Της Κωνσταντίνας Στούκα,
Είναι ευρέως γνωστό το γεγονός ότι η Αφρική αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη ήπειρο στον κόσμο με τεράστιο πληθυσμό, ο οποίος ραγδαία αυξάνεται και ενδέχεται να αγγίξει τα 2,5 δισεκατομμύρια, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού (Forbes, 2019). H “Agenda 2063” είναι το γενικό σχέδιο της Αφρικής για την ανάδειξή της σε παγκόσμια δύναμη του μέλλοντος. Αποτελεί το στρατηγικό πλαίσιο της ηπείρου, που στοχεύει στην επίτευξη ποικίλων στόχων.
Μέσα στους στόχους της Agenda είναι η ήπειρος να αναδυθεί σε χώρο χωρίς αποκλεισμούς, με αειφόρο ανάπτυξη, αυτοδιάθεση, ελευθερία, πρόοδο και συλλογική ευημερία, οικονομική ανάπτυξη, ηπειρωτική και περιφερειακή ολοκλήρωση, δημοκρατική διακυβέρνηση, ειρήνη και ασφάλεια, μεταξύ άλλων θεμάτων που αποσκοπούν στην επανατοποθέτηση της Αφρικής, ώστε να καταστεί κυρίαρχος «παίκτης» στην παγκόσμια αρένα. Η “Agenda 2063” υιοθετήθηκε στις 31 Ιανουαρίου 2015 από τις χώρες-μέλη της Αφρικανικής Ένωσης, η οποία και ετοίμασε το πρώτο δεκαετές σχέδιο που στοχεύει στην υλοποίηση των προαναφερθέντων στόχων. Η δήλωση σηματοδότησε την εκ νέου αφοσίωση της Αφρικής στην επίτευξη του παναφρικανικού οράματος για μία ολοκληρωμένη, ευημερούσα και ειρηνική Αφρική, καθοδηγούμενη από τους δικούς της πολίτες, που αντιπροσωπεύει μία δύναμη στη διεθνή σκηνή. Η “Agenda 2063”, λοιπόν, αποτελεί τη συγκεκριμένη εκδήλωση για το πώς η ήπειρος σκοπεύει να επιτύχει το όραμά της.
Η ανάγκη για μία μακροπρόθεσμη πορεία ανάπτυξης 50 ετών για την Αφρική καθίσταται σημαντική, αφού η ήπειρος είναι απαραίτητο να αναθεωρήσει και να προσαρμόσει την αναπτυξιακή της ατζέντα λόγω των συνεχιζόμενων διαρθρωτικών μετασχηματισμών. Χρειάζεται σταθερή ειρήνη και μείωση του αριθμού των συγκρούσεων, ανανεωμένη οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική πρόοδο, επιδίωξη ανθρωποκεντρικής ανάπτυξης, ισότητας των φύλων και ενθάρρυνσης των νέων, αλλαγή των παγκόσμιων πλαισίων, όπως η αυξημένη παγκοσμιοποίηση και η επανάσταση των ΤΠΕ (Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών) και, τέλος, αναδυόμενες ευκαιρίες ανάπτυξης και επενδύσεων σε τομείς, όπως οι αγροτικές επιχειρήσεις, η ανάπτυξη υποδομών, η υγεία, η εκπαίδευση αλλά και η προστιθέμενη αξία στα αφρικανικά προϊόντα.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Αφρικανικής Ένωσης σε θέματα ανάπτυξης (The New Partnership for Africa’s Development – NEPAD), Ibrahim Mayaki, ευχαρίστησε δημόσια την Nkosazana Dlamini-Zuma, την εμπνεύστρια δηλαδή της Agenda. Συγκεκριμένα, δήλωσε ότι η Zuma υπενθύμισε με ευγένεια τα θεμελιώδη ζητήματα που πλαισίωσαν την ανάπτυξη του σχεδίου της Αφρικής. Εξίσου σημαντική είναι και η διαβεβαίωση για το πάθος, τον ζήλο και την ακλόνητη δέσμευσή της για την εφαρμογή της Agenda. Κατά τη διάρκεια της θητείας της στην Επιτροπή της Αφρικανικής Ένωσης, υπογράμμισε την ανάγκη να συμβουλεύεται πάντα τους λαούς της Αφρικής, για να λάβει τη συγκατάθεσή τους και την κυριότητα οποιωνδήποτε πολιτικών, σχεδίων και προγραμμάτων που επηρεάζουν τη ζωή τους.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης στην Addis Ababa, κυκλοφόρησε το ταμπλό επιδόσεων υλοποίησης της “Agenda 2063”. Στον πίνακα ελέγχου παρουσιάστηκαν ποσοτικά δεδομένα σχετικά με την πρόοδο που σημείωσαν τα κράτη-μέλη της Αφρικανικής Ένωσης στην εφαρμογή του προγράμματος δράσης 2063 και των παγκόσμιων στόχων αειφόρου ανάπτυξης. Η ήπειρος έχει σημειώσει αξιοσημείωτη πρόοδο προς την επίτευξη του στόχου. Αγγίζοντας το 56% του στόχου του 2019, η πρόοδος σχετίζεται σε μεγάλο βαθμό με την αύξηση του ποσοστού του πληθυσμού που μπορεί να έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο, το οποίο αυξήθηκε από 21,8% το 2013 σε 41,9% το 2019, αντίστοιχα. Η Αφρική σημείωσε μέτρια απόδοση, με ποσοστό 47%, έναντι του στόχου του 2019 για αύξηση της πρόσβασης σε ασφαλές πόσιμο νερό. Το ποσοστό του πληθυσμού με πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό αυξήθηκε από 68,4% το 2013 σε 77% το 2019. Κατέγραψε χαμηλές επιδόσεις στην αύξηση της πρόσβασης στην ηλεκτρική ενέργεια, με ποσοστό 26% έναντι του στόχου του 2019, με ονομαστική αύξηση του ποσοστού των νοικοκυριών από 57,4% το 2013 σε 62% το 2019. Τέλος, η υπό εξέταση περίοδος παρουσίασε ποικίλα πρότυπα στα ποσοστά ανεργίας, ιδίως μεταξύ των γυναικών και των νέων.
Αναμφίβολα, η «Μαύρη Ήπειρος» έχει πληθώρα ζητημάτων προς άμεση διευθέτηση. Η πανδημία του κορωνοϊού έφερε στην επιφάνεια ορισμένα εξ αυτών, υπενθυμίζοντας πως σε καμία περίπτωση δεν πρέπει τα κράτη και το αφρικανικό οικοδόμημα εν συνόλω να επαναπαύονται. Μπορεί, φυσικά, να χρειάζονται τεράστια βήματα ακόμη, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι σε έναν ικανοποιητικό βαθμό, αλλά η δράση της Αφρικανικής Ένωσης και το μεγαλεπήβολο πλάνο, ονόματι “Agenda 2063”, μας δίνουν μία σπιθαμή ελπίδας για το εγγύς μέλλον.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- What China Is Really Up To In Africa, Forbes, διαθέσιμο εδώ
- Agenda 2063: The Africa We Want, African Union, διαθέσιμο εδώ
- Reporting on Africa’s Agenda 2063, United Nations, διαθέσιμο εδώ
- Agenda 2063: The Africa We Want, European Commission / Knowledge for policy, διαθέσιμο εδώ
