Της Ελπίδας Καλαμαράκη,
Ενώ πληθώρα χωρών έχει καταφέρει να επιστρέψει σε μία -σχεδόν- κανονικότητα χάρη στους ταχείς και πολλαπλούς εμβολιασμούς, εντούτοις αυτό δεν ισχύει για την πολυπληθέστερη χώρα του Ειρηνικού, την Παπούα Νέα Γουινέα. Παρόλο που το 2020 ο ιός στη χώρα βρισκόταν σε μία σχετική ύφεση, φέτος ο αριθμός των κρουσμάτων έχει εκτοξευθεί, μετρώντας περισσότερους από 17.000 νοσούντες και 179 θανόντες. Ένας από τους κυριότερους παράγοντες, που έχει οδηγήσει σε αυτή την κατάσταση, είναι η ρήξη μεταξύ Κίνας και Αυστραλίας, αναφορικά με τον διαμοιρασμό των εμβολίων στις χώρες του Ειρηνικού.
Συγκεκριμένα, τον Φεβρουάριο του 2021, η Κίνα είχε ανακοινώσει ότι θα έστελνε στην Παπούα εμβόλια, τα οποία όμως δεν είχαν εγκριθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), γι’ αυτό και συμφώνησε να παράσχει τα δεδομένα των δοκιμών που είχαν γίνει. Ωστόσο, η Παπούα ενέκρινε τα εμβόλια μόλις τον Μάιο, πράξη που οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό, στους Αυστραλούς συμβούλους της χώρας, οι οποίοι προσπαθούν εμμέσως να χειραγωγούν τις εγχώριες πολιτικές. Η προαναφερθείσα καθυστέρηση ασφαλώς δεν ήταν τυχαία.
Τα συμφέροντα της Αυστραλίας από τη μη πώληση των εμβολίων της Κίνας ήταν πολλά. Αρχικά, η Αυστραλία λειτουργούσε ως «σύμβουλος υγείας» της Παπούα και πολύ πριν την πανδημία. Η δέσμευσή της προς τα νησιά του Ειρηνικού είναι μακροχρόνια και αποσκοπεί στη σύναψη και διατήρηση καλών σχέσεων. Επιπλέον, από την στιγμή που άργησαν τόσο να εγκριθούν τα κινεζικά εμβόλια, η χώρα βρήκε άλλες εναλλακτικές. Τον Απρίλιο, έλαβε 132.000 εμβόλια AstraZeneca από την COVAX (Παγκόσμια Πρόσβαση στα Εμβόλια Covid-19), τον Μάιο 10.000 δόσεις από την Αυστραλία και τον Ιούνιο 146.000 από τη Νέα Ζηλανδία. Βέβαια, αξίζει να σημειωθεί το παράδοξο ότι η Αυστραλία, αν και σε πολλές περιπτώσεις αρνήθηκε τον εμβολιασμό με AstraZeneca για τους πολίτες της, απλόχερα μοίρασε το συγκεκριμένο εμβόλιο στις υπόλοιπες χώρες του Ειρηνικού. Τέλος, παρόλο που τα ταξίδια μεταξύ των δύο χωρών έχουν περιοριστεί σε πολύ μεγάλο βαθμό, οι ειδικοί φοβούνται ότι, λόγω της πολύ κοντινής απόστασής τους, ο ιός μπορεί να διαρρεύσει εύκολα, γεγονός που αποτελεί έναν ακόμη λόγο για τον οποίο η Αυστραλία επιθυμεί να βοηθήσει τη Νέα Γουινέα.
Στον αντίποδα, η Κίνα, ενώ είναι ένας από τους μεγαλύτερους δωρητές εμβολίων παγκοσμίως, στον Ειρηνικό δεν έχει την ίδια επιρροή. Η πανδημία αποτελούσε μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για να ενδυναμώσει τις διπλωματικές τις σχέσεις με τα εν λόγω κράτη, την οποία όμως δεν εκμεταλλεύτηκε αρκετά. Μέχρι στιγμής, η Κίνα έχει δωρίσει 270.000 εμβόλια στα Νησιά Σολομώντα, την Παπούα Νέα Γουινέα και το Βανουάτου, δηλαδή λιγότερη από τη μισή συνεισφορά της Αυστραλίας. Ωστόσο, ο ενθουσιασμός και η ανταπόκριση του πληθυσμού και της κυβέρνησης για τη συμβολή της Κίνας στην αντιμετώπιση της πανδημίας ήταν ελάχιστος. Αναφορικά με την επιρροή της Αυστραλίας σε αυτές τις χώρες, η Κίνα δεν έχει προβεί ακόμα σε κάποια κατηγορία. Βέβαια, ένας εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας δήλωσε σε συνέντευξή του: «Όσον αφορά το εάν οι σχετικές χώρες βρίσκονται υπό πίεση από την Αυστραλία κατά τη διαδικασία έγκρισης της χρήσης κινεζικών εμβολίων, πιστεύω πως η αυστραλιανή πλευρά θα πρέπει να γνωρίζει τι έχει πει και κάνει».
Καταλήγοντας, οι εντάσεις στις σχέσεις μεταξύ Κίνας και Αυστραλίας είχαν ξεκινήσει από το προηγούμενο έτος, όταν η κυβέρνηση του Morrison είχε εξοργίσει την κινέζικη πλευρά, ζητώντας δημόσια έρευνα για την προέλευση της πανδημίας. Φέτος, λόγω των συμφερόντων που διακυβεύονται γύρω από τα κράτη του Ειρηνικού, η ρήξη έχει πυροδοτηθεί ακόμη περισσότερο. Η τοποθεσία πολλών νησιών τα καθιστά πιθανές στρατιωτικές βάσεις ή μελλοντικές αμυντικές εγκαταστάσεις, τόσο για τη μία χώρα όσο και για την άλλη. Επιπλέον, για την Αυστραλία, που διατηρεί μακροχρόνιους οικονομικούς και πολιτιστικούς δεσμούς με τον Ειρηνικό, είναι ζωτικής σημασίας για την εθνική της ασφάλεια η διασφάλιση της μη απόκτησης μεγάλης επιρροής της Κίνας στην περιοχή, ενώ για την Κίνα, η περιοχή αντιπροσωπεύει μία ευκαιρία επέκτασης της δράσης και επιρροής της, με στόχο την υλοποίηση μελλοντικών της σχεδίων, όπως την απομόνωση της Taiwan. Φυσικά, δεν πρέπει να αμελούμε ότι τα νησιά του Ειρηνικού ξέρουν να διαχειρίζονται την παρουσία και επιρροή ξένων δυνάμεων, διότι ενυπάρχουν εδώ και πολλά χρόνια στα εδάφη τους. Επομένως, όσο μεγάλη προσπάθεια κι αν καταβάλουν οι δύο μεγάλες δυνάμεις και όσο κι αν καταφέρουν να ασκήσουν επιρροή, ο γηγενής πληθυσμός δεν θα επιτρέψει να εξαπατηθεί.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- They’re our family’: Australia pledges 1m Covid-19 vaccine doses to Papua New Guinea, The Guardian, διαθέσιμο εδώ
- A Pacific nation’s Covid-19 crisis has become a political power play between China and Australia, CNN, διαθέσιμο εδώ
