Της Μαρίας Χονδρονάσιου,
Η Condoleezza Rice διετέλεσε Σύμβουλος της Εθνικής Ασφάλειας των Η.Π.Α. από το 2001 έως το 2005 και Υπουργός Εξωτερικών από το 2005 έως το 2009 στην κυβέρνηση του George Bush Jr. Πρόκειται για την πρώτη Αφροαμερικανή γυναίκα Υπουργό Εξωτερικών αλλά και την πρώτη γυναίκα που υπηρέτησε ως Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας. Εξαιρετικά μορφωμένη και καταρτισμένη σε επίπεδο Αμερικανικής διπλωματίας και πολιτικών επιστημών, πριν την θητεία της στον Λευκό Οίκο αλλά και μέχρι σήμερα διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Stanford και μάλιστα διευθύνει το ίδρυμα Hoover (επιστημονικό επιτελείο στο προαναφερθέν πανεπιστήμιο που προωθεί τις αρχές της ατομικής, οικονομικής και πολιτικής ελευθερίας).
Η επιρροή της στην Αμερικανική διπλωματία είναι εξέχουσας σημασίας. Η Rice πίστευε στην εξάπλωση των δημοκρατικών κυβερνήσεων και ήταν υπέρμαχος της ιδέας της «Μετασχηματιστικής Διπλωματίας». Πρώτη εισήγαγε το νέο αυτό όρο στο πεδίο χάραξης διπλωματίας και εξωτερικής πολιτικής και τον περιέγραψε ως την συνεργασία με πολλούς εταίρους στον κόσμο με στόχο την δημιουργία και την διατήρηση δημοκρατικών και καλώς κυβερνωμένων κρατών, τα οποία θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες των πολιτών και θα συμπεριφέρονται με υπευθυνότητα απέναντι στο διεθνές σύστημα. Πιο συγκεκριμένα αποσκοπούσε στην αποστολή Αμερικανών διπλωματών σε περιοχές με έντονες κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές, ώστε να αντιμετωπίσουν ζητήματα, όπως η διακίνηση ναρκωτικών και η σωματεμπορία και να δώσουν νέα έμφαση στην έννοια της (ανθρωπιστικής) βοήθειας μέσα από την δημιουργία της θέσης του Υπεύθυνου για την Εξωτερική Αρωγή (Director of Foreign Assistance).
Όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις της Rice, ήταν αρκετά επιτυχείς στην Μέση Ανατολή, συμπεριλαμβανομένης της παύσης των εχθροπραξιών μεταξύ Ισραήλ και δυνάμεις της Hezbollah στον Λίβανο αλλά και της αποχώρησης του Ισραήλ από τη Λωρίδα της Γάζας το 2005-2006. Μάλιστα, η Rice ήταν αυτή που οργάνωσε την Συνδιάσκεψη της Αννάπολις (πρωτεύουσα της πολιτείας του Maryland) στις 27 Νοεμβρίου 2007 με στόχο την σύσταση δύο κρατών για την επίλυση του Παλαιστινιακού ζητήματος. Αντίστοιχα στο ζήτημα του Ιράν εργάστηκε πάνω σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και υποστήριξε μία απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, η οποία προέβλεπε κυρώσεις σε περίπτωση που το Ιράν δεν περιόριζε το πυρηνικό του πρόγραμμα, σχετικά με τον εμπλουτισμό ουρανίου.
Παραμένοντας στο ζήτημα των πυρηνικών, η Βόρεια Κορέα δεν έφευγε ποτέ από το προσκήνιο. Αποτελούσε βασική ανησυχία της Υπουργού Εξωτερικών, μιας και πρόκειται για μία βαθιά απολυταρχική χώρα με προσωποπαγή πολιτική. Δεν ήταν μόνο το πυρηνικό πρόγραμμα της παρούσας χώρας που έσπερνε τον πανικό στη Rice αλλά και οι επακόλουθες δοκιμές πυρηνικών όπλων. Ακριβώς εξαιτίας της ιδεολογικής βάσης των δύο αυτών χωρών, η Rice ήταν εντελώς αντίθετη με τη δημιουργία διμερών σχέσεων και διαπραγματεύσεων. Παρ’ όλα αυτά υποστήριξε θερμά την συμμετοχή της Βόρειας Κορέας στο Six-Party Talks (στόχευε στην ειρηνική επίλυση ζητημάτων ασφαλείας, ως απόρροια του πυρηνικού προγράμματος της Βόρειας Κορέας και έλαβε χώρα στο Πεκίνο), όπου συμμετείχαν οι Η.Π.Α., Ιαπωνία, Ρωσία, Κίνα και Νότια Κορέα. Παραμένοντας στην ήπειρο της Ασίας, μία επίσης μεγάλη νίκη της Rice ήταν η υπογραφή της Συμφωνίας 123 ανάμεσα σε Η.Π.Α. και Ινδία, η οποία αφορούσε την συνεργασία στην ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας και θα επέτρεπε το εμπόριο πυρηνικής ενέργειας μεταξύ των δύο χωρών.
Συνοψίζοντας, η Condoleezza Rice ήταν αυτή που εισήγαγε τον όρο της Μετασχηματιστικής Διπλωματίας στην εξωτερική πολιτική και έδωσε μεγάλη έμφαση στην επίλυση ζητημάτων στην Μέση Ανατολή, καθώς πίστευε πως μόνο με την εγκαθίδρυση δημοκρατιών θα μπορούσε να επιτευχθεί ειρήνη και παύση των εχθροπραξιών. Πίστευε πως για να παραμείνει ασφαλής η Αμερική, ειδικά μετά την τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου έπρεπε να δημοκρατικοποιήσει την Μέση Ανατολή, καθώς όπως έχει λεχθεί: οι δημοκρατίες δεν πολεμούν μεταξύ τους, άσχετα αν η ιστορία το έχει περίτρανα διαψεύσει. Με μία φράση επιστράτευσε μία ιδεαλιστική εξωτερική πολιτική για να πετύχει ρεαλιστικούς στόχους.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Biographies of the Secretaries of State: Condoleezza Rice (1954-), United States of America, Department of State, διαθέσιμο εδώ
- Condoleezza Rice, Britannica, διαθέσιμο εδώ
- Transformational diplomacy, Institute of Cultural Diplomacy, διαθέσιμο εδώ
