Της Στέλλας Πετρακάκη,
Μια και μόνο ανάρτηση στο Twitter αρκούσε για να προκληθεί σάλος από την ελληνική πλευρά λόγω δηλώσεων του πρωθυπουργού της Βόρειας Μακεδονίας, κ. Ζόραν Ζάεφ. Χαρακτηριστικά, ο Πρωθυπουργός της γείτονας χώρας αποφάσισε να στηρίξει θερμά την ποδοσφαιρική ομάδα της χώρας του στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου (Euro 2020), αναρτώντας την δημοσίευση με μια σημαντική παράλειψη του ενός εκ των δύο συνθετικών του ονόματος της χώρας, αναφερόμενος στη χώρα απλώς ως «Μακεδονία». Σπεύδοντας αμέσως σε προσπάθειες να «διορθώσει» το διαδικτυακό του λάθος, τόνισε στην αναδίπλωση της δημοσίευσης πως «είμαι ο πρώτος που σέβεται και τηρεί όλες τις ρήτρες της Συμφωνίας των Πρεσπών, ωστόσο μετά από 47 χρόνια που επαναλαμβάνεις κάτι καθημερινά, γίνονται λάθη και στο γράψιμο».
Πιο συγκεκριμένα, η υπογεγραμμένη Συμφωνία των Πρεσπών, εδώ και δυο χρόνια από τον Ιανουάριο του 2019, έχει ως υποχρεωτική ρήτρα την χρήση ολόκληρου του ονόματος της Βόρειας Μακεδονίας σε όλες τις εμπορικές συναλλαγές αλλά και στους συλλόγους και τις ομοσπονδίες της χώρας. Ειδικότερα, τους δυο τελευταίους μήνες, έχει προκύψει το ζήτημα της επικύρωσης ή μη των τριών μνημονίων που απορρέουν από τη Συμφωνία για μια επιτυχημένη διμερή συνεργασία Ελλάδας–Βόρειας Μακεδονίας: ίδρυση συντονιστικής επιτροπής για οικονομική συνεργασία, εναέρια αστυνόμευση του FIR της Βόρειας Μακεδονίας, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ από την ελληνική αεροπορία, και συνεργασία του Υπουργείου Εξωτερικών με την Γραμματεία Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βόρειας Μακεδονίας για επιτάχυνση της ένταξής της στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Ανάλογα μνημόνια έχουν υπογραφεί και με τις υπόλοιπες υπό ένταξη χώρες των Βαλκανίων.
Πλέον διαφαίνονται και οι αρκετά λεπτές ισορροπίες στις οποίες στηρίζονται οι δυο χώρες για τη μεταξύ τους συνεργασία, καθώς η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε πως παγώνει την κύρωση των τριών μνημονίων επ’ αόριστον, λόγω της πλημμελούς τήρησης και εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών. Δίκοπο μαχαίρι η συγκεκριμένη απόφαση, διότι αυτά τα μνημόνια λειτουργούν ως ενίσχυση της δύναμης της ελληνικής κυβέρνησης στη Βόρεια Μακεδονία και η αναβολή της επικύρωσής τους αφήνει παραθυράκι για επιρροή τρίτων παραγόντων στη γείτονα χώρα.
Εντατικοποιούνται, επομένως, οι ενέργειες για την καθολική χρήση του συνταγματικού ονόματος της Βόρειας Μακεδονίας σε όλους τους τομείς της ίδιας της χώρας, με κυριότερο παράδειγμα την Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της χώρας, η οποία έλαβε πλέον χρηματοδότηση, όπως έσπευσε να ενημερώσει σε συνέντευξή του ο κ. Ζόραν Ζάεφ, από τον Κρατικό Οργανισμό Νεολαίας και Αθλητισμού, προκειμένου να γίνει αλλαγή στο όνομα με το οποίο παρουσιάζεται σε όλα τα νομικά έγγραφα.
