Της Γλυκερίας Σταύρου,
Στο μέσο κάθε προεδρικής θητείας, παρατηρούμε το επόμενο μεγάλο πολιτικό γεγονός, μετά από τις προεδρικές εκλογές, και αυτό δεν είναι άλλο από τις ενδιάμεσες εκλογές, που αφορούν την εκλογή του Κογκρέσου. Πρόκειται να μάθουμε ποια σώματα εκλέγουμε στις εκλογές αυτές, ποια είναι η δομή τους, αλλά και να αναλύσουμε τις ενδιάμεσες εκλογές που έρχονται στις 8 Νοέμβρη του 2022.
Αρχικά, το πρώτο μας βήμα είναι να κατανοήσουμε τα εκλεκτορικά στοιχεία της διαδικασίας. Το Κογκρέσο αποτελείται από δύο σώματα: τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τη Γερουσία. Το πρώτο σώμα αριθμεί 435 περιοχές του κογκρέσου ενώ το πλήθος αντιπροσώπων κάθε πολιτείας είναι ανάλογο του πληθυσμού της, κάτι το οποίο δεν συμβαίνει στη Γερουσία καθώς εκεί κάθε πολιτεία έχει δύο Γερουσιαστές, ανεξαρτήτως του πληθυσμού. Η Βουλή των Αντιπροσώπων τελεί διετή θητεία, άρα στις Προεδρικές και Ενδιάμεσες εκλογές ολόκληρη η Βουλή εκλέγεται ξανά ως όλο, ενώ η Γερουσία έχει εξαετή θητεία.
Η εκλογή της Γερουσίας, είναι πιο περίπλοκη. Γνωρίζουμε από τα παραπάνω, ότι κάθε πολιτεία έχει δύο γερουσιαστές, άρα στο σύνολο είναι εκατό που διανύουν εξαετή θητεία. Οι εκλογές ωστόσο, συμβαίνουν κάθε δύο χρόνια. Αυτό γίνεται με τον διαχωρισμό της Γερουσίας σε τάξεις (classes): 1, 2 και 3. Οι τάξεις 1 και 2 αποτελούνται από 33 μέλη η κάθε μία, ενώ η 3η τάξη από 34. Άρα, κάθε διετία, μία τάξη «βγάζει» τις θέσεις της προς εκλογή, στις επόμενες ενδιάμεσες εκλογές, προς εκλογή θα είναι οι θέσεις της 3ης τάξης.
Δεύτερο βήμα είναι η κατανόηση της δομής των σωμάτων. Στην ηγεσία της Βουλής των Αντιπροσώπων βρίσκεται ο/η «Ομιλητής της Βουλής/Speaker of the House», η θέση αυτή εκλέγεται από τα μέλη της Βουλής, και έχει ιδιαίτερα σημαντικές αρμοδιότητες καθώς το άτομο που θα εκλεχθεί μπορεί να προεδρεύει των επιτροπών αλλά και να διορίσει προέδρους σε αυτές ή σε άλλες θέσεις. Έπειτα, το κόμμα με τα περισσότερα μέλη εκλέγει τον «Ηγέτη της Πλειοψηφίας» και αντίστοιχα αυτό με τα λιγότερα τον «Ηγέτη της Μειοψηφίας». Το πρώτο πρόσωπο προγραμματίζει νομοθετικές διεργασίες, ενώ το δεύτερο αποτελεί αντιπροσωπευτική φωνή της μειοψηφίας. Οι θέσεις αυτές είναι εξαιρετικά σημαντικές για τις σχέσεις ισορροπίας της ισχύος μέσα στη Βουλή καθώς καθορίζουν την επιρροή των κομμάτων. Η Nancy Pelosi κατέχει την προεδρική θέση της Βουλής αυτή τη στιγμή με το κόμμα των Δημοκρατικών, το οποίο και κατέχει την πλειοψηφία της Βουλής.
Στη Γερουσία την ηγεσία αναλαμβάνει ο «Πρόεδρος της Γερουσίας» ο οποίος είναι και ο Αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. To πρόσωπο αυτό δεν έχει δικαίωμα ψήφου στις διαδικασίες της Γερουσίας, μπορεί όμως να επιβλέπει τις διεργασίες της και να μεσολαβήσει ως «διαιτητής». Κατά τη διάρκεια των προεδρικών εκλογών, ενώπιων της Γερουσίας ανακοινώνει επίσης τα σκορ του Εκλεκτορικού Κολλεγίου, δηλαδή αυτά που θα κρίνουν την προεδρία. Στη συνέχεια, υπάρχει ο «Πρόεδρος Pro Tempore» που συμπληρώνει την απουσία του Προέδρου της Γερουσίας αλλά και έπειτα από τον Αντιπρόεδρο των Η.Π.Α., είναι το τρίτο άτομο στη σειρά διαδοχής, τα τελευταία έτη τη θέση αυτή λαμβάνει κάποιο δημοφιλές πρόσωπο από το κόμμα της πλειοψηφίας. Υπάρχουν επίσης, όπως και στη Βουλή των Αντιπροσώπων, οι θέσεις του Ηγέτη της Πλειοψηφίας και της Μειοψηφίας. Την πλειοψηφία (48 δημοκράτες Γερουσιαστές συν 2 ανεξάρτητοι και η Πρόεδρος) των θέσεων στη Γερουσία έχει το Δημοκρατικό κόμμα με πρόεδρο του τη Kamala Harris.
Τελικό βήμα, είναι η κατανόηση του τι διακυβεύεται στις προσεχείς ενδιάμεσες εκλογές. Στις εκλογές του 2022, 14 θέσεις των δημοκρατικών και 20 θέσεις των ρεπουμπλικάνων πρόκειται να ψηφιστούν στη Γερουσία. Συνήθων, η πλειοψηφία των θέσεων παραμένουν έως έχουν, όμως στην Πενσυλβάνια και το Ουισκόνσιν οι ρεπουμπλικάνοι είναι πιθανό να χάσουν καθώς στις προεδρικές εκλογές του 2020 αυτές αποτελούσαν πολιτείες που ο Πρόεδρος Biden είχε νικήσει. Το αντίστροφο δεν συμβαίνει για τους δημοκρατικούς καθώς δεν υπάρχει κάποια πολιτεία που να χρειάζεται υπεράσπιση. Όσον αφορά όμως τη Βουλή των Αντιπροσώπων, τα δεδομένα δεν φαίνεται να είναι τόσο καθαρά, το γεγονός ότι στις εκλογές του 2020 οι Δημοκρατικοί έχασαν θέσεις προβληματίζει τη μπλε πλευρά.
Η πίστη των ψηφοφόρων στη νέα κυβέρνηση Biden πρόκειται να κρίνει το αποτέλεσμα. Και όντως, από τα πρώτα δεδομένα της κυβέρνησης η αντίδραση των πολιτών προς αυτή κρίνεται θετική. Τόσο οι φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις όσο και η αντιμετώπιση του κορονοϊού φαίνεται να έχουν την πλειοψηφία προς το μέρος των δημοκρατικών, εκτός βέβαια των πιστών οπαδών του τέως προέδρου Trump. Ας νικήσει η ισχυρότερη πλευρά.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ:
- Congressional, State, and Local Elections, USA GOV, διαθέσιμο εδώ
- United States House of Representatives, Ballotpedia, διαθέσιμο εδώ
- United States Senate, Ballotpedia, διαθέσιμο εδώ
- United States Senate elections, 2022, Ballotpedia, διαθέσιμο εδώ
- United States House of Representatives elections, 2022, Ballotpedia, διαθέσιμο εδώ