Της Σοφίας Λιάτη,
Σήμερα, 3 Ιουλίου του 2021, συμπληρώνονται 50 χρόνια από τον ξαφνικό θάνατο ενός θρύλου της ψυχεδελικής ροκ και τραγουδιστή των “The Doors”, του Jim Morrison. Ο Morrison χαρακτηρίζεται ως ένας από τους πιο χαρισματικούς και ταλαντούχους ερμηνευτές της ροκ μουσικής σκηνής, ενώ η εκκεντρική σκηνική παρουσία και προσωπικότητά του έχουν σταθεί αφορμή για τον μεγάλο θαυμασμό του κοινού προς αυτόν, αλλά και για την τάση πολλών να προσπαθούν να μιμηθούν αυτή την «περσόνα».
Τα Πρώτα Χρόνια
Ο Τζιμ Μόρισον γεννήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου του 1943, με το ολοκληρωμένο του όνομα να είναι James Douglas Morrison, στη Μελβούρνη της Φλόριντα. Είχε σκωτσέζικη και ιρλανδική καταγωγή. Πατέρας του ήταν ο George Stephen Morrison, ανώτατος αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ και μητέρα του η Clara Clarke Morrison. Οι μεταθέσεις του πατέρα του ήταν συχνές λόγω της δουλειάς του, και έτσι η οικογένεια τον ακολουθούσε στις περιοχές όπου διοριζόταν. Το οικογενειακό περιβάλλον, όμως, του Μόρισον ήταν αυταρχικό, και ο ίδιος δύσκολα μπορούσε να προσαρμοστεί σε αυτό, με αποτέλεσμα τις μετέπειτα ιδιόρρυθμες και επαναστατικές συμπεριφορές του. Άλλωστε, λόγω αυτής της οικογενειακής του κατάστασης, όταν έγινε γνωστός δήλωνε -ψευδώς φυσικά- πως οι γονείς του ήταν πεθαμένοι. Ο Μόρισον είχε άλλα δύο αδέρφια, την Anne Robin και τον Andy Lee.
Στην ηλικία των 5 ετών, ο Μόρισον βίωσε την πρώτη και, όπως έχει αναφέρει, μία από τις πιο τραυματικές, εμπειρίες της ζωής του. Αυτός και η οικογένεια του βρίσκονταν με το αυτοκίνητο στην έρημο του Νέου Μεξικού, όταν ένα φορτηγό με Ινδούς εργάτες είχε συντριβεί, με τα νεκρά και αιμόφυρτα σώματά τους να είναι σκορπισμένα σε όλο τον αυτοκινητόδρομο. Ο ίδιος είχε καταθέσει σε συνέντευξη του: «Είναι η πρώτη φορά που ανακάλυψα τον θάνατο. Ήμουν μικρός τότε, οπότε έπρεπε να μείνω στο αυτοκίνητο όσο ο πατέρας μου και ο παππούς μου βγήκαν να δουν τι γινόταν. Δεν μπορούσα να δω τίποτα. Το μόνο που είδα ήταν παράξενη κόκκινη μπογιά και ανθρώπους πεσμένους ολόγυρα, αλλά ήξερα πως κάτι συνέβαινε, γιατί μπορούσα να νιώσω τις δονήσεις των ανθρώπων γύρω μου, και έτσι ξαφνικά συνειδητοποίησα πως ούτε εκείνοι μπορούσαν να καταλάβουν τι συνέβαινε. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που ένιωσα πραγματικό φόβο». Παρόλο, βέβαια, που αργότερα η οικογένειά του είχε δηλώσει πως ο Μόρισον μεγαλοποίησε το γεγονός, αυτή η εμπειρία του δημιούργησε σίγουρα πολλά συναισθήματα, τα οποία μετέφερε χρόνια μετά στο τραγούδι “Peace Frog”, με χαρακτηριστικούς τους στίχους: “There’s blood in the streets/ Indians scattered on dawn’s highway bleeding/ Ghosts crowd the young child’s fragile/ It’s followin’ me”.
