Της Μαρίας Ζωγοπούλου,
Πόσες ακόμα; Πόσες γυναίκες ακόμα θα μετρήσουμε αδικοχαμένες από χέρια του ανδρικού πληθυσμού; Πόσοι άνδρες ακόμα θα φέρονται με το χειρότερο και απάνθρωπο τρόπο στις γυναικείες ψυχές; Αυτό μας αφορά όλες και όλους. Με αφορμή το δυσάρεστο συμβάν στα Γλυκά Nερά με θύμα την 20χρονη Καρολάιν, η οποία άφησε την τελευταία της πνοή δίπλα στη 10 μηνών κόρη της, έπειτα από πνιγμό που υπέστη από τον σύζυγό της, έχει εξοργίσει όλο το πανελλήνιο. Η υπόθεση συγκλόνισε σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς τέτοιες βιαιοπραγίες είναι ασύλληπτες για τον κόσμο και προξένησε το ενδιαφέρoν και άλλων χωρών λόγω της αγγλικής καταγωγής των γονέων της Κάρολαιν, με δηλώσεις του πατέρα της 20χρονης σε αγγλόφωνα κανάλια.
Ας πάρουμε τα πράγματα, όμως, από την αρχή: Τι εστί γυναικοκτονία;
Σύμφωνα με τον ορισμό που δίνει το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων, γυναικοκτονία είναι «δολοφονίες γυναικών και κοριτσιών εξαιτίας του φύλου τους, οι οποίες διαπράττονται ή γίνονται ανεκτές τόσο από ιδιώτες όσο και από δημόσιους φορείς.
Ο όρος περιλαμβάνει μεταξύ άλλων :
- τη δολοφονία γυναίκας ως αποτέλεσμα άσκησης βίας από ερωτικό σύντροφο, τον βασανισμό και τη δολοφονία γυναίκας ως αποτέλεσμα μισογυνισμού
- τη δολοφονία γυναικών και κοριτσιών ως «εγκλήματα για λόγους τιμής» και λοιπές μορφές δολοφονίας
- τη στοχευμένη δολοφονία γυναικών και κοριτσιών στο πλαίσιο ένοπλων συγκρούσεων
- περιπτώσεις γυναικοκτονίας, οι οποίες συνδέονται με συμμορίες, το οργανωμένο έγκλημα, εμπόρους ναρκωτικών και την εμπορία γυναικών και κοριτσιών.»
Ας δούμε μερικές από τις υποθέσεις γυναικοκτονιών, που στιγμάτισαν την ελληνική κοινωνία και κυρίως πλήγωσαν ανεπανόρθωτα το γυναικείο πληθυσμό.
Η υπόθεση της Ελένης Τοπαλούδη, στις 28 Νοεμβρίου 2018, συγκλόνισε τον κόσμο με τη δολοφονία της από δύο νεαρούς άνδρες , οι οποίοι την βίασαν ομαδικά, στη συνέχεια την χτύπησαν με ένα σίδερο στο κεφάλι και την έριξαν στη θάλασσα με αποτέλεσμα να πνιγεί, ενώ είχε ακόμα τις αισθήσεις της.
Η ιστορία της 32χρονης Κατερίνας Μελάκη, η οποία στραγγαλίστηκε τον Μάρτιο του 2019 από τον σύζυγο της στο διπλανό δωμάτιο, από το οποίο βρίσκονταν τα δύο παιδιά τους (6 και 18 μηνών).
Η 37χρονη Ανθή Λινάρδου, η οποία δολοφονήθηκε τον Ιανουάριο 2016 από τον σύζυγό της στην Κοζάνη.
Η 20χρονη Κική Κούσογλου στραγγαλίστηκε από τον σύντροφό της, λόγω έντονης ζηλοτυπίας από πλευράς του.
Η Γιούλι Σκάλι στις 8 Ιανουαρίου σκοτώθηκε από τον σύντροφό της και έκρυψε το ακέφαλο σώμα της σε μια βαλίτσα.
Η Τάνια Χαριτοπούλου τον Αύγουστο του 1998 στη Θεσσαλονίκη δολοφονήθηκε από τον σύζυγό της, μπροστά στα μάτια της τριών ετών κόρη της.
Η υπόθεση Φραντζή, ο συζυγοκτόνος που έδωσε τέλος στη ζωή της 18χρονης Ζωής Γαρμανή και έπειτα την άφησε στα σκουπίδια, όπου εντοπίστηκε από έναν ρακοσυλλέκτη.
Και πολλές ακόμα υποθέσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας και άλλες πολλές, οι οποίες έχουν μείνει στο σκοτάδι χωρίς απαντήσεις.
Πατριαρχία
Η γυναικοκτονία πολύ συχνά θεωρείται αποτέλεσμα της πατριαρχίας, η οποία απαρτίζει ένα κοινωνικό σύστημα στο οποίο οι άνδρες κρατούν κατά κύριο λόγο την εξουσία και κυριαρχούν. Οι πατριαρχικές κοινωνίες είναι συνήθως ανδρογραμμικές. Στηρίζεται σε ένα σύστημα ιδεών που εξηγεί και δικαιολογεί την αντρική κυριαρχία και συνήθως την αποδίδει σε εγγενείς φυσικές διαφορές ανάμεσα στους άντρες και τις γυναίκες.
