Της Σοφίας Μηλιοπούλου,
Θύελλα παγκόσμιων αντιδράσεων προκάλεσε η σύλληψη της Cristiana Chamorro, εξέχουσας ηγέτιδας της αντιπολίτευσης της Νικαράγουα, το πρωί της 2ης Ιουνίου 2021. Η αστυνομία, σύμφωνα με κυβερνητική απόφαση, εισέβαλε στο σπίτι της εξηνταεπτάχρονης πολιτικού, 15 λεπτά πριν την προγραμματισμένη διαδικτυακή συνέντευξη τύπου για την εκλογική της εκστρατεία. Μάλιστα, οπτικοακουστικό υλικό δείχνει την αστυνομία να αναγκάζει τους δημοσιογράφους σε συγκάλυψη του περιστατικού. Η ηγετική προσωπικότητα της αντιπολίτευσης κατηγορήθηκε από τον Πρόεδρο Daniel Ortega για ξέπλυμα χρήματος και «ιδεολογική πλαστότητα» και τέθηκε σε κατ’ οίκον περιορισμό στην πρωτεύουσα Managua. Ο εισαγγελέας της Νικαράγουα και στενός σύμμαχος του Ortega έκανε αίτημα για διαγραφή της υποψηφιότητας της Cristiana Chamorro, με τον αρμόδιο δικαστή να υπογράφει αμέσως.
Ποια είναι η Cristiana Chamorro;
Η Chamorro γεννήθηκε το 1954 και είναι κόρη της πρώην Προέδρου της Νικαράγουα, Violeta Barrios de Chamorro, και του συντάκτη εφημερίδων και έντονου επικριτή του καθεστώτος του Somoza, Pedro Joaquín Chamorro Cardenal. Ο πατέρας της δολοφονήθηκε το 1978, ένα χρόνο πριν ανατρέψει την τότε δικτατορία το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο Σαντινίστας (FSLN). Μετά το θάνατό του, η Chamorro άρχισε να εργάζεται στην εφημερίδα της μητέρας της, La Prensa, όπου στα 35 της χρόνια ανέλαβε τη θέση της συντάκτριας. Παντρεύτηκε τον Antonio Lacayo, κεντρική φιγούρα στον πολιτικό κύκλο της μητέρας της, ο οποίος το 2015 σκοτώθηκε σε πτώση ελικοπτέρου.
Όταν η μητέρα της έθεσε υποψηφιότητα για την προεδρία της χώρας, η Cristiana Chamorro υποστήριξε και συμμετείχε ενεργά στην εκστρατεία της. Εντούτοις, η νίκη της έναντι του Daniel Ortega, αρχηγού του FSLN, έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην κατάρρευση της La Prensa. Η ιστορική εφημερίδα της αντιπολίτευσης βαθμηδόν μετατράπηκε στα μάτια του κόσμου σε ένα κυβερνητικό εργαλείο, εξυπηρετώντας τα συμφέροντά της. Η μεταβολή αυτή μείωσε τη δημοτικότητα και αναγνωσιμότητα της εφημερίδας, εξαναγκάζοντας τη μητέρα της να παραχωρήσει τη θέση του εκδότη, το 1990, στην Chamorro. Η κίνηση αυτή προκάλεσε αντιδράσεις στο διοικητικό συμβούλιο με τη νέα ιδιοκτήτρια να επιδιώκει άμεσα συμβιβασμό και τη λύση να βρίσκεται στον διορισμό του αδερφού της ως επικεφαλής συντάκτη και της ίδιας ως αντιπροέδρου.
Τέλος, έγινε διευθύντρια του Ιδρύματος Συμφιλίωσης και Δημοκρατίας “Violeta Barrios de Chamorro”, μιας μη κυβερνητικής ομάδας, που λάμβανε δράση για τη διασφάλιση της ελευθερίας του τύπου. Τον Φεβρουάριο του 2021, κατόπιν νομοθεσίας για την εξωτερική χρηματοδότηση που λήφθηκε από τη κυβέρνηση του Ortega, το Ίδρυμα έπαψε να λειτουργεί, καθώς αρνήθηκε να εγγραφεί ως ξένος πράκτορας.
Οι τελευταίες εξελίξεις αντικατοπτρίζουν την κρισιμότητα της κατάστασης. Η δημοκρατία της Νικαράγουα κρέμεται από μία λεπτή κλωστή. Λίγους μήνες πριν από τις εκλογές του Νοεμβρίου, ο Ortega έφερε τη χώρα του ένα μόνο βήμα μακριά από τον μονοκομματισμό και την αυταρχικότητα, συλλαμβάνοντας ηγετικά μέλη της αντιπολίτευσης, απαγορεύοντας και καταστέλλοντας τις διαδηλώσεις. Οι σπασμωδικές αυτές παράνομες κινήσεις του Προέδρου αποσκοπούν, φυσικά, στην επανεκλογή του για τρίτη φορά και την παραμονή του στην εξουσία. Ωστόσο, η Cristiana Chamorro δεν είναι το μόνο θύμα. Ο Arturo Cruz, ένα άλλος υποψήφιος, με την κατηγορία για «συνομωσία εναντίον της κοινωνίας της Νικαράγουα» συνελήφθη από την αστυνομία. Τρεις ακόμη υποψήφιοι είχαν την ίδια μοίρα. Η αποτροπή εκλογικών εκστρατειών και η εξάλειψη των αντιπάλων δεν παρέχει μεγάλα περιθώρια ανατροπής του υπάρχοντος καθεστώτος. Η μόνη ελπίδα έγκειται στην τελευταία αξιόπιστη αντιπολιτευτική ομάδα, Citizens for Liberty, η οποία καταβάλει υπεράνθρωπη προσπάθεια κινητοποίησης των ψηφοφόρων αντίθετων στην τωρινή κυβέρνηση. Η ταχύτητα ολίσθησης διαρκώς αυξάνεται με τη δημοκρατία να καταστρατηγείται κάθε λεπτό που περνάει.
Οι αντιδράσεις ποικίλλουν. Εξέχουσα είναι αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών και ειδικότερα του Υπουργού Εξωτερικών, Antony Blinken, ο οποίος δήλωσε: «Η αυθαίρετη απαγόρευση της αρχηγού της αντιπολίτευσης αντικατοπτρίζει τον φόβο του Ortega για ελεύθερες και δίκαιες εκλογές. Οι πολίτες της Νικαράγουα αξίζουν πραγματική δημοκρατία». Η στάση αυτή αποτελεί απόρροια της πολιτικής που ακολουθεί η κυβέρνηση Biden στην Κεντρική Αμερική, ως πυλώνες της οποίας τέθηκαν η απαλοιφή του αυταρχισμού και η ενίσχυση της δημοκρατίας. Οι καταστάσεις μεταβάλλονται συνέχεια. Μόνο ο χρόνος θα δείξει την πορεία της Νικαράγουα…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Nicaragua’s Democracy Hangs by Thread, The New York Times, διαθέσιμο εδώ
- Nicaragua opposition figure Chamorro put under house arrest, BBC, διαθέσιμο εδώ
- As election looms, Nicaraguan government arrests Ortega’s challengers, The Washington Post, διαθέσιμο εδώ