Επιπρόσθετα, ένας σημαντικός παράγοντας που οφείλεται να τονιστεί και να ληφθεί σοβαρά υπόψη από τη γείτονα χώρα είναι πως η πλήρης και καλή τη πίστει τήρηση της Συμφωνίας των Πρεσπών από τη Βόρεια Μακεδονία λειτουργεί ως ο κυριότερος και καταλυτικός παράγων στην εντατική έναρξη των διαπραγματεύσεων για την ένταξη της χώρας στην ΕΕ, όπως διαφαίνεται και από το τρίτο μνημόνιο, με βοήθεια για την κατάλληλη προετοιμασία και σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις. Τόσο ο πρώην πρωθυπουργός της Ελλάδας, κ. Αλέξης Τσίπρας, όσο και ο νυν πρωθυπουργός κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, τοποθετούνται σχετικά με την αναγκαιότητα της τήρησης των συμφωνηθέντων, ώστε να περάσουν πλέον όχι μόνο σε μια οικονομική συνεργασία, αλλά και πολιτική.
Ωστόσο, σε δηλώσεις του, ο κ. Γιώργος Κατρούγκαλος, τομεάρχης εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην Υπουργός, επιρρίπτει τις ευθύνες στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας για την καθυστέρηση της κύρωσης των μνημονίων. Προβάλλει τη διττή αντιμετώπιση αναφορικά με το όνομα της Βόρειας Μακεδονίας, καθώς πολλά στελέχη της κυβέρνησης του κ. Μητσοτάκη δεν δέχονται να χρησιμοποιούν το συνταγματικό όνομα Βόρεια Μακεδονία για τη γείτονα χώρα. Δηλώνει ότι λόγω των καθυστερήσεων της κυβέρνησης να συστήσει επιτροπές για τα σχολικά βιβλία και τα εμπορικά, κυρίως, σήματα στα οποία η χώρα θα χρησιμοποιεί το πλέον κατοχυρωμένο όνομά της, συντελεί στην αποδυνάμωση της ελληνικής πλευράς στον τομέα της διπλωματίας αλλά και των μοχλών πίεσης της.
Είναι προφανή τα κωλύματα που έχουν δημιουργηθεί ύστερα από την υπογραφή και την ανάγκη πλήρους τήρησης της Συμφωνίας των Πρεσπών τόσο από την βορειομακεδονική, όσο και από την ελληνική πλευρά. Για πόσο χρονικό διάστημα τα μνημόνια της ΣτΠ θα βρίσκονται στο συρτάρι της ελληνικής κυβέρνησης, δεν είναι γνωστό. Ωστόσο, είναι απαραίτητο να υπερκεραστούν οι όποιες διαφωνίες μικρού βεληνεκούς που έχουν προκύψει αυτά τα δύο χρόνια σε αραιά διαστήματα και από τις δυο πλευρές, ώστε να γίνει η αρχή για την ισορροπία και την ευρωπαϊκή στροφή στη διακυβέρνηση των Δυτικών Βαλκανίων, αρχής γενομένης της επερχόμενης ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Κατρούγκαλος: Η ΝΔ εφαρμόζει πλημμελώς τη Συμφωνία των Πρεσπών, Το Βήμα Online, διαθέσιμο εδώ
- Τσίπρας σε Ζάεφ: Τώρα όλοι αντιλαμβάνονται τη σημασία της Συμφωνίας των Πρεσπών, Το Βήμα Online, διαθέσιμο εδώ
- Greece complains to UEFA over North Macedonia acronym at EURO 2020, Euronews, διαθέσιμο εδώ
- Αλ. Τσίπρας: Με τη Συμφωνία των Πρεσπών υποχρεώσαμε την Ε.Ε. να ξεπαγώσει τη διαδικασία διεύρυνσης, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, διαθέσιμο εδώ
- Μητσοτάκης σε Ζάεφ: Ζωτικής σημασίας η συνεπής εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, διαθέσιμο εδώ
- Γ. Κατρούγκαλος: Να τηρηθεί η Συμφωνία των Πρεσπών για την ποδοσφαιρική ομάδα της Β. Μακεδονίας, Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, διαθέσιμο εδώ
- Ο Τασούλας έβαλε “ταφόπλακα” στα μνημόνια για τη Συμφωνία των Πρεσπών -…, thetoc.gr, διαθέσιμο εδώ
- Οι Πρέσπες διχάζουν ακόμη Αθήνα και Σκόπια, Το Βήμα Online, διαθέσιμο εδώ
