Της Έμης Λιουδάκη,
Λίγα μόλις λεπτά μακριά από το Άμστερνταμ βρίσκεται η πόλη του Zaanse Schans. Μία ολλανδική βιομηχανική περιοχή του 18ου αιώνα, η οποία έχει παραμείνει ανέγγιχτη από το πέρασμα του χρόνου. Σίγουρα θα έχεις συναντήσει πολλές φωτογραφίες της πόλης αυτής, μιας και, ομολογουμένως, έχει ένα από τα διασημότερα -και ίσως ένα από τα αντικειμενικά ομορφότερα- τοπία όλης της χώρας. Ο λόγος για τη μικρή αυτή πόλη με τα χαρακτηριστικά πράσινα κτήρια, τα παραδοσιακά σπίτια και φυσικά τους ανεμόμυλους, οι οποίοι μάλιστα είναι διακριτοί από χιλιόμετρα.
Το Zaanse Schans ανήκει στην ευρύτερη περιοχή Zaan, την παλαιότερη βιομηχανική περιοχή σε ολόκληρη την ανατολική Ευρώπη. Εκεί, κάποτε λειτουργούσαν έως και 600 ανεμόμυλοι. Η ανάγκη για την ύπαρξη τόσων πολλών μύλων προήλθε από την αυξημένη εμπορική δραστηριότητα της Ολλανδίας κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα, ενώ παράλληλα βοήθησε και στην περεταίρω ενίσχυση του εμπορίου. Πιο συγκεκριμένα, το Zaanse Schans αποτελούσε την επιτομή της βιομηχανικής περιοχής. Οι μύλοι χρησιμοποιούνταν κατά κύριο λόγο για την άλεση μπαχαρικών και αλεύρων, την παραγωγή χρωμάτων, την κοπή ξύλων, αλλά και για την παραγωγή λαδιού.
Το εντυπωσιακό είναι πως ορισμένοι από αυτούς τους ανεμόμυλους είναι πλήρως λειτουργικοί έως και σήμερα. Μπορείς να τους επισκεφτείς, να δεις από κοντά την παραγωγική διαδικασία και να μάθεις πώς λειτουργούν. Θα πρότεινα να ανέβεις μέχρι και την εξωτερική κορυφή τους. Η θέα από εκεί είναι πραγματικά εντυπωσιακή. Βλέπεις όλους τους υπόλοιπους μύλους της περιοχής, τα κανάλια, καθώς και τον απέραντο επίπεδο ορίζοντα της Ολλανδίας. Ειδικά εάν επισκεφτείς την περιοχή την άνοιξη, που οι τουλίπες είναι ανθισμένες, το τοπίο θα σε μαγέψει.
Μιας και το Zaanse Schans ήταν μία αμιγώς βιομηχανική περιοχή, πέρα από τους ανεμόμυλους έδρευαν εκεί και πολλά εργοστάσια. Μερικά από αυτά λειτουργούν ακόμη, έχοντας όμως επενδύσει τώρα πια και στο τουριστικό κομμάτι πέρα από το παραγωγικό. Επισκέψου το εργοστάσιο τυροκομίας, όπου θα δεις αναλυτικά την παραγωγή τυριών, την ζωή των τυροκόμων της Ολλανδίας, αλλά και τα μέσα που χρησιμοποιούνταν τότε για την παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων. Στο τέλος της ξενάγησης, θα βρεθείς σε ένα πολύ όμορφο χώρο, ένα παλιό κελάρι. Εκεί, θα σε υποδεχτούν με τις παραδοσιακές φορεσιές τους και θα σε κεράσουν τυριά που παράγονται σε αυτό το εργοστάσιο. Μπορείς να δοκιμάσεις ελεύθερα όση ποικιλία και ποσότητα τυριών θέλεις εσύ. Άφθονα! Μην παραλείψεις σε καμία περίπτωση να αγοράσεις λίγο παραδοσιακό ολλανδικό τυρί.
Λίγο πιο κάτω θα βρεις ένα παντοπωλείο ακριβώς στη μορφή που είχε πριν την ύπαρξη των μεγάλων σουπερμάρκετ. Πλέον λειτουργεί κατά κύριο λόγο ως μουσείο. Επίσης, μπορείς να επισκεφτείς το μουσείο αρτοποιίας και να αντλήσεις πληροφορίες για την άλεση αλεύρου στους μύλους, καθώς και τον τρόπο ψησίματος στους παραδοσιακούς ξύλινους φούρνους. Ως μουσεία αξιοποιούνται, επιπλέον, και τα παλιά εργοστάσια παρασκευής ρολογιών, παραγωγής χρωμάτων, κατασκευής μαγειρικών σκευών, αλλά και υφασμάτων. Για τους λάτρεις της σοκολάτας, μία επίσκεψη σε ένα εργοστάσιο του 20ου αιώνα θα τους ανταμείψει. Σήμερα ονομάζεται “The Verkade Experience”. Εξακολουθούν να φτιάχνουν τη δική τους σοκολάτα, αλλά και διάφορα παράγωγα αυτής. Θα δοκιμάσεις πεντανόστιμα γλυκά και μπισκότα εξαιρετικής ποιότητας, τα οποία παράγονται εκεί.
Το Zaanse Schans είναι μία πραγματικά εντυπωσιακή περιοχή, που καταφέρνει να διατηρεί σχεδόν αναλλοίωτη την εικόνα της βιομηχανικής Ολλανδίας 250 χρόνια μετά. Αξίζει, λοιπόν, να αφιερώσεις λίγο από τον χρόνο σου για μία βόλτα στην περιοχή. Mία βόλτα με πλεούμενο στον ποταμό Zaan, που διασχίζει την πόλη, θα σου χαρίσει σίγουρα μία διαφορετική οπτική του Zaanse Schans.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Zaandam, holland.com, διαθέσιμο εδώ
- Dutch windmills, holland.com, διαθέσιμο εδώ
- The Zaanse Schans, holland.com, διαθέσιμο εδώ
- Heyday: the 18th and 19th centuries, dezaanseschans.nl, διαθέσιμο εδώ
- Discover the Zaan district from the water, dezaanseschans.nl, διαθέσιμο εδώ
- The various windmills at the Zaanse Schans, dezaanseschans.nl, διαθέσιμο εδώ