Όπως διαπιστώνουμε από τα γεγονότα, υπάρχουν ακόμα στον 21ο αιώνα άτομα και ειδικότερα στο συγκεκριμένο θέμα, άνδρες που ακολουθούν το πατριαρχικό σύστημα, το οποίο, σύμφωνα με κοινωνιολόγους, ορίζουν μια κοινωνία με «κυρίαρχο στοιχείο» τον ανδρικό πληθυσμό. Στο σημείο αυτό, μπορούμε να πούμε ότι οι άνδρες που εξακολουθούν να έχουν τέτοιες πεποιθήσεις είναι αυτοί που μπορεί να καταφέρουν να φτάσουν σε ακραίες πράξεις, όπως οι δολοφονίες. Ένα τέτοιο συμβάν δείχνει ότι θεωρούν κατώτερο ον τη γυναίκα και μπορούν να επιβληθούν με τέτοιο τρόπο, ώστε να αποκτούν άτυπα το δικαίωμα να της αφαιρέσουν τη ζωή.
Προφεμινισμός
Σε αυτό το σημείο, παίρνουν θέση τα φεμινιστικά κινήματα, αλλά θα αναφερθούμε στο πρωταρχικό του στάδιο, το οποίο είναι ο προφεμινισμός. Ο προφεμινισμός αφορά μια σχολή σκέψης που ξεκίνησε από άνδρες, οι οποίοι υποστήριζαν την φεμινιστική ανάλυση της πατριαρχίας ως σύστημα που πριμοδοτεί τους άνδρες έναντι των γυναικών και έναντι άλλων ανδρών. Αναγνωρίζει την αλληλεπίδραση των φύλων με άλλες διαστάσεις, όπως η εθνικότητα, η κοινωνική τάξη και η δύναμη. Συγκεκριμένα, υποστήριξαν ότι η πατριαρχία λειτουργεί μέσω μιας συλλογικής προθυμίας για «εθελοτυφλία των φύλων» και αυτό φέρει συνέπειες την άρνηση να μελετηθούν γεγονότα του φύλου στις κοινωνικές σχέσεις. Συνέπεια των παραπάνω είναι η καθυστέρηση να αναγνωριστεί η σωματική και σεξουαλική βία που ασκείται σε γυναίκες από άνδρες.
Φεμινισμός
Και αργότερα, έχουμε επίσημα την εμφάνιση του φεμινιστικού κινήματος με σκοπό τον περιορισμό και την εξάλειψη της φυλετικής ανισότητας με την διεκδίκηση των δικαιωμάτων των γυναικών στην κοινωνία. Πολύ συχνά παρατηρείται να συγχέονται οι όροι «φεμινισμός» και «σεξισμός», ενώ πραγματικά είναι δύο εντελώς διαφορετικές έννοιες. Ο σεξισμός εστιάζει στην ανάδειξη του ενός φύλλου με ταυτόχρονη υποβάθμιση του άλλου, για παράδειγμα ο μισογυνισμός και ο μισανδρισμός, σε αντίθεση με τον φεμινισμό που δεν υποστηρίζει διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα.
Όσον αφορά, λοιπόν, τις γυναικοκτονίες βρίσκουν δίοδο μέσω του πατριαρχικού συστήματος, καθώς υπάρχουν μέχρι και σήμερα άνδρες που σημαδεύονται από την ανωτερότητα της αρσενικής μορφής. Κυριαρχούν κατώτερα ένστικτα, επιθυμούν την υποταγή του γυναικείου φύλου, θεωρώντας αυτομάτως πως έχουν το δικαίωμα να αποφασίσουν για τη ζωή των συντρόφων τους και συγκεκριμένα για την αφαίρεσή της. Όμως, για πόσο θα υπάρχουν τέτοιοι άνδρες; Οι ρόλοι των δύο φύλων, έχοντας καθοριστεί από αρχέγονα πρότυπα, τα οποία εξελίσσονται συνεχώς και διαμορφώνουν τις κοινωνίες με σκοπό την ισότητα των δύο φύλων, θα πρέπει να είναι αποδεκτά από όλα τα μέλη της κοινωνίας. Η αντίφαση είναι μεγάλη, όταν εξακολουθεί εν έτει 2021 ένα ικανό ποσοστό του ανδρικού πληθυσμού να καταπατά τα γυναικεία δικαιώματα, ενώ όλος ο υπόλοιπος πληθυσμός των ανδρών σέβεται και επικροτεί την ισότητα μεταξύ των δύο φύλων.
Η ραγδαία εξέλιξη της κοινωνίας έχει συμβάλλει στην καλύτερη δομή της και την αποδυνάμωση της ανισότητας των δύο φύλων και των διακρίσεων που αντιμετώπιζαν παλαιότερα. Εάν δεν προταθούν ισχυρότερα μέτρα με σκοπό την ριζική αναθεώρηση των αποτρόπαιων πράξεων κατά των γυναικών, θα επέλθει αποδόμηση της κοινωνίας και μεγαλύτερα προβλήματα θα έρθουν στο προσκήνιο. Οφείλει η κοινωνία να ενημερώσει τον κόσμο, τους νεότερους, να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της παιδείας ο σεβασμός των δικαιωμάτων των δύο φύλων. Άλλωστε, πόσες ακόμα θα χρειαστεί να χάσουμε από ανδρικά χέρια για να καταλάβουμε τη σοβαρότητα του θέματος; Μην ξεχνάμε πως είμαστε όλοι ίσοι!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Πατριαρχία, el.wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
- Φεμινισμός, el.wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
- Γυναικοκτονίες: Οι γυναίκες στην Ελλάδα που δολοφονήθηκαν από συζύγους, συντρόφους και συγγενείς, tanea.gr, διαθέσιμο εδώ
- Γυναικοκτονία, Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων, eige.europa.eu, διαθέσιμο εδώ
