Του Χρήστου Παπαδόπουλου,
Λίγες ημέρες μόνο μας χωρίζουν πια από την έναρξη της 32ης Ολυμπιάδας της σύγχρονης ιστορίας. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Τόκυο, οι οποίοι ήταν αρχικά προγραμματισμένοι για το καλοκαίρι του 2020, αναβλήθηκαν και θα διεξαχθούν κανονικά φέτος. Αλλά το τίμημα της πανδημίας θα είναι μεγάλο. Η ιαπωνική κυβέρνηση, μαζί με την επιτροπή «Τόκυο 2020» ανακοίνωσαν μόλις δύο εβδομάδες πριν την έναρξη των αγώνων ότι φέτος δεν θα υπάρξουν καθόλου θεατές και έτσι οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις (πολλές εκ των οποίων είναι ολοκαίνουριες), θα μείνουν άδειες από κοινό. Μάλιστα, τον προηγούμενο μήνα είχε ανακοινωθεί ότι οι χώροι διεξαγωγής των αγώνων θα φιλοξενούσαν μόνο ντόπιους θεατές με μέγιστη χωρητικότητα το 50% των κανονικών θέσεων του χώρου. Όμως, η έξαρση της μετάλλαξης Δέλτα στο Τόκυο ανάγκασε την κυβέρνηση της χώρας να θέσει σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης την πόλη μέχρι τις 22 Αυγούστου (σημειώνεται ότι τότε θα έχουν λήξει οι Ολυμπιακοί αλλά δεν θα έχουν ξεκινήσει ακόμα οι Παραολυμπιακοί).
Η Seiko Hashimoto, Πρόεδρος της Επιτροπής «Τόκυο 2020» και πρώην αθλήτρια με συμμετοχή σε επτά Ολυμπιάδες, δήλωσε ότι: «(οι αθλητές) θέλουν πολύς κόσμος να δει τις φανταστικές τους επιδόσεις. Γνωρίζω πως νιώθουν, αλλά πολλοί Ιάπωνες ανησυχούσαν για την κατάσταση με τον Covid-19. Οπότε, αν οι περισσότεροι εναντιώνονται στην ιδέα (του να υπάρχουν θεατές), τότε μάλλον οφείλουμε να διεξάγουμε τους αγώνες κλειστούς για το κοινό∙ και οι αθλητές έχουν την ίδια άποψη». Επιπλέον, η Hashimoto διαβεβαίωσε τους αθλητές ότι η Ιαπωνία θα κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της, προκειμένου να μεταδοθεί η Ολυμπιάδα αυτή τηλεοπτικά σε όλο τον κόσμο άρτια και με πλήρη κάλυψη, προκειμένου να μπορέσουν να μοιραστούν με αυτόν τον τρόπο τα κατορθώματά τους. Πολλοί αθλητές παραδέχθηκαν ότι έχουν ήδη συνηθίσει, δυστυχώς, αυτήν τη νέα πραγματικότητα με άδεια στάδια και ότι ο αθλητισμός είναι εν τέλει το να προσπαθείς για την καλύτερη δυνατή επίδοση, όχι το να παραδίδεις ένα σόου.
Οι φετινοί Ολυμπιακοί, όμως, δεν έχουν να κάνουν μόνο με τον κορωνοϊό. Πέντε νέα αθλήματα έχουν προστεθεί στην φετινή Ολυμπιάδα. Αυτά είναι το Surfing, το Καράτε, το Baseball, η Αναρρίχηση και το Skateboarding. Ειδικά το τελευταίο, αλλά και πολλά ακόμη που ήδη υπάρχουν από προηγούμενες Ολυμπιάδες (όπως το BMX επί παραδείγματι) εγείρουν το ερώτημα, εάν οι αγώνες απομακρύνονται από τη γνήσια εκδοχή τους. Αυτή που επικρατούσε στην αρχαία εποχή, και που οι Pierre de Coubertin και Δημήτριος Βικέλας προσπάθησαν να αναβιώσουν. Άλλωστε, μόνο και μόνο το όνομά τους στα αγγλικά απέχει από την αυθεντική ελληνική ονομασία. Η λέξη “Game” είναι λίγο παραπλανητική, αφού φέρει και την έννοια του παιχνιδιού. Ωστόσο, οι Ολυμπιακοί Αγώνες δεν έχουν ως στόχο μόνο την τέρψη και την διασκέδαση σαν ένα απλό παιχνίδι, αλλά κυρίως την επιδίωξη της καλύτερης δυνατής προσπάθειας. Αυτής που θα κάνει τον αθλητή να μοιάζει ημίθεος, ξεπερνώντας αυτό που οι περισσότεροι θεωρούν «φυσικά όρια του ανθρώπινου σώματος».