Ο Μόρισον ήταν ένας εξαιρετικός και ευφυής μαθητής και επικεντρωνόταν αρκετά στην ζωγραφική, στο γράψιμο και στο διάβασμα. Η εφηβεία του ήταν έντονη, με τον αυστηρό του περίγυρο να ενισχύει ακόμα περισσότερο την αντίδρασή του. Έπινε πολύ και συχνά, οι κινήσεις του ήταν παραβατικές και εναντιωνόταν συνεχώς σε πολλές μορφές εξουσίας. Ύστερα, σπούδασε στο κολέγιο του Σεντ Πίτερσμπεργκ. Οι σπουδές αυτές δεν τον ικανοποίησαν και το 1962 εισήχθη στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Φλόριντας (FSU). Το 1964 μετακομίζει στο Λος Άντζελες, για να παρακολουθήσει μαθήματα κινηματογράφου και θεάτρου στο UCLA. Κατά την διάρκεια των σπουδών του εκεί, συμμετείχε σε δύο ταινίες: “First Love” και “Obscura”. Εκείνη την εποχή ενδιαφέρθηκε αρκετά για την ποίηση του Γουίλιαμ Μπλέικ και τη φιλοσοφία του Φρίντριχ Νίτσε, ενώ ξεκίνησε να γράφει ποιήματα. Τότε ήταν βέβαια, που άρχισε ο πειραματισμός, αλλά και ο εθισμός με τα ναρκωτικά και συγκεκριμένα με το LSD. Ο Μόρισον είχε αναφέρει σχετικά με τις τελευταίες σπουδές του και το λόγο που τις έκανε: «Δεν ήθελα να πάω στον στρατό και δεν ήθελα να εργασθώ, και αυτή είναι η αλήθεια». Πέραν της μουσικής του καριέρας, ο Μόρισον είχε κυκλοφορήσει την ποιητική του συλλογή “The Lord and the New Creatures”.
The Doors
Το 1965 ο Jim Morrison, μαζί με τον συμφοιτητή του, αλλά και πιανίστα σε μικρές μπλουζ μπάντες Ray Manzarek, παίρνουν την απόφαση να δημιουργήσουν ένα συγκρότημα, τους “The Doors”. Το όνομα ήταν εμπνευσμένο από το βιβλίο “The Doors of Perception” του συγγραφέα Άλντους Χάξλεϋ. Η μπάντα αποτελούνταν επίσης από τους Robbie Krieger στην κιθάρα και τον John Densmore στα ντραμς. Φυσικά, τραγουδιστής του συγκροτήματος ήταν ο Morrison. Τον επόμενο χρόνο οι “The Doors” υπέγραψαν συμβόλαιο με τη δισκογραφική εταιρεία Electra Records και ένα χρόνο αργότερα, το 1967, κυκλοφόρησαν το πρώτο τους άλμπουμ. Ο Μόρισον στην αρχή ήταν ντροπαλός επί σκηνής, καθώς συνήθως είχε συστολή και γύριζε πλάτη στο κοινό. Έπειτα όμως, ειδικά μετά το δισκογραφικό τους ντεμπούτο και την απότομη επιτυχία τους, άλλαξε συμπεριφορά.
Η αυτοπεποίθηση πάνω στην σκηνή ήταν διάχυτη, αλλά αρκετές φορές παρουσίαζε παρεκκλίνουσες κινήσεις, με αποτέλεσμα αυτή του η στάση να απειλεί τη δημόσια εικόνα του συγκροτήματος, αλλά και τις σχέσεις μεταξύ των μελών. Η επιτυχία των “The Doors” ήταν μεγάλη και μάλιστα το δεύτερο τραγούδι τους “Light My Fire” έφτασε στo νούμερο 1 του Billboard Chart. Η σκοτεινή και βαθιά ποίηση του Μόρισον σε συνδυασμό με τη μουσική του συγκροτήματος αλλά και τη σκηνική δυναμική του τραγουδιστή, συνέβαλαν σε ένα εντυπωσιακό και πρωτότυπο, για τη ροκ σκηνή, αποτέλεσμα. Κάποια από τα πιο γνωστά και επιτυχημένα τραγούδια τους είναι: “People are strange”, “Riders on the storm”, “Hello, I love you”, “Light my fire”, “Break on Through (To the Other Side)” (το εναρκτήριο τραγούδι από τον πρώτο τους δίσκο) κλπ.
