Της Θεοδώρας Αγγελόπουλου,
Με νομοθετική παρέμβαση που κατετέθη στη Βουλή και σύμφωνα με τις ανακοινώσεις του Υπουργού Εσωτερικών, Μ. Βορίδη, αλλάζει ο εισαγωγικός διαγωνισμός στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΣΔΔΑ). Στις 27 Μάιου, ο Υπουργός παραχώρησε συνέντευξη τύπου, κατά την οποία παρουσίασε ένα ολοκληρωμένο πλάνο αναβάθμισης του δηοόσιου τομέα. Στο πλαίσιο αυτό, κορωνίδα του εγχειρήματος αποτελούν οι αναμορφώσεις που επέρχονται στην ΕΣΔΔΑ με αφετηρία τις εισαγωγικές εξετάσεις, καθώς είναι η εκπαιδευτική μονάδα του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ) με στόχο την κατάρτιση των σπουδαστών της σε θέματα που άπτονται του θεωρητικού και επιχειρησιακού γνωστικού υπόβαθρου της Δημόσιας Διοίκησης και των πρακτικών της, ώστε να στελεχώσουν, μετέπειτα, τις ανώτερες επιτελικές θέσεις σε αυτήν. Η αποφοίτηση από την ΕΚΔΔΑ ισοδυναμεί με την απόκτηση μεταπτυχιακού κύκλου σπουδών και οι απόφοιτοί της ανέρχονται, μέχρι σήμερα, περίπου στους 2.500 ανώτερους και ανώτατους δημοσίους υπαλλήλους.
Την περαιτέρω εξειδίκευση των αλλαγών που υιοθετούνται ανέλαβαν η νέα Προέδρος του Κέντρου, Παρασκευή Δραμαλιώτη, και ο νέος Αντιπρόεδρος, Βασίλειος Έξαρχος. Η επιλογή αυτών των προσώπων αποδεικνύουν εμπράκτως τον στρατηγικό στόχο του Υπουργείου Εσωτερικών για σύζευξη της τεχνογνωσίας της Δημόσιας Διοίκησης με την κουλτούρα οργάνωσης και δράσης του ιδιωτικού τομέα, μία πρακτική που υιοθετείται στην πλειονότητα πλέον των διοικητικών συστημάτων τόσο στην Ευρώπη όσο και διεθνώς. Για να υλοποιηθεί, μάλιστα, ο τιθέμενος στόχος ενισχύεται η συνεργασία της ΕΣΔΔΑ με το γαλλικό πρότυπο δημιουργίας της, την ENA (École Nationale d’ Administration), η οποία αποτέλεσε πρότυπο έμπνευσης και για άλλες χώρες.
Αναλυτικότερα, μέχρι στιγμής ο εισαγωγικός διαγωνισμός περιλαμβάνει δύο στάδια, κατά τα οποία στο μεν πρώτο οι εξεταζόμενοι δοκιμάζονται γραπτώς σε τρεις κατηγορίες θεωρητικών γνώσεων. Αυτές είναι η «Οργάνωση και Λειτουργία του Κράτους», η «Μικροοικονομική-Μακροοικονομική και Δημόσια Οικονομική» -εξετάζονται με ερώτηση ανάπτυξης- και οι «Γνώσεις και Δεξιότητες», οι οποίες περιλαμβάνουν ερωτήματα πολλαπλών επιλογών σε θέματα γενικής παιδείας, που αφορούν τόσο την ορθή χρήση και κατανόηση της ελληνικής γλώσσας και του γραπτού λόγου όσο και την διερεύνηση της κριτικής ικανότητας των υποψηφίων για επεξεργασία πληροφοριών, ταχύτητα και ακρίβεια αντίληψης, αλλά και των απαραίτητων νοητικών τους δεξιοτήτων. Το συγκεκριμένο στάδιο παραμένει ως έχειν, ενώ η αλλαγή επέρχεται στη δεύτερη διαγωνιστική φάση, η οποία μέχρι πρότινος συνίστατο στην γραπτή και προφορική εξέταση των υποψηφίων σε φάκελο επίκαιρου θέματος που σχετιζόταν με το Κράτος, τις διεθνείς σχέσεις, την ελληνική και ευρωπαϊκή οικονομία, το περιβάλλον, τον Τύπο και τα ΜΜΕ, τις εργασιακές σχέσεις, τους κοινωνικούς θεσμούς και τον πολιτισμό.
