Της Μαρίας Κόλλια,
Ως βασικός στόχος φαίνεται να έχει τεθεί, από πλευράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), η θέσπισή της ως η πρώτη «ουδέτερη κλιματικά ήπειρος» μέχρι το 2050. Για την επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου, έχει γίνει σχετικός προγραμματισμός για επένδυση χιλιάδων εκατομμυρίων ευρώ σε ετήσια βάση από ευρωπαϊκές τράπεζες και αγορές, καθώς είναι πασιφανές ότι το διακύβευμα κρίνεται ως αρκετά τολμηρό.
Το ευρωπαϊκό δίκαιο όσον αφορά στο κλίμα δουλεύει και αυτό προς αυτή την συγκεκριμένη κατεύθυνση, θεσπίζοντας την ανάλογη πολιτική σχετικά με τα ταξίδια και την δυνατότητα πρόβλεψης τόσο στις δημόσιες αρχές, όσο και στον ιδιωτικό τομέα, όπως στις επιχειρήσεις και στους πολίτες. Ταυτόχρονα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάνει σοβαρή προσπάθεια ώστε να ενσωματώσει το κοινό στο εν λόγω εγχείρημα του Ευρωπαϊκού Συμφώνου για το Κλίμα. Συγκεκριμένα, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ursula von der Leyen διακήρυξε: «Το κλιματικό δίκαιο είναι η νομική μετάβαση της πολιτικής μας δέσμευσης και συμβάλλει στην έμπρακτη ενσωμάτωση μας στο μονοπάτι προς ένα πιο βιώσιμο μέλλον. Είναι η καρδιά του Ευρωπαϊκού Πράσινου Συμφώνου. Προσφέρει ένα είδος προβλεψιμότητας και διαφάνειας για την ευρωπαϊκή βιομηχανία και τους επενδυτές. Δίνει σαφή καθοδήγηση για μια στρατηγική πράσινης ανάπτυξης και παρέχει εγγυήσεις πως η μετάβαση θα είναι σταδιακή και δίκαιη».
Το βιώσιμο οικονομικό πλαίσιο της ΕΕ θέτει πολύ συγκεκριμένα και πολύ αναλυτικά τους βασικούς πυλώνες και τα μέτρα ώστε η οικονομία, οι εταιρείες και τα νοικοκυριά να επιτύχουν τον επιδιωκόμενο στόχο όσον αφορά στην κλιματική αλλαγή. Το όλο εγχείρημα βασίζεται σε μια πρωτοβουλία του 2018 η οποία ρυθμίζει το πεδίο, και πιο συγκεκριμένα την ταξινόμηση των κρατών-μελών, την διαβάθμιση των πραγματικά πράσινων επενδύσεων και την υποχρεωτική δημοσιοποίηση στοιχείων από πλευράς των εταιρειών. Όσο η κλίμακα της επιδιωκόμενης επένδυσης υπερβαίνει την χωρητικότητα του δημοσίου τομέα, o βασικός στόχος είναι να μπορέσουν να διοχετευθούν οι ιδιωτικές οικονομικές ροές σε σχετικές οικονομικές δραστηριότητες.
Η διαδικασία, έπειτα, θα ακολουθηθεί ως εξής: αρχικώς, τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα ελεγχθούν διεξοδικά, έως τον Ιούνιο του 2023, ώστε να διαπιστωθεί ο τρόπος με τον οποίο οι αγορές τους συνδράμουν στην εξάλειψη των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050, προσμετρώντας, δηλαδή, τους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων, τα συνταξιοδοτικά ταμεία, τις τράπεζες και τις ασφαλιστικές εταιρείες. Εν συνεχεία, οι αρχές της ΕΕ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα διασφαλίσουν τον ακριβή τρόπο κατά τον οποίο η μετάβαση αυτή θα πραγματοποιηθεί με μικρά βήματα και θα θέσουν ενδιάμεσους στόχους για τον οικονομικό τομέα. Με άλλα λόγια, θα διεξαχθούν αλλαγές στους τραπεζικούς κανόνες έτσι ώστε οι περιβαλλοντικοί, κυβερνητικοί και κοινωνικοί παράγοντες να διαμορφωθούν με σκοπό την αποτελεσματική διαχείριση ενδεχόμενων νέων κινδύνων.
Το εκτελεστικό τμήμα της ΕΕ, από την άλλη πλευρά, δημοσίευσε προτάσεις για την θέσπιση κάποιων προτύπων προαιρετικής φύσεως για την δημιουργία «πράσινων» ομολόγων, που θα συμβάλλουν επαρκώς στη χρηματοδότηση βιώσιμων επενδύσεων. Έπειτα, κανόνες ταξινόμησης, όσον αφορά στο πεδίο της γεωργίας, της βιομηχανίας και της πυρηνικής ενέργειας, θα ανακοινωθούν από την Κομισιόν αργότερα την τρέχουσα χρονιά, ταυτόχρονα με την νέα νομοθεσία που θα υποστηρίζει τις ενεργειακές πηγές ώστε να μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Η συγκεκριμένη στόχευση κρίνεται επιθυμητή, σε κάθε περίπτωση, και άκρως επιτακτική. Ο πλανήτης είναι το «φυσικό» σπίτι μας και αν οι ρυθμοί παραγωγής και κατανάλωσης συνεχίσουν να κινούνται με τόσο ραγδαίους ρυθμούς, δεν θα μπορέσει να σωθεί κανείς και τίποτε. Για αυτό, η ΕΕ πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη της το περιβαλλοντικό πρόβλημα και να ρυθμίσει, όπως και ήδη κάνει, σχετικές νομοθεσίες για την προστασία του. Αν ο επιδιωκόμενος στόχος επιτευχθεί μέχρι το 2050, θα είναι ένα σημαντικό βήμα προς την βιώσιμη ανάπτυξη και η ΕΕ θα αποτελέσει λαμπρό παράδειγμα για όλο τον κόσμο, αφού το πρόβλημα θεωρείται -ορθώς- οικουμενικό.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- EU turns to finance to achieve ‘climate neutral continent’, EURACTIV.com, διαθέσιμο εδώ
- Making the EU climate-neutral by 2050, europa.eu, διαθέσιμο εδώ
- EU harnesses finance to make continent ‘climate neutral’ by 2050, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