Επανερχόμενοι στην φετινή Ολυμπιάδα, ενυπάρχουν περισσότεροι λόγοι που την καθιστούν λίγο πιο ξεχωριστή. Πολλές διαδηλώσεις έχουν πραγματοποιηθεί στην Ιαπωνία ήδη από το 2018 ενάντια στους Ολυμπιακούς, ενώ το συγκεκριμένο κίνημα έχουν υποστηρίξει κάτοικοι από το Παρίσι και το Λος Άντζελες, πόλεις στις οποίες θα διεξαχθούν οι δύο επόμενες θερινές διοργανώσεις, το 2024 και 2028 αντίστοιχα. Οι διαδηλωτές υποστηρίζουν ότι οι Αγώνες πτωχαίνουν τους πτωχούς και πλουτίζουν τους πλουσίους, επαναφέροντας στο προσκήνιο το μείζον ζήτημα της ακριβής προετοιμασίας των Ολυμπιακών Αγώνων για την οικοδέσποινα χώρα. Στο παρελθόν, πόλεις όπως η Ατλάντα στην Georgia των Ηνωμένων Πολιτειών, έχουν βρεθεί στα όρια της χρεοκοπίας από την διοργάνωση των αγώνων, διαπιστώνοντας πως, καθώς τα χρόνια περνούν, οι αγώνες αντί για φθηνότεροι, γίνονται ακριβότεροι.
Βέβαια, δεν είναι όλα τα νέα σχετικά με την φετινή Ολυμπιάδα δυσάρεστα. Φέτος θα διεξαχθούν οι πιο eco-friendly αγώνες των τελευταίων δεκαετιών. Αυτό έχει επιτευχθεί με διάφορες μεθόδους, όπως η αποκλειστική χρήση ηλεκτρικών αυτοκινήτων που προσέφερε η Toyota, αλλά και με πιο συμβολικούς τρόπους, όπως η δημιουργία των μεταλλίων από ανακυκλωμένα κινητά τηλέφωνα που δώρισαν χιλιάδες Ιάπωνες. Επιπλέον, οι φετινοί αγώνες θα έχουν και έναν φεμινιστικό χαρακτήρα, αφού η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή επέτρεψε για πρώτη φορά σε αθλήτριες που θηλάζουν τα παιδιά τους να τα πάρουν μαζί τους, προκειμένου να μην στερηθούν της πολύτιμης διαδικασίας του θηλασμού.
Αναμφίβολα, οι φετινοί Ολυμπιακοί Αγώνες πρόκειται να πρωτοπορήσουν εξαιτίας της διεξαγωγής τους χωρίς θεατές. Το δυσάρεστο αυτό γεγονός, όμως, έρχεται να αντισταθμιστεί τόσο από τις ριζικές αλλαγές του Τόκυο όσο και από τις έντονες ανησυχίες της κοινής γνώμης για το δαπανηρό υπερθέαμα που εντείνει τις κοινωνικές ανισότητες, προσδοκώντας στο εγγύς μέλλον μία Ολυμπιάδα λιγότερο φαντασμαγορική, μα άκρως πιο ποιοτική.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Explainer: The Tokyo Olympics by numbers, World Economic Forum, διαθέσιμο εδώ
- Japan bans fans at Tokyo-area Olympics venues due to virus, AP News, διαθέσιμο εδώ
- Nursing Olympians no longer have to choose between the Tokyo Games and their babies, The Washington Post, διαθέσιμο εδώ
- Reversing course, Japan will ban all spectators from Olympic venues in and around Tokyo, The Washington Post, διαθέσιμο εδώ