Ναρκωτικά, προσωπική ζωή και αποκλίνουσα συμπεριφορά
Ο εθισμός του Μόρισον στα ναρκωτικά και στο αλκοόλ τον οδηγούσε συχνά σε βίαιες πράξεις και χυδαίους παρορμητισμούς. Οι συντηρητικοί της Αμερικής πολλές φορές προσβάλλονταν από την προσωπικότητα του Μόρισον και ως εκ τούτου είχε συλληφθεί και κατηγορηθεί από τις αρχές. Μπορεί η θεατρικότητα και ο δυναμισμός την ώρα των συναυλιών να «μάγευε» τους θαυμαστές του, αλλά αυτό δεν επαρκούσε για να αθωωθεί από τις συνειδήσεις αυτών που τον κατηγορούσαν. Μάλιστα, στις 20 Σεπτεμβρίου του 1970, καταδικάστηκε για έξι μήνες σε καταναγκαστικά έργα, γιατί είχε δείξει τα γεννητικά του όργανα στην σκηνή κατά την διάρκεια συναυλίας των Doors στην Αμερική.
Η γυναίκα της ζωής του φαίνεται να ήταν η Pamela Courson. Η σχέση τους θα μπορούσε να χαρακτηριστεί θυελλώδης, καθώς ο έρωτας τους ήταν παθιασμένος και oι χωρισμοί και τσακωμοί τους συχνοί. Μετά τα περιστατικά με την αστυνομία είχε μετακομίσει μαζί της στο Παρίσι, για να αφοσιωθεί στην ποίηση. Παρόλα αυτά, μετά τον χωρισμό τους, το 1970 παντρεύτηκε την Patricia Kennealy, αλλά τελικά συμφωνά με την πολιτεία ο γάμος τους δεν είχε νομική ισχύ. Οι συνευρέσεις του με θαυμάστριες ήταν πολλές και συχνές, ενώ είχε βρεθεί ερωτικά και με την Janis Joplin, όταν ήταν και οι δύο μεθυσμένοι.
Στο Παρίσι, όπου διέμενε τα τελευταία χρόνια, συνέχιζε να αντιμετωπίζει τον εθισμό του με τα ναρκωτικά και να παλεύει με την κατάθλιψη.
Ο θάνατος
Ο Jim Morrison πέθανε σε ηλικία 27 ετών, στις 3 Ιουλίου του 1971, με την επίσημη αιτία θανάτου του να είναι η καρδιακή προσβολή, καθώς δεν υπήρχαν σημάδια αυτοκτονίας. Οι περισσότεροι, βέβαια, αναφέρουν ότι η αιτία θανάτου του ήταν η υπερβολική δόση ηρωίνης, αλλά στην πραγματικότητα για τον θάνατο του μάλλον ευθύνεται η χρόνια εξάρτησή του με τα ναρκωτικά σε συνδυασμό με το άσθμα του. Τάφηκε στην «γωνία των ποιητών» του Κοιμητηρίου Περ Λασέζ του Παρισίου, μαζί με τον Όσκαρ Ουάιλντ και τον Μολιέρο. Στον τάφο του Jim Morrison, η επιγραφή είναι ελληνική και γράφει: «Κατά τον δαίμονα εαυτού», που σημαίνει «Πράττω κατά συνείδηση».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Τζιμ Μόρισον, Σαν Σήμερα, διαθέσιμο εδώ
- Τζιμ Μόρισον: Γιατί μπήκε η ελληνική επιγραφή στον τάφο του, News 247, διαθέσιμο εδώ
- Jim Morrison: Η άστατη ζωή, ο περίεργος θάνατος και η ελληνική επιγραφή στον τάφο του, Hit Channel, διαθέσιμο εδώ
- Jim Morrison, Biography, διαθέσιμο εδώ