Της Ευαγγελίας Ανδρεδάκη,
Ακτίνες έχει, ρόδες δεν έχει κι όμως όλο τον κόσμο τρέχει. Πηγή ζωής για τη γη και την ανθρωπότητα, η σημασία του κίτρινου αστέρα ήταν γνωστή από τα προϊστορικά χρόνια, με αποτέλεσμα να λατρεύεται ως θεότητα. Σύμφωνα με την αρχαία ελληνική μυθολογία, ο Ήλιος ήταν γιος του Τιτάνα Υπερίωνα. Το προσωνύμιό του ήταν Φοίβος (φωτοβόλος), ίδιο με του θεού Απόλλωνα. Παρουσιάζεται ως ένας όμορφος νέος άνδρας με λαμπερό στέμμα ή φωτοστέφανο που οδηγεί το τέθριππο του στον ουρανό καθημερινά, και μέσω του ωκεανού επιστρέφει το βράδυ στην ανατολή.
Ο Ήλιος είναι το πιο λαμπρό ουράνιο σώμα. Η φωτεινότητά του είναι τόσο έντονη, που δεν επιτρέπει, λόγω της έντονης διάχυσης του φωτός, την εμφάνιση ουράνιων σωμάτων, με εξαίρεση τη Σελήνη και ελάχιστες φορές την Αφροδίτη. Η σημασία του στη διατήρηση της ζωής στη Γη είναι σημαντικότατη, καθώς προσφέρει τεράστια ποσά ενέργειας. Παράλληλα, μέσω της φωτοσύνθεσης προσφέρει ενέργεια για την ανάπτυξη των φυτών και κατ’ επέκταση των ζωντανών οργανισμών, διατηρώντας την επιφανειακή θερμοκρασία της Γης κατάλληλη για ζωή.
Παρόλα αυτά, ακόμα και ο ήλιος έχει τη «σκοτεινή» του πλευρά. Καθώς επικρατεί σύγχυση σε μεγάλο ποσοστό ανθρώπων σχετικά με το βαθμό έκθεσής τους στην ηλιακή ακτινοβολία, δεδομένων των ευεργετικών ιδιοτήτων του ήλιου, η απάντηση και σε αυτό το δίλημμα είναι μέτρον άριστον. Το ποσοστό της ηλιακής ακτινοβολίας που τελικά φθάνει έως τη γη μπορεί να είναι μικρό συγκριτικά με την παραγόμενη ποσότητα, δεν παύει όμως να είναι επικίνδυνο. Η ποσότητα και η ένταση της ηλιακής ακτινοβολίας είναι άμεσα συνυφασμένη με την ώρα της ημέρας, το γεωγραφικό μήκος και πλάτος στο οποίο κάθε φορά βρισκόμαστε.
Το φως που φθάνει στην γήινη επιφάνεια αποτελείται κατά 90% από ακτίνες UVA και κατά 10% από ακτίνες UVB, ενώ ο τρίτος τύπος, η UVC, δεν μας επηρεάζει, καθώς απορροφάται από τη στοιβάδα του όζοντος. Η UVA ακτινοβολία καταστρέφει έμμεσα το DNA, μέσω του σχηματισμού ελευθέρων ριζών και οξειδωτικής βλάβης, ενώ η UVB ακτινοβολία προκαλεί άμεση βλάβη στο DNA, με μεταλλάξεις που προδιαθέτουν σε καρκίνους του δέρματος. Ακόμη και η απλή έκθεση όμως, στον ήλιο χωρίς την χρήση προστασίας είναι ικανή να προκαλέσει πρόωρη γήρανση, ρυτίδες, πανάδες και δυσχρωμίες.
Καθώς λοιπόν, διεισδύουμε στην καρδιά του καλοκαιριού και η θερμοκρασία χτυπάει κόκκινο, η ανάγκη να προστατευτούμε από την ηλιακή ακτινοβολία γίνεται επιτακτική. Σύμμαχος μας στην προσπάθεια αυτή δεν είναι άλλος από το αντηλιακό. Η λεπτόρρευστη αυτή λευκή κρέμα αποτελεί την ασπίδα άμυνας μας ενάντια στις διαβρωτικές ακτίνες του ήλιου, προσφέροντας μας προστασία με μερικές απλές κινήσεις. Το αντηλιακό απορροφά ή αντανακλά μέρος της υπεριώδους ακτινοβολίας (UV) του Ήλιου και έτσι βοηθά στην προστασία από το ηλιακό έγκαυμα. Η χρήση του μπορεί επίσης, να επιβραδύνει ή να αποτρέψει την ανάπτυξη ρυτίδων, σκοτεινών κηλίδων και χαλάρωσης του δέρματος.
