Του Πάνου Μπόβαλη,
Τι να πει κανείς για την Ρώμη; Μια πόλη – μουσείο, μια πόλη με ζωή, μια πόλη με εξαιρετικό φαγητό, μια πόλη που αξίζει πραγματικά να επισκεφτεί κανείς και όχι μόνο μια φορά. Το γεγονός ότι είναι μόνο μιάμιση ώρα μακριά από το Ελευθέριος Βενιζέλος κάνει την Ρώμη έναν κοντινό προορισμό που μπορεί να ξεφύγει κανείς ανά πάσα στιγμή.
Πρώτη φορά λοιπόν που μου κέντρισε το ενδιαφέρον η ιταλική πρωτεύουσα ήταν πριν 10 χρόνια περίπου όταν διάβαζα το βιβλίο “Illuminati” του Dan Brown. Η γλαφυρή περιγραφή της Ρώμης από τον συγγραφέα σε κάνει, όχι μόνο να νομίζεις ότι βρίσκεσαι εκεί μαζί με τον πρωταγωνιστή στο τόπο του εγκλήματος, αλλά σου καλλιεργεί και την επιθυμία να την επισκεφτείς για να βιώσεις και να ζήσεις και συ από κοντά την εμπειρία της «Αιώνιας» Πόλης. Έτσι κι έγινε! Την Ρώμη την έχω επισκεφθεί ήδη δυο φορές και ανυπομονώ και για τις υπόλοιπες που θα έρθουν. Είναι μια πόλη που δύσκολα θα πάει μόνο μια φορά κάποιος καθώς η αρχιτεκτονική της, τα υπέροχα αξιοθέατα και οι ιστορικές της πλατείες, τα σοκάκια που χάνεσαι, τα μικρά καφέ και η νοσταλγία που σου δημιουργεί, σε κάνει αυτόματα να την ερωτευτείς και να χαθείς μέσα σε αυτή.
Κάνοντας λοιπόν μια βόλτα στην παλιά πόλη, θα δει κανείς την ξακουστή Fontana Di Trevi, την πανέμορφη Piazza Navona, τη Piazza Del Popolo, το Πάνθεον και πολλά ακόμη αξιοθέατα που μακάρι να μπορούσα να αναφερθώ σε όλα. Το τελευταίο αξιοθέατο που ανέφερα, το Πάνθεον, αποτελεί και το αγαπημένο μου εξαιτίας της υπέροχης αρχιτεκτονικής του και του εντυπωσιακού θόλου με την τρύπα στη μέση, το λεγόμενο «μάτι του Θεού». Τη δεύτερη φορά που επισκέφθηκα τη Ρώμη είχα την τύχη να μένω δυο λεπτά με τα πόδια από το σημείο και πηγαίνοντας ή βγαίνοντας από το ξενοδοχείο το πρώτο πράγμα που αντίκριζα ήταν το επιβλητικό μνημείο. Η επίσκεψη στο εσωτερικό του είχε γίνει ένα είδος ρουτίνας καθώς σε καθημερινή βάση «χανόμουν» μέσα στο μνημείο και προσπαθούσα να παρατηρήσω και την παραμικρή λεπτομέρεια.
Λίγα λόγια αναφορικά με το Πάνθεον
Το Πάνθεον είναι ένα από τα καλύτερα διατηρητέα μνημεία της αρχαίας Ρώμης. Λόγω της έλλειψης γραπτών κειμένων από εκείνη την εποχή, παραμένει άγνωστο μέχρι σήμερα το ποιος το σχεδίασε και πόσο καιρό χρειάστηκε για την κατασκευή του.
Το σημερινό Πάνθεον βρίσκεται στη θέση μια παλαιότερης δομής με το ίδιο όνομα, που κατασκευάστηκε περίπου το 25 π.Χ. από τον πολιτικό Μάρκο Αγρίππα, γαμπρό του πρώτου Ρωμαίου αυτοκράτορα, Αυγούστου. Η οικοδόμηση του υπάρχοντος έγινε από τον αυτοκράτορα Αδριανό το 117 μ.Χ., μια εποχή που η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία περιλάμβανε μεγάλο μέρος της σημερινής Ευρώπης, καθώς και τμήματα της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής. Παθιασμένος με την τέχνη και την αρχιτεκτονική ο αυτοκράτορας Ανδριανός ξεκίνησε μια οικοδομική εκστρατεία κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, η οποία κράτησε μέχρι το θάνατό του το 138 μ.Χ. Πάντως δεν είναι γνωστό ποιος ήταν ο αρχιτέκτονας του Πάνθεον ή ποιος ήταν ο ρόλος του Ανδριανού στο έργο. Επίσης είναι άγνωστο γιατί ο Ανδριανός έβαλε την αρχική επιγραφή του Αγρίππα στο νέο Πάνθεον δημιουργώντας επί χρόνια σύγχυση για το πότε ξεκίνησε η κατασκευή του.