Η νέα πρόταση, λοιπόν, η οποία θα ισχύσει ακριβώς στις επόμενες εξετάσεις, δηλαδή στον 28ο Εισαγωγικό Διαγωνισμό, αναμορφώνει ριζικά το δεύτερο στάδιο, ώστε να ανιχνεύεται επαρκώς και αποτελεσματικά η άρτια διοικητική και διαχειριστική ικανότητα των εν δυνάμει στελεχών, που θα καθιστούν εφικτή την ανταπόκρισή τους στις νέες υψηλές απαιτήσεις της Δημόσιας Διοίκησης. Σύμφωνα με την Πρόεδρο του ΕΚΔΔΑ, η αλλαγή αυτή επιδιώκει τον εντοπισμό των επιχειρησιακά καταλληλότερων στελεχών, λόγω του ότι θα διακριβώνεται σε μεγαλύτερο βαθμό η πρακτική αντιληπτική ικανότητα των υποψηφίων στον αντίποδα της θεωρητικής επίγνωσης των ζητημάτων, για τη διαλεύκανση της οποίας είναι αρμόδιο το πρώτο στάδιο. Συγκεκριμένα, οι αλλαγές στο δεύτερο στάδιο περικλείουν την αντικατάσταση της γραπτής και προφορικής δοκιμασίας σε μοντέλο επίκαιρου θέματος από γραπτή και προφορική δοκιμασία στην ενότητα «Δημόσια Διοίκηση και Διακυβέρνηση», την εισαγωγή γραπτής δοκιμασίας σε ξένη γλώσσα, καθώς και την γραπτή δοκιμασία σε Φάκελο Επίκαιρου Θέματος, με επιλογή μίας εκ των τεσσάρων θεματικών ενοτήτων.
Οι προαναφερθείσες τρεις νέες ρυθμίσεις αποτυπώνουν την κουλτούρα που επιδιώκεται να διαχυθεί στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Ξεκινώντας από τις κεφαλές της Διοίκησης που λαμβάνουν το βάπτισμα του πυρός, διακρίνεται μια δυναμική αρχή, αλλά όχι αρκετή, για την συναρμογή της θεωρητικής τεχνογνωσίας και κατάρτισης, της πρακτικής επιχειρησιακής ανταποκρισιμότητας των υπαλλήλων και της συνεργασίας με το ενωσιακό και διεθνές περιβάλλον, όσον αφορά ζητήματα σχετικά με τους τομείς αρμοδιοτήτων τους. Η εξυγίανση του δημοσίου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ποιοτική αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού της. Ο δημοσιοϋπαλληλικός στόλος έχει ανάγκη να ακολουθήσει το παράδειγμα των επιτελών του, καθώς αυτοί συντονίζουν το έργο του.
Οι σύγχρονες προκλήσεις των εκτελεστικών και επιτελικών τους καθηκόντων εδράζονται στην αρχή της νομιμότητας και διεκπεραιώνονται με την αρχή της αποτελεσματικότητας. Σε αυτό πνεύμα και με απαρχή την ΕΣΔΔΑ προωθούνται ως επιμέρους στρατηγικοί άξονες του ΥΠΕΣ: ο εξορθολογισμός του έκτακτου προσωπικού με τις μόνιμες προσλήψεις να εξακολουθήσουν να συντελούνται στη βάση του κανόνα 1:1, δηλαδή μία πρόσληψη για κάθε μία αποχώρηση, τον εσωτερικό έλεγχο για την πάταξη φαινομένων διαφθοράς και την επίτευξη της διαφάνειας στις δημοσιοδιοικητικές πρακτικές, το νέο νομοσχέδιο για την τηλεργασία που θα ανταποκρίνεται στις περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, όπως η τρέχουσα πανδημία, αλλά θα περιλαμβάνει και κοινωνικά κριτήρια και μέτρα για τον θεσμό της ελληνικής κοινωνιολογικής βάσης της χώρας, την οικογένεια. Καινοτομία, επιπροσθέτως, αποτελεί το μπόνους παραγωγικότητας, κυρίως οικονομικό, στους δημοσίους υπαλλήλους, το οποίο θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης και θα είναι ως μηχανισμός έτοιμος έως τέλος του τρέχοντος έτους, ενώ αρχικά θα υπάρξει πιλοτική εφαρμογή του στα διευθυντικά στελέχη. Τέλος, προωθείται ένα νέο «καθεστώς» επιλογής προϊσταμένων κατά το β’ εξάμηνο του 2021 στον προγραμματισμό του ΥΠΕΣ. Κατά αυτόν τον τρόπο, η αυστηροποίηση του διαγωνισμού σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα μέτρα βελτιστοποίησης του δημοσίου τομέα συνιστούν αναγκαία μέτρα για την ανταπόκριση στις νέες απαιτήσεις που αντιμετωπίζει η Δημόσια Διοίκηση, ώστε να απαγκιστρωθεί η κουλτούρα εξισωτισμού, η οποία για μεγάλη σειρά ετών υπονόμευε το έργο και την ανάπτυξή της.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Αλλάζει ο τρόπος εισαγωγής στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, tovima.gr, διαθέσιμο εδώ
- Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης, ekdd.gr, διαθέσιμο εδώ
- ΥΠΕΣ Μ. Βορίδης: « Αναβαθμίζουμε την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης προκειμένου τα στελέχη της να ανταπεξέλθουν στις νέες υψηλές απαιτήσεις της», ypes.gr, διαθέσιμο εδώ
- Oι 6 αλλαγές που δρομολογούνται στο Δημόσιο, capital.gr, διαθέσιμο εδώ
- Πιο δύσκολος ο δρόμος για τους υποψηφίους στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, tanea.gr, διαθέσιμο εδώ
