδοσιακές συνταγές του νησιού, αλλά και να γίνει καταπληκτικό σαγανάκι.
Από το Βόρειο Αιγαίο έως τα Δωδεκάνησα και από τα Δωδεκάνησα έως τις Κυκλάδες τα τυροκομικά προϊόντα δεν παύουν να είναι οι «σταρ» των τοπικών προϊόντων. Για τον λόγο αυτό, όπου κι αν τα βρείτε, δοκιμάστε τα και μονομιάς θα βρεθείτε στο Αιγαίο!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Γραβιέρα Νάξου ΠΟΠ, Cheese Lovers, διαθέσιμο εδώ
- Στη Φολέγανδρο δοκιμάσαμε υπέροχα τυριά, Bostanistas, διαθέσιμο εδώ
- Κρασοτύρι ή Πόσσιας, Cheese Lovers, διαθέσιμο εδώ
- Κρασοτύρι της Κω, Greek Gastronomy Guide, διαθέσιμο εδώ