Του Οδυσσέα Βλαχονικολού,
Το ποσοστό των συστηματικών καπνιστών στην Ελλάδα, τη χρονιά 2018-2019, ανερχόταν στο 17,9%, ένα από τα υψηλότερα στην Ευρώπη. Ενώ, αν προστεθεί το ποσοστό των περιστασιακών καπνιστών (λιγότερα από 7 τσιγάρα την εβδομάδα), το ποσοστό έφτανε στο 27,5%. Έτσι, σύμφωνα με την ανακοίνωση του Δήμου Αθηναίων, θεσπίστηκε το πρώτο δωρεάν ιατρείο διακοπής καπνίσματος, το οποίο ξεκίνησε τη λειτουργία του αυτόν τον μήνα. Στόχος του είναι η ασφαλής και εύκολη διακοπή καπνίσματος μέσω των παροχών του.
Πιο συγκεκριμένα, το ιατρείο θα παρέχει αναλυτική ενημέρωση των καπνιστών για τις επιπτώσεις του καπνίσματος και για τα οφέλη που θα αποκομίσουν μετά τη διακοπή του, καθώς και προληπτικό ιατρικό έλεγχο της καρδιοαναπνευστικής λειτουργίας τους. Παράλληλα, θα εφαρμοστούν διεθνείς οδηγίες διακοπής καπνίσματος, σύμφωνα με τις οποίες ο συνδυασμός εξατομικευμένης συμβουλευτικής και φαρμακευτικής αγωγής πολλαπλασιάζει τα ποσοστά επιτυχούς διακοπής. Τέλος, το ιατρείο θα προσφέρει παρακολούθηση και στήριξη των καπνιστών μετά τη διακοπή του καπνίσματος, ώστε να παγιωθεί το αποτέλεσμα και να αποφευχθούν πιθανές υποτροπές.
Αλήθεια, όμως, γιατί το κάπνισμα είναι τόσο βλαβερό; Ο καπνός του τσιγάρου είναι ένα σύνθετο μείγμα, που αποτελείται από 4.000 και παραπάνω ουσίες, μεταξύ των οποίων τουλάχιστον 50 καρκινογόνες και πάνω από 250 οι οποίες είναι επιβλαβείς για την υγεία. Υπεύθυνος για τα περισσότερα από τα νοσήματα, που αποδίδονται στο κάπνισμα, είναι ο καπνός, προϊόν της καύσης του τσιγάρου, και όχι απαραίτητα η νικοτίνη, η οποία δεν είναι καρκινογόνος ουσία. Η νικοτίνη, ουσιαστικά, είναι η εθιστική ουσία του τσιγάρου και συμβάλλει στην αύξηση της χρήσης.
Παγκοσμίως, σχεδόν το 40% των θανάτων εξαιτίας όλων των μορφών καρκίνου αποδίδεται στο κάπνισμα. Το κάπνισμα προκαλεί, επίσης, περίπου το 90% όλων των θανάτων από καρκίνο του πνεύμονα, ενώ προκαλεί περίπου και το 80% όλων των θανάτων από Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια. Στην Ελλάδα, περίπου ένας στους πέντε του συνόλου των ετήσιων θανάτων (πάνω από 20.000 ετησίως) αποδίδονται σε νοσήματα που σχετίζονται με το κάπνισμα είτε το ενεργητικό είτε το παθητικό.
Στη χώρα μας, ήδη από το 2019, ξεκίνησε μία εθνική καμπάνια εφαρμογής του αντικαπνιστικού νόμου σε εσωτερικούς, αλλά και σε εξωτερικούς χώρους, όπως, για παράδειγμα, στα αθλητικά κέντρα. Σύμφωνα με τον κ. Παναγιώτη Μπεχράκη, πρόεδρο της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για τον Έλεγχο του Καπνίσματος, «το παθητικό κάπνισμα είναι μορφή βίας και είναι στις υποχρεώσεις της αστυνομίας να παρέμβει». Ωστόσο, κάτι τέτοιο αφορά τη βλάβη των καπνιστών προς τους υπόλοιπους πολίτες. Το πρόβλημα, όμως, είναι η υγεία των ίδιων των καπνιστών.
Σε μία δημοκρατική κοινωνία, οι πολίτες είναι ελεύθεροι να πράττουν ό,τι θέλουν, αρκεί να μην βλάπτουν τους άλλους. Υπό αυτή την οπτική, η Πολιτεία δεν πρέπει να απαγορεύσει το κάπνισμα, παρόλο που θεωρείται βλαπτικό για τους χρήστες, αλλά αντιθέτως να καλλιεργήσει το κατάλληλο περιβάλλον, ώστε να μειωθεί δραστικά η χρήση του τσιγάρου. Συνεπώς, αυτό το ιατρείο του Δήμου Αθηναίων κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, η οποία είναι η ενημέρωση για τις επιπτώσεις, αλλά σαφώς και η στήριξη των καπνιστών στην προσπάθειά τους για διακοπή.
Ας ελπίσουμε πως η Ελλάδα θα μειώσει δραστικά τους καπνιστές, στρεφόμενοι ουσιαστικά σε μία πιο υγιεινή ζωή. Άλλωστε, οφείλουμε να προσέχουμε, πέραν από τη ψυχική μας υγεία, και τη σωματική.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Αργοσβήνει το τσιγάρο στην Ελλάδα. kathimerini.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Το κάπνισμα μέσα από τους αριθμούς. Naftemporiki.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Το πρώτο ιατρείο διακοπής καπνίσματος από τον Δήμο Αθηναίων. Lifo.gr. Διαθέσιμο εδώ
