Της Κωνσταντίνας Στούκα,
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι εν μέσω της πανδημίας COVID-19, η ευρωπαϊκή έκθεση για τα ναρκωτικά το 2021, την οποία δημοσίευσε ο Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα ναρκωτικά (European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction – EMCDDA) στη Λισαβόνα, καταγράφει υψηλή διαθεσιμότητα, ευρύ φάσμα ουσιών και ένταση της παραγωγής ναρκωτικών ουσιών από εγκληματικές ομάδες εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πιο συγκεκριμένα, η χρήση κάνναβης παραμένει σταθερή σε υψηλά επίπεδα αλλά η αυξημένη περιεκτικότητά της σε TCH, αποτελεί γεγονός ανησυχητικό για την υγεία.
Η παραγωγή και διακίνηση μεθαμφεταμίνης συνεπάγεται εν δυνάμει αυξημένη χρήση στην Ευρώπη. Στην Ευρώπη, μάλιστα, εντοπίζονται διάφορες εγκαταστάσεις παραγωγής, ενώ μεγάλες ποσότητες της ουσίας μεταφέρονται σε άλλες αγορές διά μέσω του ευρωπαϊκού χώρου. Το 2020, συνολικά 46 νέες ψυχοδραστικές ουσίες (ΝΨΟ) αναφέρθηκαν για πρώτη φορά στην Ευρώπη, αυξάνοντας τον συνολικό αριθμό ουσιών που παρακολουθούνται από το EMCDDA σε 830. Σε αυτές συμπεριλαμβάνονται νέα συνθετικά κανναβινοειδή και νέα συνθετικά οπιοειδή. Εντατική χρήση φαίνεται να γίνεται ανάμεσα στα παραισθησιογόνα, την κεταμίνη και το γ-υδροξυβουτυρικό οξύ (GHB). Σημαντικό γεγονός αποτελεί ότι οι ομάδες οργανωμένου εγκλήματος στην Ευρώπη εντείνουν την παράνομη παραγωγή ναρκωτικών ενώ ταυτόχρονα αυξάνονται τα αδικήματα που εμπίπτουν στη νομοθεσία περί ναρκωτικών, με επικρατέστερη την κατοχή και προμήθεια κάνναβης. Εκτιμάται ότι το 2019 αναφέρθηκαν στην ΕΕ 1,5 εκατομμύριο αδικήματα που εμπίπτουν στη νομοθεσία περί ναρκωτικών και το 82% αυτών αφορούσαν χρήση ή κατοχή για προσωπική χρήση.
Σύμφωνα με έρευνες, κατά τους πρώτους μήνες της καραντίνας υπήρχε μικρότερο ενδιαφέρον των καταναλωτών για ουσίες που συνδέονται με ψυχαγωγικές δραστηριότητες (π.χ. 3,4-μεθυλαινοδιοξυμεθαμφεταμίνη – MDMA, κοινώς γνωστή ως ecstasy), καθώς τα άτομα παρέμεναν στο σπίτι. Ωστόσο, από στατιστικά στοιχεία προκύπτει ότι τα επίπεδα χρήσης των περισσότερων ναρκωτικών επανήλθαν καθώς οι περιορισμοί στην κυκλοφορία, τα ταξίδια και οι κοινωνικές συγκεντρώσεις μειώθηκαν το καλοκαίρι του 2020. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε φυλακισμένους και σε ορισμένες ομάδες χρηστών ψυχαγωγικών ναρκωτικών παρατηρείται αύξηση χρήσης βενζοδιαζεπινών, οι οποίες είτε δεν ταυτίζονται με θεραπευτική χρήση είτε δεν διαθέτουν άδεια για ιατρική χρήση στην Ευρώπη. Αναφορικά με τη χρήση κοκαΐνης, ο Bob Van den Berghe, ένας ανώτερος αξιωματικός της υπηρεσίας επιβολής του νόμου του Γραφείου των Ηνωμένων Εθνών για τα Ναρκωτικά και το Έγκλημα (United Nations Office on Drugs and Crime – UNODC), δήλωσε ότι: «Με βάση τις κατασχέσεις φορτίων κοκαΐνης πολύ μεγαλύτερων από το συνηθισμένο, θα μπορούσαμε να πούμε άνετα ότι η Ευρώπη πλημμύρισε με κοκαΐνη ενόψει της καραντίνας. Ακόμη, σύμφωνα με στοιχεία της Europol, η ευρωπαϊκή αγορά κοκαΐνης έχει αξία τουλάχιστον 9 δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο. Η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Ισπανία και η Βρετανία αναλογούν στο 87% και πλέον των περίπου τεσσάρων εκατομμυρίων χρηστών κοκαΐνης».
Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι επιτήδειοι χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες διανομής φαγητού ως πρόσχημα για να μεταφέρουν ναρκωτικά και άλλες απαγορευτικές ουσίες στην παρούσα περίοδο της πανδημίας, κατά την οποία πολλές χώρες του κόσμου έχουν τεθεί σε καθεστώς lockdown, σύμφωνα με στοιχεία της αστυνομίας Interpol. Σύμφωνα με την τελευταία, η υπηρεσία έχει δεχτεί σήμα από τις αστυνομίες της Ιρλανδίας, της Μαλαισίας, της Ισπανίας και της Βρετανίας που ανέφεραν ότι κάποιοι διανομείς μεταφέρουν ναρκωτικά όπως κοκαΐνη, μαριχουάνα, κεταμίνη και έκσταση.
Συμπερασματικά, για να βοηθηθούν οι χρήστες να σταματήσουν την ηρωίνη, κάποια κέντρα προσφέρουν προγράμματα υποκατάστασης. Πριν την πανδημία, ειδικοί θεραπευτές προσέφεραν μεθαδόνη σε καθημερινή βάση. Λόγω της σημερινής κατάστασης, η μεθαδόνη δίνεται τώρα σε μεγαλύτερες ποσότητες, που αρκούν για δύο εβδομάδες, για να αποφεύγονται οι καθημερινές ουρές στις μονάδες χορήγησης.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Πανδημία και ναρκωτικά: Οι συνέπειες για τους χρήστες, οι νέες μέθοδοι των εμπόρων, Euronews, διαθέσιμο εδώ
- Η Ευρώπη πλημμύρισε με ναρκωτικά παρά τους εμπορικούς περιορισμούς εξαιτίας της πανδημίας, Euronews, διαθέσιμο εδώ
- Ευρώπη: Η αγορά των ναρκωτικών ουσιών προσαρμόζεται στην πανδημία, Euronews, διαθέσιμο εδώ