Είναι όμως η χρήση του αντηλιακού τελικά απλή υπόθεση; Είναι μια κρέμα ικανή να μας προστατέψει από τις αρνητικές επιδράσεις του ήλιου; Και ναι και όχι! Η ευεργετική επίδραση του αντηλιακού είναι πλέον αποδεδειγμένη, όμως για μια πλήρη προστασία οφείλουμε να το χρησιμοποιούμε αποτελεσματικά, ακολουθώντας μερικές βασικές αλλά καθοριστικές για την υγεία μας συμβουλές:
1) Ποτέ μην χρησιμοποιείς στο πρόσωπο το αντηλιακό σώματος. Απόβαλε την σκέψη που θέλει το αντηλιακό προσώπου να ταυτίζεται με εκείνο του σώματος, καθώς πρόκειται για μύθο. Για πρώτη ίσως φορά, η βιομηχανία της ομορφιάς δεν προωθεί τον καταναλωτισμό, αλλά εμπεριστατωμένα υποστηρίζει πως το δέρμα του προσώπου δεν έχει καμία σχέση με το δέρμα του υπόλοιπου σώματος, καθώς είναι πολύ πιο λεπτό και πιο ευαίσθητο. Ως εκ τούτου, χρειάζεται πιο εξειδικευμένη προστασία, με ειδικά διαμορφωμένα για το σημείο αντηλιακά.
2) Ακριβότερο δεν σημαίνει απαραίτητα και καλύτερο. Σταμάτα να αγοράζεις το ακριβότερο αντηλιακό, λαμβάνοντας υπόψη μόνο το brand. Προτίμησε φαρμακευτικά προϊόντα και μην διστάσεις να συμβουλευτείς τον φαρμακοποιό σου. Το αν ένα αντηλιακό είναι καλό κρίνεται κυρίως από τα συστατικά του, τη σύνθεσή του και τις ανάγκες του δέρματός σου. Όχι από την τιμή. Προτίμησε συνεπώς, αντηλιακά με φιλικές προς το περιβάλλον συσκευασίες, αλλά και εταιρίες που σέβονται το οικοσύστημα και ακολουθούν τους κανόνες δεοντολογίας.
3) Στην αρχή κάθε καλοκαιριού πρέπει να προμηθεύεσαι νέο αντηλιακό, διότι με το πέρασμα του καιρού αλλοιώνεται η σύνθεσή του, με αποτέλεσμα τόσο τη χαμηλότερη προστασία όσο και το ενδεχόμενο να δημιουργηθεί ερεθισμός. Τα αντηλιακά έχουν ημερομηνία λήξης, η οποία κυμαίνεται από έξι μήνες έως και ένα έτος. Μετά το πέρας τους, η δράση τους περιορίζεται. Ακόμα και αν είναι γεμάτα λοιπόν, δεν είναι σε θέση να σε προστατεύσουν.
4) Μην αφήνεις το αντηλιακό σου εκτεθειμένο σε ακραίες θερμοκρασίες, ούτε υψηλές ούτε χαμηλές. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως τα αντηλιακά διατηρούν τη σύνθεσή τους και την αποτελεσματικότητά τους μόνο όταν φυλάσσονται σε συγκεκριμένες θερμοκρασίες. Σε μεγαλύτερες από αυτές αλλοιώνεται η χημική τους σύνθεση. Προτίμησε έτσι, ένα σκιερό μέρος για να αφήσεις την τσάντα σου όταν βρίσκεσαι στην παραλία.
5) Εάν βάζεις μόνο μία φορά αντηλιακό και νομίζεις ότι είσαι καλυμμένος για όλη την ημέρα, ήρθε η ώρα να αναθεωρήσεις. Τα περισσότερα αντηλιακά έχουν δράση για περίπου δύο ώρες, εκτός και αν κολυμπήσεις ή αν ιδρώσεις, οπότε πρέπει να ξαναβάλεις πιο σύντομα. Η ποσότητα που θα πρέπει να βάζεις κάθε φορά σε όλο το σώμα πρέπει να αντιστοιχεί με ένα σφηνοπότηρο, για κάθε ώρα στον ήλιο.
Μέσα από μερικά απλά βήματα λοιπόν, είμαστε έτοιμοι να απολαύσουμε με υπευθυνότητα το καλοκαίρι μας, ελπίζοντας πως ο ουρανός θα γίνει πιο γαλανός, φέρνοντας μαζί του το τέλος της πανδημίας, που μας κρατάει μακριά από ηλιόλουστες ακτές και παραλίες.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ήλιος (μυθολογία), Βικιπαίδεια, διαθέσιμο εδώ
- Αντηλιακό, Βικιπαίδεια, διαθέσιμο εδώ
- Ήλιος, Βικιπαίδεια, διαθέσιμο εδώ
- Ηλιακή ακτινοβολία: Οι επιπτώσεις στην υγεία, On Med, διαθέσιμο εδώ
