Της Μαρίας Κόλλια,
Την περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων με την Κίνα φαίνεται να επιδιώκει έμπρακτα η Ουγγαρία με πολλαπλούς τρόπους, ένας εκ των οποίων είναι η απόφαση ίδρυσης κινεζικού πανεπιστημίου στην χώρα. Η προαναφερθείσα απόφαση, παρόλα αυτά, φαίνεται να διχάζει και να βρίσκει αντίθετο μεγάλο μέρος του ουγγρικού λαού, ο οποίος δεν διστάζει -ούτε και θα έπρεπε- να εκφράσει ανοιχτά την δυσαρέσκειά του με κάθε πιθανό τρόπο.
Αναλυτικά, η ουγγρική κυβέρνηση υπέγραψε, τον περασμένο Απρίλιο, σχετική συμφωνία με το κινεζικό πανεπιστήμιο “Fudan”, η έδρα του οποίου βρίσκεται στην Σανγκάη, που προέβλεπε την κατασκευή Πανεπιστημιούπολης σε συγκεκριμένη περιοχή στην Βουδαπέστη, η οποία υπό άλλες συνθήκες προοριζόταν για την οικοδόμηση φοιτητικής εστίας για την εξυπηρέτηση των φοιτητών στα υπάρχοντα ουγγρικά πανεπιστήμια. Η κυβέρνηση υποστήριξε αυτή την επιλογή, αναφέροντας πως θα είναι μια μεγάλη ευκαιρία για τους Ούγγρους νέους, αφού θα έχουν την δυνατότητα «να μάθουν από τους καλύτερους», καθώς πρόκειται για ένα ίδρυμα παγκοσμίου κλάσης και αίγλης.
Ο ουγγρικός λαός φαίνεται να μην συμφωνεί ιδιαίτερα με την συγκεκριμένη πολιτική απόφαση. Για την ακρίβεια, στις 5 Ιουνίου διοργανώθηκε μαζική διαδήλωση στο κέντρο της Βουδαπέστης, στην οποία χιλιάδες διαμαρτυρήθηκαν εναντίον της οικοδόμησης ενός κινεζικού πανεπιστήμιου στην χώρα (σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφερθεί πως ποτέ σε καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει κατασκευαστεί ένα τέτοιο έργο και, συνεπώς, η Ουγγαρία είναι η πρώτη που το επιχειρεί). Το επιχείρημα πίσω από αυτήν την στάση του λαού είναι πως τα κυβερνητικά κονδύλια θα μπορούσαν κάλλιστα -και θα ήταν μάλλον κατά πολύ προτιμότερο- να διατεθούν στην βελτίωση τόσο των υποδομών όσο και των συνθηκών λειτουργίας των ουγγρικών πανεπιστημίων, παρά στην κατασκευή ενός κινεζικού πανεπιστημίου στην χώρα.
Μέλη της αντιπολίτευσης αλλά και πολιτικά ανεξάρτητοι οικονομολόγοι έχουν εκφράσει και εκείνοι δυσφορία για την οικοδόμηση κινεζικού πανεπιστημίου στην χώρα. Εξαπολύουν μάλιστα σφοδρές επιθέσεις έναντι του τωρινού πρωθυπουργού, Βικτόρ Ορμπάν, και του δεξιού του συνασπισμού πως ουσιαστικά προδίδει την πατρίδα που τον εξέλεξε -ή και γενικότερα όλο τον ευρωπαϊκό θεσμό κατά κάποιο τρόπο- αγνοώντας τα ουγγρικά πανεπιστήμια που εξασφάλιζαν μέχρι πρότινος το μέλλον της νέας γενιάς, φέρνοντας ένα ελιτιστικό πανεπιστημιακό ίδρυμα της κινεζικής δικτατορίας στο προσκήνιο.
Από την άλλη πλευρά, το Πεκίνο έσπευσε να απαντήσει στις παραπάνω ιδιαίτερα έντονες αντιδράσεις. Πιο συγκεκριμένα, ο εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου εξωτερικών ανέφερε πως πρόκειται για μια ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία που θα προάγει τις διαπολιτισμικές ανταλλαγές μεταξύ των λαών, κάτι που καθιστά επιτακτική ανάγκη στην σημερινή εποχή και θα αποφέρει αμοιβαία οφέλη προς όλα τα συμβαλλόμενα μέρη. Προσέθεσε επίσης πως ο στιγματισμός και η κομματικοποίηση των απλών συνεργατικών κινήσεων ανάμεσα σε διαφορετικές χώρες θα πρέπει να αποφεύγεται.
Βέβαια, είναι προφανές πως το όλο εγχείρημα λαμβάνει χώρα στα πλαίσια μιας γενικότερης απόπειρας βελτίωσης των σχέσεων μεταξύ της Κίνας και της Ουγγαρίας, και δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί πως η απόφαση για μια σύναψη στενότερων σχέσεων με μια άλλη χώρα και μάλιστα, μεγάλη δύναμη συνιστά πολιτική επιλογή της εκάστοτε κυβέρνησης -εξ ’ου και η έννοια της «πολιτικοποίησης» και της «κομματικοποίησης» φαίνεται να έχουν σημαντική επιρροή στην προκειμένη περίπτωση. Ο Ορμπάν επιδιώκει να έχει ως σύμμαχο την Κίνα και αυτό φαίνεται και από άλλες κινήσεις του, όπως από το γεγονός ότι μέλη της ηγεσίας του μπλόκαραν μια δήλωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης η οποία ασκούσε δριμεία κριτική απέναντι στον νέο κινεζικό νόμο ασφαλείας στο Χονγκ Κονγκ, υποσκάπτοντας με αυτόν τον τρόπο την προσπάθεια του ευρωπαϊκού θεσμού να αντιμετωπίσει την καταστρατήγηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην συγκεκριμένη περιοχή. Κρίνεται ως αρκετά πιθανό ο Ορμπάν να στρέφεται προς την Κίνα και σε δεύτερη φάση στην Ρωσία και όχι στην Ε.Ε., καθώς του έχει ασκηθεί, εκ μέρους της τελευταίας, πολλάκις κριτική για θεμέλιους λίθους των πολιτικών του απόψεων, όπως τον αντισημιτισμό. Αντιθέτως, με τις δύο αυτές μεγάλες δυνάμεις φαίνεται να έχει αρκετά κοινά καθώς μοιράζονται σε γενικές γραμμές έναν πιο αυταρχικό τρόπο διακυβέρνησης, σε πολύ διαφορετική κλίμακα, βέβαια.
Συνοψίζοντας, αξίζει να αναφερθεί πως η μαζική διαμαρτυρία του ουγγρικού λαού κατόρθωσε τελικά να επιφέρει κάποιο αποτέλεσμα, καθώς η κυβέρνηση ανακοίνωσε πως θα πραγματοποιηθεί δημοψήφισμα για την οικοδόμηση ή όχι του ιδρύματος. Αυτή αποτελεί μια ακόμα φορά που η λαϊκή κινητοποίηση επηρέασε ενεργά τις κυβερνητικές αποφάσεις, γεγονός πολύ ευχάριστο και δίκαιο. Η απόφαση του λαού, λοιπόν, θα δείξει σύντομα τι μέλλει γενέσθαι.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- German official rebukes Hungary for blocking EU criticism of China, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- Hungary protest: Thousands rally against planned Chinese university campus in Budapest, CNN, διαθέσιμο εδώ
- Hungary appears to back-pedal on Chinese university plans after protests, Reuters, διαθέσιμο εδώ
- China defends Hungary university plan following protest, apnews.com, διαθέσιμο εδώ