Της Σοφίας Ζαφειροπούλου,
Χιλιάδες Κουβανοί διαμαρτύρονται κατά της κυβέρνησης τις τελευταίες ημέρες, στις μεγαλύτερες διαδηλώσεις που έχουν συμβεί στη μετα-κουμμουνιστική εποχή του νησιού, με κύριο αίτημά τους την εξασφάλιση της ελευθερίας. Οι διαδηλώσεις ξεκίνησαν από την πόλη του San Antonio de los Baños και σε σύντομο χρονικό διάστημα εξαπλώθηκαν σε όλη την Κούβα. Κύριο ρόλο στην εξάπλωση της «επαναστατικής» λαίλαπας διαδραμάτισαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου πολλοί έκαναν ζωντανή μετάδοση την ώρα που λεηλατούσαν κρατικά καταστήματα που πωλούν προϊόντα σε ξένα νομίσματα, φωνάζοντας συνθήματα κατά του καθεστώτος. Η χώρα βρίσκεται παγιδευμένη σε έναν ατέρμονο βρόχο εξαιτίας της δεινής της οικονομικής κατάστασης, της πανδημίας και των αμερικανικών κυρώσεων που της επιβλήθηκαν. Κατά συνέπεια, οι πολίτες της τη δεδομένη στιγμή στερούνται βασικών αγαθών.
Από τη μεριά της, η κυβέρνηση παρέθεσε μία δική της εκδοχή για την αναταραχή που επικρατεί στη χώρα, προσδίδοντας σε αυτήν έντονη αντιαμερικανική χροιά. Ο Πρόεδρος της χώρας, Miguel Díaz-Canel, απέδωσε τον επικρατούντα αναβρασμό στο σχέδιο των μυστικών υπηρεσιών των Ηνωμένων Πολιτειών και κάλεσε τον κουβανικό λαό να υπερασπιστεί την «επανάσταση», κάνοντας μία σαφέστατη αναφορά στο 1959, το έτος δηλαδή που ξεκίνησε η κουμμουνιστική περίοδος για την Κούβα. Ακόμη, δεν δίστασε να κάνει λόγο για πληρωμένους διαδηλωτές, που έχουν ως σκοπό να οδηγήσουν σε εκτενή, εσωτερική αποσταθεροποίηση. Στον αντίποδα, οι Η.Π.Α. προχώρησαν σε έκκληση προς την κουβανική κυβέρνηση, προκειμένου να τερματιστεί η βία, ξεκαθαρίζοντας συγχρόνως πως βρίσκονται στο πλευρό του πάσχοντος κουβανικού λαού. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του Προέδρου των Η.Π.Α., Joe Biden, επί του ζητήματος: «Ο κουβανικός λαός διεκδικεί γενναία θεμελιώδη και οικουμενικά δικαιώματα».
Πανδημία του κορωνοϊού
Είναι γεγονός πως η κουβανική κυβέρνηση, όπως και κάθε κράτος της υφηλίου, έχει πληγεί από την πανδημία του κορωνοϊού και οι εντάσεις που προκλήθηκαν συνιστούν το απότοκο της υγειονομικής κρίσης. Αν και η χώρα φαινόταν να έχει υπό έλεγχο την πανδημία του Covid-19 καθ΄ όλη τη διάρκεια του 2020 αλλά και στις αρχές του 2021, τις τελευταίες εβδομάδες τα κρούσματα εκτοξεύθηκαν. Συγκεκριμένα, την Κυριακή 11 Ιουλίου ανακοινώθηκαν επίσημα 6.750 κρούσματα και 31 θάνατοι. Η αντιπολίτευση υποστηρίζει ότι οι πραγματικοί αριθμοί των κρουσμάτων και των θανάτων είναι πολύ υψηλότεροι από αυτούς που δημοσιεύονται. Ανεξάρτητα από το εάν ο αριθμός των κρουσμάτων, που δημοσιεύει η κυβέρνηση, είναι έγκυρος ή όχι, η Κούβα σπάει καθημερινά κάθε αρνητικό ρεκόρ λοιμώξεων και θανάτων από τον ιό. Σαν ένα ντόμινο, λοιπόν, το σύστημα υγείας της χώρας βρίσκεται υπό κατάρρευση, με πολλούς πλέον πολίτες να υποστηρίζουν ότι οι νοσούντες πεθαίνουν στα σπίτια τους, ελέω της έλλειψης κατάλληλης ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
Οικονομία
Άλλη μία συνιστώσα της αναταραχής, που επικρατεί στην Κούβα, είναι η δεινή της οικονομική κατάσταση. Η οικονομία βρίσκεται σε ελεύθερη πτώση, εξαιτίας των παρελκόμενων της πανδημίας του Covid-19. Ο τουρισμός, που αποτελεί ένα από τους βασικούς πυλώνες της εγχώριας οικονομίας, έχει καταβαραθρωθεί, λόγω των περιορισμών στις μετακινήσεις που επιβλήθηκαν συλλήβδην. Επίσης, ούτε η συγκομιδή ζάχαρης, που αποτελεί το κύριο εξαγωγικό προϊόν της χώρας, σημείωσε ικανοποιητική πορεία και αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην έλλειψη καυσίμων. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, τα κυβερνητικά αποθέματα σε ξένα νομίσματα έχουν εξαντληθεί και ο πληθωρισμός καλπάζει. Πλέον, η έλλειψη τροφίμων και φαρμάκων και οι συχνές διακοπές ρεύματος λογίζονται ως «καθημερινότητα» για τους Κουβανούς.
Αναμφίβολα, η πρόσβαση των Κουβανών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έδωσε μία νέα δυναμική στο ήδη υπάρχον κίνημα. Χάρη στην παρουσία τους, η νέα γενιά μπορεί απερίσπαστη να εκφράσει τη δυσαρέσκειά της για τις κρατικές αυθαιρεσίες και να παρακινήσει σύσσωμη την κοινωνία, η οποία χρειάζεται «ενέσεις» αντιδραστικότητας, για να συμμετάσχει στις μαζικές διαμαρτυρίες. Επιφανείς πολιτικοί και διανοούμενοι τάσσονται υπέρ της εξέγερσης του κουβανικού πληθυσμού και προσδοκούν στην επικράτηση της λαϊκής βουλήσεως, που θα κατορθώσει να δημιουργήσει μία νέα πραγματικότητα, μακριά από αυταρχικές βλέψεις και πεποιθήσεις.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Cuba protests: Thousands rally against government as economy struggles, BBC, διαθέσιμο εδώ
- Faced with rare protests, Cuba curbs social media access, watchdog says, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Cubans take to streets in rare protests over lack of freedoms and worsening economy, CNN, διαθέσιμο εδώ