Αρχικά, το Πάνθεον χρησιμοποιήθηκε ως δικαστήριο. Με την πάροδο των χρόνων όμως και την παρακμή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, το Πάνθεον άλλαζε συχνά τον τρόπο λειτουργίας του. Το 609 μ.Χ. ο Πάπας Βονιφάτιος ο 4ος πήρε άδεια από τον Αυτοκράτορα Φωκά να μετατρέψει το Πάνθεον σε χριστιανική εκκλησία, γνωστή ως Sancta Maria ad Martyres. Ήταν ο πρώτος ρωμαϊκός ειδωλολατρικός ναός που αφιερώθηκε ως χριστιανική εκκλησία. Η μετατροπή του μνημείου σε εκκλησία διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο για την επιβίωσή του, καθώς ο παπισμός είχε τους πόρους ώστε να το επισκευάσει και να το συντηρήσει.
Το Πάνθεον ως αξιοθέατο
Σήμερα περνώντας κανείς έξω από το Πάνθεον μπορεί να κάτσει στα τριγύρω μαγαζιά για έναν καφέ, ένα παγωτό ή ένα κομμάτι πίτσα και να απολαύσει τη θέα του κτηρίου. Η αρχιτεκτονική του μνημείου είναι πραγματικά εντυπωσιακή και πολλά κτήρια ανά τον κόσμο έχουν βασιστεί πάνω σε αυτήν. Ένα από αυτά είναι και το Καπιτώλιο των Η.Π.Α., του οποίου η ροτόντα είναι εμπνευσμένη από το Πάνθεον.
Το Πάνθεον είναι ένα αρχιτεκτονικό θαύμα που ακόμα και σήμερα η γεωμετρία του είναι μοναδική. Μπαίνοντας στο κτήριο ο θόλος του εντυπωσιάζει εξαιτίας και του ανοίγματος που υπάρχει στο κέντρο, που αποτελεί και την μοναδική πηγή φωτός του αξιοθέατου. Μοναδική εμπειρία, και ευτυχώς στάθηκα τυχερός που το βίωσα, είναι όταν βρέχει. Η βροχή εισέρχεται στο ναό από την κορυφή όπου υπάρχει η τρύπα και πέφτει στο πάτωμα οπού οι εκατοντάδες τρύπες που υπάρχουν σε αυτό απορροφούν άμεσα τις σταγόνες.
Στο Πάνθεον ο κόσμος συρρέει κατά χιλιάδες καθημερινώς (τουλάχιστον τη προ-covid εποχή) αλλά χάρη στην οργάνωση που υπάρχει δεν περιμένεις για να μπεις παρά 5-10’ πληρώνοντας ένα μικρό αντίτιμο, ή και δωρεάν αν βρεθείς εκεί πρωί. Αξίζει πραγματικά να εισέλθει κάποιος στο εσωτερικό και να δει τον θόλο και να μην σταθεί μόνο στην εντυπωσιακή εξωτερική του εμφάνιση. Το Πάνθεον είναι ένα από τα πολλά στολίδια της «Αιώνιας Πόλης» και το προτείνω ανεπιφύλακτα σε όποιον επισκεφτεί την Ρώμη και να κάνει τον κόπο να βρεθεί στο μνημείο.
Γενικά η Ρώμη αποτελεί τον αγαπημένο μου προορισμό και προτείνω σε όσους σχεδιάζουν άμεσα να κάνουν κάποιο ταξίδι να σκεφτούν σοβαρά την πρωτεύουσα της Ιταλίας και δεν θα απογοητευτούν. Η ιστορία, τα μνημεία της, οι πλατείες και τα σοκάκια της θα σας ταξιδέψουν σε μια άλλη εποχή και θα φύγετε με «βαριά» καρδιά όταν έρθει η ώρα της επιστροφής.
Κλείνοντας θα ήθελα να αναφερθώ στο γεγονός ότι, όταν ο Μιχαήλ Άγγελος είδε το Πάνθεον, αιώνες μετά την κατασκευή του, είπε ότι ήταν σχέδιο αγγέλων, όχι ανθρώπου. Το Πάνθεον αποτέλεσε σημαντική επιρροή για τον μεγάλο αναγεννησιακό αρχιτέκτονα Andrea Palladio αλλά και για αμέτρητους αρχιτέκτονες που ακολούθησαν, στην Ευρώπη και σε ολόκληρο τον κόσμο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Pantheon, HISTORY, διαθέσιμο εδώ